Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>: eskari deszentralizatzaile<strong>eta</strong>tik ikastolara 229<br />

etorrerak inmoralitatearen hedapena <strong>eta</strong> euskararen galera ekarriko zituela<br />

argudiatzen zuten.<br />

Foruen ezabapenetik 1900era arte, euskal diputazioak etengabe aritu ziren<br />

gobernu zentralari 1878ko Kontzertu Ekonomikoek ezarritakoa erresp<strong>eta</strong> zezala<br />

eskatzen. P. Dávilaren arabera, abiapuntua ez zen euskal lurraldeen erak<strong>eta</strong> juridiko<br />

<strong>eta</strong> politikoaren berezitasuna, baizik <strong>eta</strong> maisu-maistren ordaink<strong>eta</strong>rako erabakita<br />

zegoen diru fondoen zentralizazioari eginiko kritika (Dávila 1995a: 95-97). Tarte<br />

horr<strong>eta</strong>n, finkatuz joan ziren estatuaren <strong>hezkuntza</strong> arloko xedapenak. Hezkuntzaren<br />

egoera nahiko ona zen, Elizarenak <strong>eta</strong> ikastetxe <strong>publikoa</strong>k kontuan harturik. 8 Horrek<br />

ez zuen bermatzen populazio osoaren eskolatzea, alabaina, zeren 1880an, esate<br />

baterako, haurren %50a baino ez zegoen eskolaturik (Ibid.: 100-101). Protestak<br />

areagotu egin ziren bertako instituzioek <strong>eta</strong> mugimendu foruzaleak bat egiten<br />

zutelarik espainiar maisu-maistren errefusapenean. Ikerlari batzuentzat<br />

erresistentzia administratiboko mugimendu indartsua izan zena (ik. Basurco 1989:<br />

140-141); besteentzat, gobernu espainiarrarekiko begirunean oinarritu protesta epel<br />

<strong>eta</strong> itxurazkoak ziren (Dávila/Eizagirre 1992: 194; Zabal<strong>eta</strong>/Dávila 1990: 22).<br />

Edozelan ere, administrazio mailako eskumenen galerari, euskararen<br />

atzerakada nabaria gehitu behar zaio; alde batetik, euskal hiztunen kopuruaren<br />

murriztapena zela medio; <strong>eta</strong> bestetik, euskal hizkuntzak jasaten zuen bazterk<strong>eta</strong><br />

sozialaren bitartez. <strong>Euskara</strong>k baserritar kutsua <strong>eta</strong> ezjakinen hizkera zelako estigma<br />

jasotzen zituen; gaztelania, aldiz, kultura <strong>eta</strong> arrakastarekin asoziatzen zen. Egoera<br />

horren erruduntzat eskola <strong>eta</strong> berak inposatutako gaztelaniaren erabilera jotzen<br />

ziren; eurak ziren euskaldunen izaera erasotzen zutenak. Testuinguru horr<strong>eta</strong>n<br />

kokatu behar dira mugimendu foruzaleak plazaratu zituen <strong>hezkuntza</strong><br />

8 Izan ere, 1860tik 1930era arte, <strong>eta</strong> zeuden <strong>hezkuntza</strong> instituzio ugariei esker (estatuarenak,<br />

udalenak, <strong>eta</strong> pribatuak), lau herrialde<strong>eta</strong>n Moyano Legeak ezartzen zuen gutxieneko eskola kopurua<br />

gainditu egiten zen (Dávila/Eizagirre/Fernandez 1995: 53)

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!