Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

148 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
ekin ez diezaion. Mundu modernoan estatuak araututako hezkuntzak hartu duen
garrantziaz honako hau dio E. Gellnerrek:
"... la autoridad política se concentra (...) en un estado del tamaño adecuado y
plenamente centralizado. Generalmente cada uno de estos estados preside, mantiene y se
identifica con un tipo de cultura, una forma de comunicación, que predomina dentro de
sus fronteras y depende para su perpetuación de un sistema educativo centralizado
supervisado, y muchas veces, dirigido por el estado en cuestión, que monopoliza la
cultura legítima casi tanto como la violencia legítima, si no más." (Gellner 1980: 180)
Eskola, hortaz, Nazio-Estatuaren tresna pribilegiatua izan da berarekiko
leialtasuna irabazteko eta, ondorioz, integrazio politiko egokia burutzeko asmoz.
Integrazio horren emaitza, alabaina, aurretik egon zitezkeen identitate kulturalen
ezabapena eta nazio integraziorako arriskutsu izan daitezkeen mugimenduak
oztopatzea izaten da, aurreko atalean ikusi ahal izan dugun moduan. Horrela,
litekeena da Nazio-Estatu mailan aldarrikatutako herritartasun orokorra, zenbait
taldek homogeneotasun eta berauen asimilazio hutserako bide bezala atzematea.
Integrazio hori koloka jartzen delarik, estatuak erdietsi nahi duen nazio komunitate
ideia krisian sartzen da, eta nazio identitate ezberdina adierazten duten taldeok
hezkuntzari ere ekiten diote biztanleria mobilizatzeko tresna bezala. Erran nahi
baita, estatuak hedaturiko sozializazio politikoari beste sozializazio politiko bat
ezarri nahi izango da hari aurre egiteko. Horren kariaz, estatu nazioanitzetan, botere
zentrala eta nazionalitateen arteko amaigabeko borroka bihurtzen da hezkuntza.