Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

More documents

Recommendations

Info

138 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa Frantziakoekin alderatuz gero. Ohikoa da azken horren ereduari gertutik jarraitu zitzaiola esatea, baina ondoren ikusiko dugunez, diferentzia nabarmenak eduki zituen. Ezberdintasun horiek azaltzen dituzten faktoreen artean agian erabakigarriena estatuaren beraren osaketa da. Gauza jakina da hura nahiko ahula izan zela; alde batetik, burgesia aristokrazia eta lurdunekiko aliantzak egitera behartuta egon zelako etengabe; eta bestetik, aristokraziaren aliatua zen Elizaren botereak indar handiz iraun zuelako XX. mendearen erdialdera arte. Frantziar estatuaren historia saio iraultzaile/atzerakoien ordezkapenean oinarritua egon zela esan dugu gorago, eta antzeko zerbait adierazi behar da Espainiari dagokionez, zeren eta XIX. mendeko Espainiaren historia politikoa liberalismo/kontserbadurismo saioen ordezkapenak zeharkatzen du, eta horrek isla argia eduki du hezkuntza sistemaren garapenean. Horiek aldaera guztiok hezkuntza sistemaren ibilbidearen joan-etorria azaltzen digute, zeina estatuaren ardura berantean islatzen baita, bereziki oinarrizko irakaskuntzari dagokionez. Denbora askotan zehar, hezkuntza ekimen pribatua izan da, neurri handi batez, eta estatuaren zeregina subsidiarietate funtzioa betetzera mugatu da. Esan bezala, Elizaren boterea erabatekoa izan zen, halako moldez non, Puellesen arabera (1980, 1988), espainiar hezkuntza sistema modernoaren ezaugarri nabariena burgesia liberal eta Elizaren arteko borroka izan baita. Eliza oztopo handiena izan da estatuak kudeaturiko hezkuntza sistemaren ezarpenean. Ezaugarri horretan sustaturik, hezkuntza sistemaren sorreraren nolabaiteko eredu mistoa jarraitu zuela diosku egile horrek; alegia, Archerren ildotik, ez zela egon ez ordezkapenean ezta murriztapenean ere oinarriturik. Espainiak ez du jarraitu, beraz, sarritan baieztu ohi den bezala, frantziar eredua bete-betean. Baina hura eduki zuen iradokitzaile eta, geroago hartu zuen jitea kontuan harturik, eraketa zentralistari dagokion ereduaren barruan kokatu behar da.
Nazionalismoa eta hezkuntza 139 Hartara, XVIII. mendeko espainiar ilustrazioak ordezkapen partzialari ekin behar izan zion, baina ekimena ez zen arlo pribatutik etorri; erregearen boterean oinarritu zen, aitzitik (Puelles 1988: 410-411). Joera sekularizatzaileak ez zuen helburu Elizak oinarrizko irakaskuntzan zeukan partaidetza ezereztatzea, hezkuntzaren bideraketa politikoa baizik. Horrela, eskolapioen eskola sarea funtsezko oinarri instituzionala izan zen eta, horren harira, eskola nazionalaren eta eskolapioen eskolaren artean ez zela diferentzia nabarmenik egon diosku J. Varelak, lehena bigarrenaren jarraipen hutsa izan baitzen: haren zeregin nagusia eskolapioek betetzen ez zituzten hutsuneak betetzea izan zen, eta helburua, berriz, honako hau: ".. frente a un mantenimiento de la Iglesia como autoridad moral primera y a una sobredosis de enseñanza religiosa, (...) la instauración de un espíritu nacional fuerte cuyo soberano sea el Estado y cuyos contenidos: geografía, historia, lengua..., contribuyan a afianzarlo." (Varela 1979: 181). 