Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>: eskari deszentralizatzaile<strong>eta</strong>tik ikastolara 227<br />

ilustratuez aparte. Horrez gain, <strong>eta</strong> atal hon<strong>eta</strong>n jorratuko dugun edukia aurreratuz,<br />

oso kontuan hartzekoa da <strong>hezkuntza</strong> erlijiosoak euskal lurraldean eduki zuen<br />

berezko garrantzia areagotu egingo dela euskal <strong>nazionalismoa</strong>k, hasieratik <strong>eta</strong> XX.<br />

mendearen erdialdera arte, eduki duen jite erlijiosoa dela medio. Horrela,<br />

liberalismoak bultzatu zuen eskolak Eliza izan zuen etsai estatu mailan, <strong>eta</strong> Eliza <strong>eta</strong><br />

<strong>nazionalismoa</strong> <strong>Euskal</strong> Herrian. Nazionalismoarentzat, estatu eskolak,<br />

katolizismoaren kaltean joateaz gain, euskal nortasunaren ezabapena zekarren<br />

berarekin.<br />

Ikus dezagun, bada, lehen mailako <strong>hezkuntza</strong>ren egoera. Gizarte estamentalean<br />

ez zegoen irakaskuntza orokortzeko helbururik, <strong>eta</strong> oinarrizko eskola XVIII.<br />

mendetik aurrera hasi zen nolabait normaltzen, batez ere maisu-maistra izateko<br />

baldintzak <strong>eta</strong> funtzioak zehaztu zirenean, <strong>eta</strong> diru <strong>publikoa</strong> jomuga horr<strong>eta</strong>ra<br />

bideratu zenean ere. Zeregin horr<strong>eta</strong>n, aurrerago esan bezala, murritza izan zen<br />

aginte politikoaren eskuharmena estatu mailan, baina euskal lurraldearen<br />

berezitasunek are gehiago oztopatu zuten estatu ekimena. Traba nagusiak<br />

gaztelaniaz besteko hizkuntza bat egotea <strong>eta</strong> Foruek ezarritako <strong>hezkuntza</strong><br />

kudeak<strong>eta</strong>rako ahalmenak izan ziren.<br />

Berezitasunak berezitasun, doktrina katolikoaren irakaskuntzan izan ezik,<br />

eskola hizkuntza gaztelania izan zen, <strong>eta</strong> elebitasuna bultzatzen zen gaztelania<br />

irakasteko modu bezala, hartarako euskarazko zenbait testuliburu erabili zirelarik. 5<br />

Eta hau kasurik onenean, ezen ezaguna da XIX. mendeko euskal eskol<strong>eta</strong>n<br />

euskararen erabileraren kontra zegoen eraztunaren praktika. Hortaz, <strong>hezkuntza</strong><br />

sistemaren finkapena <strong>eta</strong> euskara ahozkotasunera <strong>eta</strong> espazio pribatu edota<br />

5 "Hezkuntz elebitasun horren helburua haur euskaldunak erdaldun iaio bihurtzea zenez, berebiziko<br />

garrantzia eman zitzaion hartarako ikasliburu egokiak prestatzeari <strong>eta</strong> erdal metodo erraz-efikazak<br />

sortzeari. Garai horr<strong>eta</strong>rako gure gramatika <strong>eta</strong> ikasliburu asko ez ziren berez euskara(z) ikasteko<br />

materialak, euskararen bidez haurra lehenbait lehen <strong>eta</strong> erarik erosoenean erdarara pasatzeko<br />

lanabesak baizik." (Zalbide 1990: 225). Gogoratu behar da González Agápitok (1992: 131-133) gauza<br />

bera dioela Kataluniako alfab<strong>eta</strong>tze prozesuaren hastapenei buruz (ik. 2.4.5).

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!