26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

194 <strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>: <strong>ikastolen</strong> publifikazioa<br />

Bitartean, nazionalismo katalana indartuz zihoan, halako moldez non, II.<br />

Errepublikaren garaian hura izan baitzen gobernu zentralak eduki zituen problema<br />

nagusi<strong>eta</strong>ko bat. Haren indarraren isla 1932an negoziatu zen Autonomia Estatutua<br />

izan zen, lehena estatuan. Gizarte katalanari kudeantza ahalmen handia eman zion,<br />

besteak beste, Generalitaten birrezarpenaren bitartez. Nazionalismoa aurreko<br />

instituzio <strong>publikoa</strong>k indarberrituz aritu zen, <strong>eta</strong> Generalitaten <strong>hezkuntza</strong> jardueraren<br />

zutabe berriro bilakatu zen oinarrizko eskola <strong>publikoa</strong>, zeinak bultzatu egin<br />

baitzuen aurreko ekimen pribatuen birplanteamendua. Blanquerna eskolak,<br />

katalanismoa instituzio publiko<strong>eta</strong>n defendatzeko aukeraz oharturik, adibidez, arlo<br />

pribatuan jarraitzearen egokitasunaz eztabaidatzeari ekin zion, <strong>eta</strong> erdibide bat<br />

hautatu zuen: arlo pribatuan jarraitu, baina dirulaguntza <strong>publikoa</strong> eskuratzen saiatu<br />

(Masabeu 1987: 262 <strong>eta</strong> hur.).<br />

Frankismoak ezarritako etena askoz ere inportanteagoa izan zen. Mugimendu<br />

nazionalistak nozitu zuen jazarpenarekin batera, debekatua izan zen katalanaren<br />

erabilera <strong>publikoa</strong>, <strong>eta</strong> ezereztatuak instituzio autonomiko guztiak. Errepresio neurri<br />

gogorrez gain, gizarte katalana eraldatu zuen beste aldaera bat aipatu behar da,<br />

inmigrazio oldeak. Hartara, frankismoa bere azken<strong>eta</strong>n zegoenean, Kataluniako<br />

biztanle<strong>eta</strong>tik %40a herrialde horr<strong>eta</strong>tik kanpo jaioa zen. Errepresioak, alabaina,<br />

identitate katalana indartu, <strong>eta</strong> erregimenaren aurka zeuden indar politiko guztien<br />

arteko batasuna ekarri zituen, demokraziaren itzulera autogobernuaren<br />

itzulerarekin identifikatuz, horrela (Keating 1996: 149). Nazionalismo katalanak<br />

ekintza kultural anitzi ekin zien, folklore edota mendi taldeak bezalakoak, izaera<br />

klandestinokoak denak, baina ideologia ezberdinen sustapenarekin. Helburuak,<br />

adierazi bezala, bikoitzak ziren: kontzientzia nazionala zuzpertzea <strong>eta</strong><br />

erregimenarekiko aurkakotasuna bultzatzea. Hori dela <strong>eta</strong>, P. Petherbridge-<br />

Hernándezek (1990) frankismoaren garaian aliantza etniko/politikoa garatu zela dio,<br />

<strong>eta</strong> batura hori ederto islatu zela hainbat erakundek helduentzako katalanaren<br />

irakaskuntza bermatzeko bultzatu zituzten saio<strong>eta</strong>n.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!