35 Elizaren monopolioak ia ukitu gabe iraun arren, estatua zilegitasuna irabaziz joan zen hezkuntzaren kudeantzan, eta eskolapioen eskolak ere erregearen boterearen menpe jarri ziren, menpekotasun erlatiboa izan bazen ere. Bada, 1762an, ordena erlijiosioetako kideek ezin zutela maisuekin lehian sartu arautu zen arren, eskolapioen urrezko garaia 1753tik 1805era luzatu zen. Jesuiten hezkuntza ereduak ez bezala, 36 garaiko aginte politikoaren ustetan, eskolapioen eredu zurruna ederto 35 J. Varelak darabilen ildo teorikoaren eskutik, logikoa da inolako etenik ez ikustea autoritate aldaketa horretan, berarentzat estatuaren zein Elizaren ahaleginak helburu berbera eduki baitzuten: herri klaseen ekimenak bultzaturiko hezkuntza erak oztopatzea, menderatuen obedientzia lortzeko asmotan. Beste alde batetik, ohartarazi beharra dago azpiatal honetan aipatzen diren egile guztien ikuspuntuak ez datozela bat espainiar hezkuntza sistemaren osaketaren eragile nagusia nabarmentzeko orduan. Horrela, Varelarekin bat egiten du, neurri handi batez, R. Jérez Mirrek (1993). E. Medinak (1977) eta C. Lozanok (1980, 1994), ordea, hezkuntza orokortua herri klaseen eta ideologia aurrerakoien lormentzat jotzen dute. V. Pérez Díazek (1972) industrializazio prozesuarekin eta langile mugimenduaren presioekin harremanetan jartzen du hezkuntza sistemaren garapena. C. Lerenarentzat (1983, 1986) hezkuntza sistemaren garapenak klase nagusietako sektoreen artean (aristokrazia lurduna, goi mailako burgesia eta burgesia industrial eta modernizatua) gertatutako borroka islatzen du. Eta, azkenik, J. A. Maravallek (1984) eta M. Puellesek (1980, 1988) enfoke politikoa hobesten dute, eta biok espainiar hezkuntza sistemaren gorabeherak kontserbadurismoaren eta liberalismoaren arteko aurkamendu idelogikoak baldintzatuak ikusten dituzte. Ikuspegi horretan, dudarik gabe, Puellesi zor zaizkio azterketa historiko zorrotz eta sakonenak. 36 Jesuiten hezkuntza ereduak garrantzi handia eduki zuen XVI. mendetik XVII.era bitarte, osatzen
Page 1 and 2:
Jakintza-arloa: Hezkuntza.Soziologi
Page 3 and 4:
EUSKAL NAZIONALISMOA ETA HEZKUNTZA
Page 5 and 6:
II. ATALA: NAZIONALISMOA ETA HEZKUN
Page 7 and 8:
3.6.- IPAR EUSKAL HERRIKO NAZIONALI
Page 9 and 10:
ESKERRONAK Lana gorpuzten zihoan ne
Page 11 and 12:
2 Euskal nazionalismoa eta hezkuntz
Page 13 and 14:
4 Euskal nazionalismoa eta hezkuntz
Page 15 and 16:
I. ATALA: ESTATUA, NAZIOA ETA NAZIO
Page 17 and 18:
18 Euskal nazionalismoa eta hezkunt
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Nazionalismoa eta hezkuntza 83 2.1.
Page 81 and 82:
Nazionalismoa eta hezkuntza 85 prob
Page 83 and 84: Nazionalismoa eta hezkuntza 87 Hezk
Page 85 and 86: Nazionalismoa eta hezkuntza 89 Ildo
Page 87 and 88: Nazionalismoa eta hezkuntza 91 2.2.
Page 89 and 90: Nazionalismoa eta hezkuntza 93 “S
Page 91 and 92: Nazionalismoa eta hezkuntza 95 Durk
Page 93 and 94: Nazionalismoa eta hezkuntza 97 beti
Page 95 and 96: Nazionalismoa eta hezkuntza 99 Leni
Page 97 and 98: Nazionalismoa eta hezkuntza 101 Bes
Page 99 and 100: Nazionalismoa eta hezkuntza 103 Azk
Page 101 and 102: Nazionalismoa eta hezkuntza 105 c)
Page 103 and 104: Nazionalismoa eta hezkuntza 107 bak
Page 105 and 106: Nazionalismoa eta hezkuntza 109 hom
Page 107 and 108: Nazionalismoa eta hezkuntza 111 eta
Page 109 and 110: Nazionalismoa eta hezkuntza 113 aha
Page 111 and 112: Nazionalismoa eta hezkuntza 115 nek
Page 113 and 114: Nazionalismoa eta hezkuntza 117 zai
Page 115 and 116: Nazionalismoa eta hezkuntza 119 oin
Page 117 and 118: Nazionalismoa eta hezkuntza 121 Arl
Page 119 and 120: Nazionalismoa eta hezkuntza 123 int
