Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

104 Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa
apoiatu zutela gogoz; eta, funtzionalisten kasuan, herrialde gehienetan alfabetatzea
eta oinarrizko eskolen ezarpena zenbait hamarkadatan aurreratu zela
industrializazioaren finkapenera. Horrela,
"La teoría histórico-materialista-cum-funcionalista presenta las mismas deficiencias que
el funcionalismo estructuralista (...) y además tiende a limitar la explicación del
surgimiento de un sistema de escuelas elementales, relacionándola con las exigencias de
la economía capitalista, e ignorando las implicaciones políticas y culturales, sus
funciones en la configuración de las redes de comunicación y el proceso de formación del
Estado." (de Swaan 1992: 79)
Gainera, hezkuntza sistemen sortzapen diferentzialak egin beharreko kritika
argitzen du, zenbaiten aburuz. Beraz, Estatu Batuetako hezkuntza sistemaren jatorria
azaltzeko gai ez izatea egozten zaie analisioi, baina gabeziak areagotu egiten dira
beste herrialde batzuen kasuan, zeren azaldu gabe geratzen da faktore horiek eman
ez zireneko herrialdeetako hezkuntzaren garapen goiztiarra, -Prusiaren adibidea
aipa dezakegu- baita arin eta sakonki industrializatutako herrialdeetako hezkuntza
publikoaren garapen berantiarra ere, Ingalaterra kasu (Green 1990: 64-67). 14
Ramirezek eta Meyerrek honako baieztapenak egiten dituzte esparru honetan:
a) Masa hezkuntza sistemak industrializazioaren aurrekoak dira Europan, baita
Japonian ere.
b) Gauza bera esan daiteke Estatu Batuetako kasuan, non hezkuntza sistemen
hazkunde ereduak ezin daitezkeen azal herrialdeetako industrializazio mailen
arabera.
14 Bowlesen eta Gintisen alde, hala ere, esan beharko litzateke zalantzagarria dela ikerlari hauen
analisia Estatu Batuetara soilki mugatu behar denentz, ezen esplizituki baiezten dute beste leku
batzuetan (Prusian eta Eskozian, kasu) eskolatze masiboa hedapen kapitalista gorpuztu aurretik
finkatu zela. Ik. Bowles/Gintis 1985: 212.