26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>: eskari deszentralizatzaile<strong>eta</strong>tik ikastolara 311<br />

bizibaldintzak nabarmenki hobetuz, besteak beste. Hori zela <strong>eta</strong>, espainiar estatuko<br />

zona askotan, eskola publikoko maisu-maistra <strong>eta</strong> errepublikaren aldeko izatea kasik<br />

sinonimo bezala ulertzen ziren, <strong>eta</strong> ondorioz, 1936an, gerra hasi berri zegoela,<br />

irakasleen garbik<strong>eta</strong> sistematikoa egiteko asmoz, lehen arauk<strong>eta</strong> legalak azaldu<br />

zituen Francoren aldeak. II. Errepublikarekiko gogaide izan zitezkeenen ordez,<br />

erregimenarekiko leialtasuna sobera frogatua zutenak hasi ziren oinarrizko<br />

irakaskuntza publikoko lanak betetzen.<br />

Hego <strong>Euskal</strong> Herrira etorrita, maisu-maistren balizko atxikimendu<br />

errepublikarrari euskal <strong>nazionalismoa</strong>rena gaineratu behar zitzaion, halako moldez<br />

non, M. Ostolazaren arabera, depurazio euskal eredu bati buruz hitz egin bailiteke.<br />

Egile honen arabera, lau herrialde<strong>eta</strong>n ezarri zen depurazio hau ezberdina izan zen<br />

zigor kopuru <strong>eta</strong> berezitasunengatik (adibidez, lau herrialde<strong>eta</strong>tik kanpoko<br />

desterruak egon ziren); zigorren gogortasunagatik; irakaskuntza pribatuan ere ezarri<br />

zelako; <strong>eta</strong>, azkenik, depuratutako irakasleen ordezkoak, erregimenaren aldeko<br />

izateaz gain, erdaldun izan zirelako (Ostolaza 1996: 118 <strong>eta</strong> hur.).<br />

Harreman<strong>eta</strong>n jarri behar dira, horrela, ordutik aurrera irakaslegoak jokatu<br />

zuen funtzio atzerakoia <strong>eta</strong>, antolak<strong>eta</strong> frankistaren oinarrizko zutabe zen estatuaren<br />

espainolizazioa eragiteko asmoz, ezarri zen eskolaren deseuskalduntzea. Hain zuzen<br />

ere, gorago genioen legez, arlo <strong>publikoa</strong>n, euskararen desagerpena <strong>eta</strong> gaztelaniaren<br />

inposak<strong>eta</strong> izan ziren ezaugarri nagusiak, <strong>eta</strong> zeregin hartan su <strong>eta</strong> gar aritu zen<br />

<strong>hezkuntza</strong> sistema. <strong>Euskara</strong>ren erabilera gogorki zigortu zen irakaskuntzan, <strong>eta</strong><br />

gerraurrean eskola euskalduntzeko egindako saio herabe guztiak erabat<br />

deuseztaturik gelditu ziren.<br />

Lehen urte<strong>eta</strong>ko erregimen frankistak eguneroko jardueran zein legeria mailan<br />

politizatu zuen oinarrizko irakaskuntza, esplizituki adieraziz haren zeregin nagusia<br />

belaunaldi gazteak Movimiento zelakoaren printzipio<strong>eta</strong>n sozializatzea zela.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!