Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

184 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
izaera protestante eta unionista, halako moldez non, banaketa etniko/erlijiosoa
banaketa politiko ere bilakatu baitzen, eta talde nagusi protestantearen norabide
politikoaren testuinguruan bakarrik uler bailiteke Ipar Irlandan gauzatu den politika
ekonomikoa. Horren eraginez, gutxiengo katolikoak bigarren mailako posizioak bete
zituen, eta haien lurraldeak emigrazio tasa altuak eta garapen ekonomiko makala
jasan zituen (Mac Laughlin/Agnew 1986: 253 eta hur.).
Unionisten ondoan, irlandar nazionalistak kausitzen dira. Ipar Irlanda irlandar
herriaren parte dela uste dute, eta birbatuketaren beharra defendatzen dute. Irlandar
nazionalistentzat, hortaz, lurraldeak definitzen du euren nazioa, lotura etniko,
kultural, erlijioso eta linguistikoak batzen dituen irlandar herria. Nazionalistek
oinarri horretan sustatzen dute britaniarretik bereizia dagoen irlandar identitatea.
Unionistek, ordea, erreibindikapen horri Ulsterreko biztanleria zeltiarren garaitik
hona irlandarretatik bereizia sentitu dela kontrajartzen diote, eta halaxe islatzen
dela, adibidez, bertako literaturan. Horren guztiaren ondorioz, legitimitate politiko
biren arteko aurkamendu bortitza garatu da: unionistek Ulsterreko gehiengoa direla
argudiatzen dute, eta nazionalistek kontuan hartzeko gehiengo bakarra uharte osoko
biztanleria dela diote. 59
Populazioaren banaketa, esan bezala, ez dagokie soilik nazio identitateari eta
beraren eraginez eratortzen diren jarduera politikoei, azken hauei begira, aipatu
multzo biok guztiz homogeneoak ez direla kontuan hartu behar bada ere. 60 Izan ere,
nazionalista/unionista banaketa bat dator katoliko eta protestanteen artekoarekin,
59 Ikus honetaz Meignand 1992. Nazionalismoak egiten duen argudio horren erabilera kausi daiteke,
adibidez, in Morrison 1997: 10.
60 Jakina denez, irlandar nazionalisten artean multzo nagusi bi aurkitzen dira: errepublikanoak (Sinn
Fein) eta sozialdemokratak (SDLP). 80ko hamarkadako hauteskundeak aintzat harturik,
errepublikanoek hauteslegoaren %7tik 13,4ra doan tartearen onespena erdietsi duten bitartean, beste
alderdi nazionalistak %12tik 25,5era doana eskuratu du (Meignand 1992: 25). Bestenaz ere, Ipar
Irlandako alderdi politiko nazionalisten garapenari eta sostengu sozialari buruzko deskribapen
zehatza kausi daiteke in Ruane/Todd 1992: 189-194.