Page 121 and 122: Nazionalismoa eta hezkuntza 125 ez
Page 123 and 124: Nazionalismoa eta hezkuntza 127 egu
Page 125 and 126: Nazionalismoa eta hezkuntza 129 jar
Page 127 and 128: Nazionalismoa eta hezkuntza 131 "..
Page 129 and 130: Nazionalismoa eta hezkuntza 133 XVI
Page 131 and 132: Nazionalismoa eta hezkuntza 135 edu
Page 133: Nazionalismoa eta hezkuntza 137 zeu
Page 137 and 138: Nazionalismoa eta hezkuntza 141 lib
Page 139 and 140: Nazionalismoa eta hezkuntza 143 mod
Page 141 and 142: Nazionalismoa eta hezkuntza 145 Hon
Page 143 and 144: Nazionalismoa eta hezkuntza 147 bil
Page 145 and 146: Nazionalismoa eta hezkuntza 149 2.4
Page 147 and 148: Nazionalismoa eta hezkuntza 151 eta
Page 149 and 150: Nazionalismoa eta hezkuntza 153 hel
Page 151 and 152: Nazionalismoa eta hezkuntza 155 "..
Page 153 and 154: Nazionalismoa eta hezkuntza 157 den
Page 155 and 156: Nazionalismoa eta hezkuntza 159 Giz
Page 157 and 158: Nazionalismoa eta hezkuntza 161 gau
Page 159 and 160: Nazionalismoa eta hezkuntza 163 K.
Page 161 and 162: Nazionalismoa eta hezkuntza 165 alg
Page 163 and 164: Nazionalismoa eta hezkuntza 167 hor
Page 165 and 166: Nazionalismoa eta hezkuntza 169 man
Page 167 and 168: Nazionalismoa eta hezkuntza 171 Ezk
Page 169 and 170: Nazionalismoa eta hezkuntza 173 kon
Page 171 and 172: Nazionalismoa eta hezkuntza 175 bez
Page 173 and 174: Nazionalismoa eta hezkuntza 177 gau
Page 175 and 176: Nazionalismoa eta hezkuntza 179 def
Page 177 and 178: Nazionalismoa eta hezkuntza 181 Ipa
Page 179 and 180: Nazionalismoa eta hezkuntza 183 ban
Page 181 and 182: Nazionalismoa eta hezkuntza 185 nah
Page 183 and 184: Nazionalismoa eta hezkuntza 187 Ipa
Page 185 and 186:
Nazionalismoa eta hezkuntza 189 ara
Page 187 and 188:
Nazionalismoa eta hezkuntza 191 kat
Page 189 and 190:
Nazionalismoa eta hezkuntza 193 pos
Page 191 and 192:
Nazionalismoa eta hezkuntza 195 Hez
Page 193 and 194:
Nazionalismoa eta hezkuntza 197 fin
Page 195 and 196:
Nazionalismoa eta hezkuntza 199 naz
Page 197 and 198:
Euskal nazionalismoa eta hezkuntza:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
IV. ATALA: EUSKAL NAZIONALISMOA ETA
Page 337 and 338:
370 Euskal nazionalismoa eta hezkun
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Page 409 and 410:
Page 411 and 412:
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
Page 419 and 420:
Page 421 and 422:
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
Page 451 and 452:
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
Page 505 and 506:
Page 507 and 508:
Page 509 and 510:
Page 511 and 512:
Page 513 and 514:
Page 515 and 516:
Page 517 and 518:
Page 519 and 520:
Page 521 and 522:
Page 523 and 524:
Page 525 and 526:
Page 527 and 528:
Page 529 and 530:
Page 531 and 532:
Page 533 and 534:
Page 535 and 536:
Page 537 and 538:
Page 539 and 540:
Page 541 and 542:
Page 543 and 544:
Page 545 and 546:
Page 547 and 548:
Page 549 and 550:
Page 551 and 552:
Page 553 and 554:
Page 555 and 556:
Page 557 and 558:
Page 559 and 560:
Page 561 and 562:
Page 563 and 564:
Page 565 and 566:
Page 567 and 568:
Page 569 and 570:
Page 571 and 572:
Page 573 and 574:
Page 575 and 576:
Page 577 and 578:
Page 579 and 580:
Page 581 and 582:
Page 583 and 584:
Page 585 and 586:
Page 587 and 588:
Page 589 and 590:
Page 591 and 592:
Page 593 and 594:
Page 595 and 596:
Page 597 and 598:
Page 599 and 600:
show all

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?