Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

106 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
Hiru hezkuntza mota ezartzen ditu, hiru menderapen motari egokiturik:
menderapen karismatikoa, tradizionala eta legala (Weber 1944: 170 eta hur.) Honela
azaltzen ditu hezkuntza diferenteak, zeintzuk, menderapenak bezala, tipo idealtzat
hartu behar baitira:
"Históricamente, los polos opuestos en el campo de los objetivos educacionales son:
estimular el carisma, esto es, cualidades heroicas o dotes mágicas; y proporcionar una
instrucción experta especializada (...). Entre ambos se encuentran todos aquellos tipos
que tienen por objeto cultivar al alumno para una conducta de vida, ya sea de carácter
mundano o religioso. En uno y otro caso se trata de la conducta de un grupo de
estatus." (Weber 1972: 519)
Ildo teoriko horri jarraituz, hezkuntza nolabaiteko autonomiaren jabe den
esparru sozial gisa hartuko da, hezkuntzaren zeregin nagusia birprodukzio
sozioekonomikoaren ordez, birprodukzio soziokulturalean datzala agertaraziz.
Durkheimen eta Weberren heredentzien bitartean kokatu behar dira P.
Bourdieuren eta J. C. Passeronen azterketak, zeintzuek hezkuntza kulturaren
esparru globalera eramaten baitute. Bi dira euren lanen zutabeak: lehena, hezkuntza
sistemaren garapena eliteen estrategiaren ondoriotzat jotzea; eta bigarrena,
hezkuntza sistema talde nagusien legitimaziorako tresna gisa ulertzea, hartarako,
euren kultura, kultura legitimo bezala inposatuz.
Lehen aldeari dagokionez, kultura eskolarrak atzerapen nabaria erakusten
duela baiezten dute, produkzio munduak jasaten duen etengabeko aurrerapenarekin
alderatuz gero. Eskolaren edukiak zaharkiturik geratzen dira abiada bizian. Horrez
gain, goi mailako irakaskuntzaren hedapenak, zeinak titulu akademikoen inflazioa
eta ondorengo debaluapena baitakartza, pentsarazten digu gizarte modernoetako
hezkuntza sistemak ez duela helburutzat ikasle gehienak kualifikatzea (Passeron
1983). Zeregin hori gizartearen eliteetako kide diren ikasle gutxi batzuen kasuan