26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>: eskari deszentralizatzaile<strong>eta</strong>tik ikastolara 237<br />

bere eskubideak ezagutu behar zitzaizkiola uste zuen <strong>eta</strong>, hartarako, konfederazio<br />

moduan antolatzeko egokitasuna defendatu zuen. 13 Lurralde definizioa <strong>eta</strong> bere<br />

erak<strong>eta</strong> politikorako proposamenak funtsezkoak izan arren, Aranak ez zion<br />

inportantzia handirik ematen lurraldeari. <strong>Euskal</strong>dunak, edonon zeudela ere,<br />

aparteko herri bat izango ziren, arrazak ezberdintzen baitzituen gainerako giza<br />

kolektibitate<strong>eta</strong>tik edo arraz<strong>eta</strong>tik. Ildo horr<strong>eta</strong>tik, lurraldeari baino, biztanle<br />

komunitateari begiratzen ziola diosku J. Zabalok (1996: 58). Baina ideia horrek<br />

zehaztapen bat merezi duelakoan gaude.<br />

Aranak foruzal<strong>eta</strong>sunetik zetorren euskaldunen izaera diferentzialari buruzko<br />

ideia bildu <strong>eta</strong> politikoki gorpuztu zuen. Adierazi bezala, nazio lurraldea izendatu<br />

zuen, zazpi herrialdeez osatua <strong>eta</strong>, batez ere, helburu politikoak independentzian -<br />

<strong>eta</strong> ez foru egiturak<strong>eta</strong>n- kokatu zituen. Hala, komunitate nazionalaren<br />

identitatearen elementuak zehaztu zituen, arraza <strong>eta</strong> hizkuntza, besteak beste. Baina<br />

nazio identitate hori euskal lurraldeko biztanleriaren zati bati baino ez zegokion,<br />

etorkinak ez baitziren ezaugarri horien jabe. Are gehiago, garai hartan jada euskarak<br />

arrazak -alegia, euskal deiturek- baino hedapen murritzagoa zeukan. Berarentzat,<br />

euskal herria osatzen zuen nazioa (hots, euskal arrazak osatzen zuena) definitzeko,<br />

bada, lotura politikoa hobesten zuela esan liteke. 1899an, adibidez, Campionekiko<br />

adostasuna adierazi zuen euskara jotzean euskaldunen arteko loturatzat, nahiz <strong>eta</strong>,<br />

"... en rigor [el euskera] no pasa de ser auxiliar del verdadero lazo de unión, a saber, el<br />

patriotismo, el amor a las doctrinas patrias." 14<br />

Aranak, nazio komunitatea zehaztean, ezaugarri kulturalen jabe zen<br />

komunitateari biderak<strong>eta</strong> politikoa eman nahi izan zion, etorkinak albo batera<br />

utzirik. 15 Azken ideia hau argi <strong>eta</strong> garbi ikusten da euskararen trataeran. Ikerlari<br />

13 Ikus hon<strong>eta</strong>z, besteak beste, "Fuerismo es separatismo", Bizkaitarra, 8; in Arana 1965: 267-270.<br />

14 "Pliegos histórico-políticos II", in Arana 1965: 88.<br />

15 Hala ere, orduko <strong>nazionalismoa</strong>k ez zuen inolako proposamen espliziturik egin kanpotik

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!