26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

324 <strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>: <strong>ikastolen</strong> publifikazioa<br />

<strong>ikastolen</strong> apolitizismoarena, <strong>eta</strong>, egoera berri horren harira azaleratu ziren gatazka<br />

ideologikoaren barruan aztertuko ditugun lehen osagai biak.<br />

Elizaren babesean ariturik ere, 1969an, Gipuzkoako Ikastolen Federazioa sortu<br />

zen, herrialde horr<strong>eta</strong>n eskuratutako hedapen azkarrari koordinazioa <strong>eta</strong> antolak<strong>eta</strong><br />

instituzionala emateko helburuz. Hemendik bigarren eztabaidagaia ondorioztatu<br />

zen -alegia, ikastolako kolektibo diferenteek erabakitzeko zuten ahalmena-,<br />

Federazioa gurasoek baino osatzen ez zutela ezarri zen <strong>eta</strong>. Ikastolak norenak ziren<br />

finkatzea izan zen, hortaz, urte askotako aurkamenduaren oinarria.<br />

Ikastolen instituzionalizazio prozesuaren azken data esanguratsua aipatu<br />

1970eko Legea izan zen. Beronen ondorioz, hamalau urtera arteko derrigorrezko<br />

irakaskuntza bateratua ezarri zen. 76 Ikastolak behartuta zeuden Oinarrizko<br />

Irakaskuntza Orokorreko ikastetxe sailkapena eskuratzeko <strong>eta</strong>, hartarako,<br />

doakotasuna bermatu behar zuten, <strong>eta</strong> ikastetxe kontzertatu bilakatu. <strong>Euskal</strong><br />

<strong>nazionalismoa</strong>ri gertatu zitzaion bezalaxe, hamarkada hon<strong>eta</strong>n zehar ikastolek<br />

arrakasta sozial eskerga erdietsi zuten, baina, frankismoaren azken urteotako giro<br />

erabat politizatuan, <strong>nazionalismoa</strong>k, arrakasta harekin batera, barne istilu ugari ere<br />

jasan zituen, <strong>eta</strong> aurkamenduok ikastolaren barruan ere somatu ziren. Azken hauek<br />

<strong>eta</strong> legearen esan<strong>eta</strong>ra egokitzeak zekartzan arazo ekonomikoek osatutako<br />

testuinguruan ulertu behar dugu ikastolak burgesak ez ote ziren eztabaida piztu<br />

izana. Horixe dugu, hain zuzen ere, gatazkaren hirugarren ardatza. Laugarrena,<br />

azkenik, <strong>nazionalismoa</strong>rekin batera euskarak eskuratu zuen atxikimendu sozial<br />

zabalean <strong>eta</strong> hura modernizatzeko saio<strong>eta</strong>n markoztatu behar da, tirabira bat baino<br />

76 Estatuaren partaidetzak areagotu egin zuen haren kontrola, uniformizazioan ere sakonduz, baina,<br />

honekin batera, giro politikoaren liberalizazioaren lehen printzak ere somatzen hasi ziren. Hizkuntza<br />

autoktonoei zirrikitu txikiren bat utzi zitzaien, guztiz murritza, zehaztu gabea, <strong>eta</strong> eskolaurrean<br />

baino aurreikusten ez zena, haatik.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!