Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Sarrera 3
zailtasun berezirik, esan bezala, bibliografia ugari baitago eskuragarri; baina,
egitekoa ez da hain erraza izan estaturik gabeko nazionalismoek susta
ditzaketen ekimenei buruzko hipotesiak azaleratu behar izan ditugunean.
Arrazoiak azalduta daude dagoeneko.
Euskal nazionalismoak historian zehar burutu dituen hezkuntza
ekimenen kasuan, bestalde, lan historikoak ugaldu egin dira azkenaldi
honetan, nahiz eta, sarritan, gorago aipatzen genuen arazoa agertzen den; hots,
hezkuntza ekimen jakin bat hartzen dela aztergai, eta ez, abertzaleak horretara
-eta ez beste batera- bidera ditzaketen zioen azalpena. Edozein modutan,
ñabartu behar dugu hezkuntza ekimen horien azterketari eman diogun
begiratua nahiko azalekoa izan dela. Hartara, derrigorrezkoa ikusi dugu euskal
nazionalismoak, bilakaera historikoan kokaturik, hezkuntza publikoari begira
hobetsi dituen diskurtso eta jokaerak aztertzea, baina gure interes nagusia ez
da izan -eta ezin zitekeen izan, aztergaitzat kasik mende bat hartu dugun
neurrian- analisi historiko sakon eta zehatzik egitea.
Egungo euskal nazionalismoaren jitea eta ikastolen publifikazioari begira
eduki duen eragina izan dugu aztergai nagusia. Gai horretaz dagoen material
bibliografikoa hutsaren hurrengoa dela esan daiteke. Oso sarritan, gainera,
aurki daitezkeen gogoeta apurrak mugimendu nazionalistaren beraren
diskurtsoetako partetzat jo behar dira eta, hain justu, testuinguru horretan
aurkeztu ditugu behin baino gehiagotan. Ikertze eremu murritz honetatik
landa, erakunde abertzaleek kaleratutako dokumentuak erabili ditugu baita,
urte horietan zehar, aldizkari eta egunkarietan agertu ziren hainbat adierazpen
eta iritzi artikulu ere, zirela erakunde abertzaleenak, zirela mugimendu
nazionalistako kideenak. Gure arreta erakundeetan jarri dugun heinean,
erakundeek beraiek azaleratutakoa ikertze material gisa hartzea zuzena dela