26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>: eskari deszentralizatzaile<strong>eta</strong>tik ikastolara 299<br />

berriaren <strong>eta</strong> gurasoen artean; <strong>eta</strong>, bestetik, familiak ez zuen eskaintzen ezein<br />

motatako jardunerako aukerarik, euskararen erabilera izan ezik. Kezka politikoak,<br />

hortaz, auzo <strong>eta</strong> herri<strong>eta</strong>ko harremanen mundura zokoratzen ziren, <strong>eta</strong> mundu<br />

honek zeukan adierazpide publiko bakarra Eliza zen. Bertan batu ziren goian<br />

aipaturiko hiru osagai antifrankistak, <strong>eta</strong> bere inguruan eratutako mota askotako<br />

taldeen bitartez hasi ziren belaunaldi gazteak politizatzen. Hala ere, Pérez-Agoteren<br />

esan<strong>eta</strong>n, jarduera sozializatzaile hura ez zen gauzatu euskara edota<br />

<strong>nazionalismoa</strong>ren inguruan soilik, gizarte mailako gogo<strong>eta</strong> zabala ere ahalbidetu<br />

baitzen (1984: 105). Elizak beharrezko estalkia eman zion, bada, gazteen<br />

politizazioari, baina zeregin hura ez zen bete hierarkia katoliko <strong>eta</strong> apaizgo<br />

arruntaren arteko barne istilurik gabe, <strong>eta</strong> ez zuen ekarri ere belaunaldi berriak<br />

aurreko denboraldiko <strong>nazionalismoa</strong>k erakutsitako erlijiositatearekin bat egiterik.<br />

Hain zuzen ere, espazio <strong>publikoa</strong> irekitzen zen neurrian, gorpuzten ari zen<br />

nazionalismo berriak gero <strong>eta</strong> jite akonfesionalagoa erakutsi zuen, diktaduraren<br />

azken urte<strong>eta</strong>n Elizarengandik erabat urrundu arte.<br />

Gerraosteko girora itzuliz, herabeki, kemen berria hasi zen ernaltzen, beti<br />

aipatu giro politiko erasokorrean. Mendebaldeko estatu<strong>eta</strong>tik itxaron zitekeen<br />

laguntzaz itxaropena galtzeaz gain, gerra zuzen-zuzenean nozitu ez zuen belaunaldi<br />

gazteak urrun ikusten zuen legalitate errepublikarra, <strong>eta</strong>, ondorioz, euskal<br />

lurraldean bertan borrokatzeko <strong>eta</strong> espainiar politikatik at lan egiteko beharra<br />

aldarrikatzen hasi zen. Asmo horrek bultzaturik eratu zen, 1952an, Ekin. Gazte<br />

erakunde honek ez zuen islatzen aurreko belaunaldi nazionalistaren<br />

pentsamoldearekiko ezberdintasun handirik, hasieratik erakutsi zuen izaera<br />

akonfesionala izan ezik (L<strong>eta</strong>mendia 1994a: 252). Hain zuzen ere, Gurrutxagak<br />

dioenaren arabera, nazionalismo tradizionalarekiko azaleratu zuen etendura ez zen<br />

ideologikoa izan, jarduera mailakoa baizik, zeren diferentzia azpimarragarriena<br />

atxikituriko aktibismoan zetzan. EAJren iturri ideologiko beretik edaten zuten gazte

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!