26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

246 <strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>: <strong>ikastolen</strong> publifikazioa<br />

defentsa. Abertzal<strong>eta</strong>sunik gabe, dio M. Zalbidek, euskalgintzan jardutea ere alferrik<br />

zen Aranaren ust<strong>eta</strong>n; zeren bakarrik<br />

"...Euzkadi askatutakoan salbatuko zen <strong>Euskal</strong> Herria, bere jatorrizko hizkuntza,<br />

ohitura <strong>eta</strong> uste-sinesmenekin. Independentzia zen, hortaz, egitasmo osoaren giltzarri."<br />

(Zalbide 1988: 395)<br />

Hortaz, bat gatoz I. Zabal<strong>eta</strong>rekin dioenean Aranaren lehentasuna eskola<br />

abertzaleak sortzea zela <strong>eta</strong> irakaskuntzaren hizkuntza, edukiak edota irakaslegoaren<br />

ezaugarriak bigarren mailako arazoak zirela. Arlo hori<strong>eta</strong>n egindako kritika guztiek<br />

funtzio instrumentala betetzen zuten, aitzindari nazionalistaren jomuga gorena<br />

espainiar gobernua erasotzea baitzen (1997: 244). Helburu politikoak ez bazituen<br />

bermaturik ikusten giro euskarazale<strong>eta</strong>tik sortutako eskola batean, esan gabe doa<br />

haiei eustea ezinezkotzat jo behar zuela orduko eskola <strong>publikoa</strong>n.<br />

Honaino azaldutako faktore hauek guztiak aintzat harturik, zaila da esatea zein<br />

neurriraino lehen urte<strong>eta</strong>ko <strong>nazionalismoa</strong>k ezin zuen eraginik eduki garaiko<br />

<strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>n, <strong>eta</strong> zein punturaino ez zuen nahi. Muga labainkorra dago,<br />

gure ustez, alde bi hauen artean, apika, elkarren eraginean mugitzen baitira; baina<br />

ondorio zehatzak argi samar daude, <strong>eta</strong> honelaxe laburbil daitezke: a) <strong>hezkuntza</strong><br />

publikotik kanpoko ekimen paralelorik bultzatzeko gaitasun eza <strong>eta</strong>, b) eskola<br />

<strong>publikoa</strong>rekiko arbuioa <strong>eta</strong> etengabeko kritika. Ezintasun <strong>eta</strong> nahi ez izate horrek<br />

eragin zuten hasierako <strong>nazionalismoa</strong>k diskurtso mailan baino landu ez izana eskola<br />

<strong>publikoa</strong>rekiko jokaera politikoa, eragin zuzenetik zokoratua geldituz, horrela.<br />

Diskurtso hartan <strong>hezkuntza</strong>k eduki beharreko ezaugarriak nola edo hala iradoki<br />

zituela esanik utzi dugu dagoeneko: katolikoa, euskalduna <strong>eta</strong>, batik bat, abertzalea.<br />

Horren inguruan, alabaina, Zabal<strong>eta</strong>k baieztatutakoak iruzkinen bat behar<br />

duelakoan gaude. Honako hau diosku hasierako <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>ren<br />

arteko harremanen historialari honek:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!