26.08.2013 Views

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

96<br />

• Jarduera publikoak: biler<strong>eta</strong>n, elkarte<strong>eta</strong>n...<br />

• Komunikabideak <strong>eta</strong> aisialdia: Subjektuak zein hizkuntzatan jasotzen duen<br />

informazio (prentsa, irrati, zinema...).<br />

• Barne-hizkuntza: pentsatzeko, oharrak hartzeko erabiltzen den/diren<br />

hizkuntza/k.<br />

2.6.1.5. Elebidunaren hizkuntza nagusia<br />

Siguan-en iritziz, epe motzean jarrerak nahiko iraunkorrak dira, <strong>eta</strong> hizkuntzak<br />

erabiltzeko eremu <strong>eta</strong> egoerak ere bai. Honek guztiak hiztunari egoera errepikakorrak<br />

sortzen dizkio, baita hizkuntzen artean hautatu beharra ere. Honen ondorioz, hizkuntzajarrera<br />

<strong>estiloak</strong> daude. Sarrien erabiliko duen hizkuntza izango da bere hizkuntza<br />

nagusia. Gehien<strong>eta</strong>n, umea elebiduna izanda ere, hizkuntza bat nagusitu egiten da <strong>eta</strong><br />

bizitza osoan hizkuntza hori nagusi izango da. Elebitasuna helduaroan gauzatzen bada,<br />

are argiago. Hizkuntza nagusia identifikatzeko irizpideak hauek izan daitezke: gehien<br />

<strong>eta</strong> ondoen erabiltzen duena, baita harreman sakon<strong>eta</strong>rako <strong>eta</strong> pentsatzeko ere.<br />

Hiztunak hizkuntza nagusia gehien<strong>eta</strong>n aldatzen ez badu ere, gerta daiteke aldatzea.<br />

Umeengan gertatu ohi da, gaztarotik aurrera arraroagoa, ordea. Helduekin, ostera,<br />

testuinguru soziala <strong>eta</strong> harreman pertsonalak zeharo aldatzen badira, subjektuaren<br />

hizkuntza nagusia ere alda daiteke batetik bestera (Siguan, 2001).<br />

“Egoera sozialaren <strong>eta</strong> harreman pertsonalen aldak<strong>eta</strong> handiek hiztun<br />

elebidunarengan oreka berria eragin dezakete, <strong>eta</strong> muturreko egoera bada,<br />

baita hizkuntza nagusiaren trukea ere”. (Siguan, 2001)<br />

2.6.1.6. Arauak<br />

Siguan-en (2001) arabera, bi hizkuntza diren egoera gehien<strong>eta</strong>n, desoreka izaten da<br />

nagusi populazioko hiztunen artean. Funtzio sozial formal <strong>eta</strong> prestigiodunenak<br />

gehien<strong>eta</strong>n hizkuntza bakarrean betetzen dira. Herri askotan legez agindutako arauak<br />

daude. Arauok zehazten dute zein hizkuntza den/diren ofiziala(k) <strong>eta</strong> zertan erabili<br />

behar den/diren. Arauek jarrera linguistikoak baldintzatzen dituzte <strong>eta</strong>, azken batean,<br />

hizkuntzen arteko prestigioa ere aldatu egiten dute.<br />

Hala ere, onartu beharra dago hizkuntz jarrera asko legez arautu gabe daudela baina<br />

ohitura sozialek arautzen dituztela. Arau sozial hauek indar sozial desberdinen arteko<br />

tira-biren ondorio izan ohi da.<br />

2.6.1.7. Akulturazioa<br />

Bi hizkuntza dauden ingurune<strong>eta</strong>n, identitate etnolinguistikoa ere eragile garrantzitsua<br />

izan daiteke hizkuntza jakin baten erabilera baldintzatzeko garaian. Leeds <strong>eta</strong> Giles-ek<br />

(1995) diote, bi kultura desberdineko taldeak elkarrekin bizi direnean, giza talde<br />

bakoitzak bere buruaz <strong>eta</strong> beste taldeaz duen iritzia erabakigarria dela bi kulturak<br />

integratzeko edo bereizita jarraitzeko. Bourhis-ek (1996) akulturazio interaktiboa<br />

izeneko ideia plazaratu zuen. Bere ustez, bi giza talde daudenean, bat bertakoa <strong>eta</strong><br />

bestea etorkinena, emaitzak ugariak izan daitezkeela: bertako taldeak etorkinena<br />

asimilatzea, integratzea ezaugarriak erresp<strong>eta</strong>tuz, edo erabat baztertzea. Hiru egoer<strong>eta</strong>n,<br />

jarrerak elkarreraginean gauzatzen dira.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!