26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

134 <strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>: <strong>ikastolen</strong> publifikazioa<br />

alemaniar onak izaten irakatsi behar zien alemaniar guztiei, edozein funtzio politiko,<br />

ekonomiko edota militar betetzeko gaitasuna emanez. 29<br />

Baldintzak heldurik zeuden Fichteren berbek eragina eduki zezaten. Berehala<br />

sortu zen Hezkuntza Bulegoa, <strong>eta</strong> hamar urte geroago Hezkuntza Departamentua.<br />

1817 <strong>eta</strong> 1825 bitarte <strong>hezkuntza</strong>ren administrazio estatala ezarri zen. Eskola<br />

sistemaren finantzak<strong>eta</strong>rako zergak sortu ziren, <strong>eta</strong> Land guztiei exijitu zitzaien<br />

oinarrizko eskolak eraikitzea. Prozesua gailurrera heldu zen 1874an, noiz Kode<br />

Zibilak irakaskuntza estatuaren egitekoa zela ezarri baitzuen, <strong>eta</strong> ikastetxe sare osoa<br />

haren kontrolpean jarri. 30<br />

Frantziak, beste alde batetik, Estatu Hezkuntza Sistemaren sorrerarako eredu<br />

esanguratsua eskaintzen digu. Herrialde horr<strong>eta</strong>n oso goiz hasi ziren estatuak<br />

babestutako oinarrizko eskolatzearen aldeko mugimenduak, baina, Prusian ez<br />

bezala, <strong>hezkuntza</strong> sistemaren sorrera ez zen monarkia absolutistaren emaitza izan.<br />

Iraultza aurretik, errege ahaleginak elite militarraren <strong>eta</strong> merkatarien prestakuntzara<br />

mugatu ziren. Ilustrazioaren filosofoak aldarrikapen ideologikoak egiten hasi ziren<br />

<strong>eta</strong>, beranduago, konkretuki 1791ko Konstituzioan, herritar guztientzako<br />

<strong>hezkuntza</strong>ren doakotasuna ezartzearen aldeko deiak agertu ziren, hura herriaren<br />

beharrizana zela adierazirik. 31 Hala ere, Frantziar Iraultzak ez zuen ekarri jauzi<br />

kualitatiborik oinarrizko <strong>hezkuntza</strong>ri begira -adibidez, ez zuen apenas eraginik<br />

29 Ikus hon<strong>eta</strong>z Adler 1980: 187-197, <strong>eta</strong> Renaut 1993: 37 <strong>eta</strong> hur. Azken egile honentzat, Fichtek -<br />

<strong>hezkuntza</strong>ri eransten dion funtzioa dela medio- gainditu egiten du aurreko atalean azaltzen genuen<br />

nazioaren ulerkera politiko <strong>eta</strong> kulturalaren arteko banak<strong>eta</strong>. Oso bestelakoa da Lozanoren iritzia,<br />

Fichte, alemaniar tradizio pedagogikoaren barruan sartuz, hura Ilustrazioaren aurkakoa <strong>eta</strong> zeharo<br />

atzerakoia dela dioenean (Lozano 1994: 3). Eta, paradoxikoki, Adlerrentzat, Fichteren <strong>hezkuntza</strong><br />

planteamendua ikuspegi sozialistaren barruan kokatu behar da (ik. Adler 1980: 192-193). Egokiagoa<br />

dirudi, Renautek adierazitako ildotik, Fichteren <strong>hezkuntza</strong> pentsamendua, batik bat, alemaniar<br />

<strong>nazionalismoa</strong>rekiko harreman<strong>eta</strong>n ipintzea. Izatez, I. atalean azaltzen genuen legez, Alemaniar<br />

nazioari zuzendutako diskurtsoak izeneko lan ospetsuan, uneoro nabarmentzen du alemaniar nazioaren<br />

onbideratzean <strong>hezkuntza</strong> berriak jokatu behar duen zeregina (ik. Fichte 1977).<br />

30 Ikus hon<strong>eta</strong>z, Lerena 1983: 11; Ramirez/Boli 1987: 4-7; Green 1990: 3-4.<br />

31 "Après le pain, l'instruction est le premieur besoin du peuple", esan zuen Dantonek (ik. Prost 1968: 145).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!