26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Estatua, nazioa <strong>eta</strong> <strong>nazionalismoa</strong> 19<br />

oinarritzen zen erak<strong>eta</strong> sortzen hasi zen. Egiturak<strong>eta</strong> politiko berri hori, Nazio-<br />

Estatu izena hartuko zuena, ez zen bat-batean inposatu <strong>eta</strong>, denbora luzez, bere<br />

sorreran zeuden sistemen ezaugarriak bildu zituen. Hala ere, berezko<br />

ezaugarriak gorpuztu zituen gerora, <strong>eta</strong>, apurka-apurka, Europan <strong>eta</strong>, beraren<br />

nagusigo inperialari esker, mundu osoan ere jarri zen indarrean.<br />

Nazio-Estaturantzako bidea, hortaz, aurreko erregimenaren suntsipenetik<br />

abiatu zen, <strong>eta</strong> berarekin, eduki, ideia <strong>eta</strong> harreman sozial berrien ordezkapena<br />

darama. Suntsitze <strong>eta</strong> ordezkatze prozesu horr<strong>eta</strong>n hiru kontzeptu nagusi<br />

agertzen dira lagungarri gisa: 1<br />

a) Arrazionalismoa. Uste honen arabera, jainkozko jatorria zuten lotura<br />

zaharren ordez, gobernariaren <strong>eta</strong> gobernatuen arteko kontratu mugatu <strong>eta</strong><br />

arrazionala jarri beharra zegoen. Herritarra sortzen da horrela, <strong>eta</strong> hark<br />

estatuak emanikako legeak bakarrik onartzen ditu, jainkozko eskubidean<br />

oinarritzen zen monarkiaren pribilegioak bete-betean kaltetuz.<br />

b) Kapitalismoa. Industrializaziorako, erabat beharrezkoa zen gizakia<br />

antzinako leialtasun<strong>eta</strong>tik askatzea. Baina ez dira parekatu behar Nazio-Estatua<br />

<strong>eta</strong> kapitalismoa: lehenak ez du bigarrenaren beharrik, <strong>eta</strong> azken hau erak<strong>eta</strong><br />

politiko desberdin<strong>eta</strong>n garatzeko gai azaldu da. Hala ere, produkzio modu<br />

kapitalista, norbanako hutsez osatutako masa sorraraziz, ederto egokitu zen<br />

egiturak<strong>eta</strong> politikoaren beharrizan<strong>eta</strong>ra.<br />

c) Estatu subiranoa. Gizarte tradizionalaren botere gune ugarien ordez,<br />

estatua bihurtu zen aginte iturri bakarra. Estatuaren aginteak erak<strong>eta</strong><br />

burokratikoaren hazkundea zekarren berarekin <strong>eta</strong>, prozesu horr<strong>eta</strong>n,<br />

1 Ikus hon<strong>eta</strong>z Navari 1987: 32 <strong>eta</strong> hur.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!