26.08.2013 Views

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

2.5.2.2. Kontzeptuen bereizk<strong>eta</strong><br />

Literaturak hitz ugari erabili dira arlo hon<strong>eta</strong>n, hala nola: estrategia <strong>eta</strong> teknika (Stern,<br />

1983), taktika (Seliger, 1984), mugimendua (Sarig, 1987), makro-<strong>estrategiak</strong> <strong>eta</strong> mikro<strong>estrategiak</strong><br />

(Larsen-Freeman <strong>eta</strong> Long, 1991). Erraztasunaren izenean <strong>eta</strong> Cohen-en<br />

(1998) proposamenari eutsiz, soilik estrategia hitza erabiliko dugu, azken batean eremu<br />

hau continuum bat besterik ez da, estrategia orokorretik hasi <strong>eta</strong> oso zehatz<strong>eta</strong>ra ailegatu<br />

arte.<br />

2.5.2.3. Estrategiak, kontzienteak ala inkontzienteak al dira?<br />

Adituak ez datoz bat estrategia bat estrategiatzat hartzeko ezinbestekoa ote den<br />

kontzientea izatea. Sarritan arrazoitzen da umetxoek ere <strong>estrategiak</strong> erabiltzen dituztela<br />

beren jarreraz jabetu gabe. Horren aurrean, ikerk<strong>eta</strong> ugari egin dira frogatuz umetxoak<br />

ere gauza direla beren <strong>estrategiak</strong> deskribatzeko, beraz umeen itxura inkontzientea ez da<br />

beti hala (Chamot <strong>eta</strong> lank. 1996).<br />

Cohen-en (1998) iritziz, estrategia, definizioz, kontzientea den zerbait da. Jokabide bat<br />

inkontzientea bada, <strong>ikas</strong>lea gai ez dela identifikatzeko jokabide horrekin loturiko<br />

estrategia, orduan prozesua deitu beharko genioke, ez estrategia.<br />

Ellis-en (1994) ustez, <strong>estrategiak</strong> automatizatzen badira, <strong>eta</strong> <strong>ikas</strong>lea ez bada jabetzen<br />

berau erabiltzen ari dela, orduan <strong>estrategiak</strong> estrategia izateari utzi egiten dio.<br />

2.5.2.4. Ikas-estrategien sailkapenerako irizpideak<br />

Irizpide ugari daude <strong>ikas</strong>-<strong>estrategiak</strong> sailkatzeko. Adibidez, badira hizkuntza <strong>ikas</strong>teko<br />

balio duten <strong>estrategiak</strong> (mnemonikoak...), badira hizkuntza erabiltzeko <strong>estrategiak</strong><br />

(egiaztatu entzuleak ondo ulertu duen). Bestalde, badira, jokabideak eragiten dituztenak<br />

<strong>eta</strong> ikusi daitezkeenak, badira mentalak <strong>eta</strong> ikusezinak. Beste irizpide bat <strong>ikas</strong>le<br />

arrakastatsuen <strong>estrategiak</strong> <strong>eta</strong> motelen <strong>estrategiak</strong> lirateke. Sailkapen zabalduen<strong>eta</strong>ko<br />

bat, estrategia kognitibo, m<strong>eta</strong>kognitibo, afektibo <strong>eta</strong> sozialaren artekoa litzateke.<br />

Hemen arazoa muga non jartzea da (zenbaitentzat ez baitago argi estrategia bat non<br />

kokatu). Gaur egun, ugariak dira ondo teorizatutako taxonomiak, eremu anitzekoak <strong>eta</strong><br />

ulergarriak (O’Malley <strong>eta</strong> Chamot, 1990; Oxford, 1990a; Wenden, 1991).<br />

Egoera honen aurrean, sailkapenak arrazoituak <strong>eta</strong> bateratze bidean egon arren, Ellis-ek<br />

(1994) dio beharrezkoa litzatekeela <strong>ikas</strong>le, irakasle <strong>eta</strong> ikertzaileen mesed<strong>eta</strong>n, sailkapen<br />

<strong>eta</strong> irizpide berberak erabiltzea elkar ulertzeko <strong>eta</strong> estrategian eremua gehiago<br />

garatzeko.<br />

2.5.2.5. Estrategia-gaitasuna<br />

Bachman <strong>eta</strong> Palmer-ek (1996) definitu zuten estrategia-gaitasuna honela: “osagai<br />

m<strong>eta</strong>kognitibo edo estrategien bilduma, hizkuntzaren erabilerarako antolamendu<br />

kognitibo landuagoa ahalbidetzen duena”. Osagai m<strong>eta</strong>kognitibo<strong>eta</strong>n hauek sartuko<br />

lirateke: helburuen hautak<strong>eta</strong>, baliabideen aukera <strong>eta</strong> plangintza. Hala ere, azpimarratu<br />

behar da komunikazioaren jardunean, erabiltzen diren estrategia ugari ez direla<br />

m<strong>eta</strong>kognitiboak, oreka-<strong>estrategiak</strong> baizik, <strong>eta</strong> beraz, estrategia-gaitasunaren definizioak<br />

estrategia m<strong>eta</strong>kognitiboez gain, orekakoa ere bildu beharko lituzkeela (Cohen, 1998:<br />

15)<br />

67

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!