26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong>: eskari deszentralizatzaile<strong>eta</strong>tik ikastolara 219<br />

3.1.- FORUZALETASUNA: NAZIONALISMOAREN AURREKARIAK<br />

<strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong>k <strong>Euskal</strong> Herri historikoa osatzen duten zazpi herrialdeak<br />

hartu zituen hasieratik nazio lurraldetzat, baina horrek ez du esan nahi segituan<br />

hedatu zenik lurralde horr<strong>eta</strong>tik guztitik. Desberdintasun handiak egon dira, aitzitik,<br />

<strong>eta</strong> industrializazio prozesuak zeresan handia izan du horr<strong>eta</strong>n. Era horr<strong>eta</strong>ra,<br />

lehenengoz industrializatu ziren eskualdeek ezagutu zituzten estraineko gune<br />

nazionalistak. Gipuzkoan <strong>eta</strong>, batez ere, Bizkaian gertatu zen hori, <strong>eta</strong> inportanzia<br />

gutxiagoko guneak gainerako herrialde<strong>eta</strong>n ere agertu ziren. Baina azkenengo<br />

hau<strong>eta</strong>n, nekazaritza tradizionalaren iraupenak berantatu egin zuen prozesua.<br />

Araban <strong>eta</strong> Nafarroan, karlismoak bete omen zuen <strong>nazionalismoa</strong>ren espazioa<br />

1930eko hamarkadara arte, noiz hasierako gune nazionalista sakabanatuak ugaltzen<br />

hasi baitziren. Eta Lapurdin, Nafarroa Beherean <strong>eta</strong> Zuberoan, industrializazioaren<br />

ahuldadeak, gehi nazionalismo frantsesak erakutsitako indarrak, oztopatu egin<br />

zuten euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren sendok<strong>eta</strong> mende hon<strong>eta</strong>ko 50eko hamarkadara arte,<br />

<strong>eta</strong> orduan ere ez indar handiz.<br />

Hortaz, euskal <strong>nazionalismoa</strong>ren hedapena herrialde bakoitzaren<br />

industrializazio mailarekin harreman handian gauzatu da, baina ez da ahaztu behar<br />

Hegoaldeko lau herrialdeok euren instituzioak garatu zituztela XIX. mendearen<br />

erdialdera arte, <strong>eta</strong> beraiek <strong>eta</strong> euskaltasunaren aldeko ideiek berezitasunaren<br />

kontzientzia ahalbidetu zutela. <strong>Euskal</strong> herriaren ezberdintasunak foru instituzioen<br />

defentsa sutsua ekarri zuen, <strong>eta</strong> aldarrikapen horren zenbait osagai pentsamolde<br />

nazionalistaren parte bilakatu ziren.<br />

XVIII. <strong>eta</strong> XIX. mende tartean ezabatuak izan ziren arte, Foruek euskal gizarte<br />

tradizionalaren bizimodu kolektiboa -ekonomikoa zein politikoa- arautu zuten.<br />

Hortaz, Foruen desagerpenarekin batera, gizarte tradizionalaren suntsipena<br />

gauzatzen hasi zen. <strong>Euskal</strong> gizarte tradizionala nagusiki nekazaritzan oinarritua

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!