26.08.2013 Views

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

46<br />

2.2. H2ren jabekuntzari buruzko teoriak<br />

Gai honen inguruan dauden kezkak galdera bakarraren inguruan bil litezke: Nork<br />

<strong>ikas</strong>ten du H2ri buruzko zenbat <strong>eta</strong> zein baldintzatan? (Spolsky, 1989). Galdera zail honi<br />

erantzuteko izandako saio nagusienak azalduko dira ondorengo lerro<strong>eta</strong>n.<br />

Denak azaldu ezinean, aukerak<strong>eta</strong> bat egin da. Hala ere, azalduko ez baditugu ere,<br />

gutxienik aipatu egin nahi dira ondorengoak: Chomsky-ren (1965) Hipotesi<br />

Unibertsala, Lamendella-ren (1979) Teoria Neurofuntzionala, Hatch-en (1978)<br />

Diskurtsoaren teoria <strong>eta</strong> Fillmore-ren (1979) Teoria Kognitibo-Soziolinguistikoa.<br />

Hona hemen aurkeztu nahi diren ereduak.<br />

2.2.1. Lambert-en eredua<br />

Lambert-en (1974) ereduak, elebitasunari buruzko bakarkako nahiz gizarteko oinarrizko<br />

aldagaiak hartzen ditu kontuan.<br />

jarrerak<br />

Motibazioa<br />

(integratzailea,<br />

instrumentala)<br />

gaitasuna<br />

2.1. irudia: Lambert-en eredua<br />

Elebiduntasunerako<br />

gaitasuna<br />

Elebitasun<br />

gehigarria<br />

Autokontzeptua<br />

Elebitasun<br />

kengarria<br />

Ereduaren hasieran jarrera <strong>eta</strong> gaitasuna agertzen dira. Bi aldagaiok garrantzitsuak dira<br />

H2ren <strong>ikas</strong>kuntzan. Gaitasuna erabakigarria izan liteke (Skehan, 1986) <strong>ikas</strong>teko garaian,<br />

<strong>eta</strong> jarrerak ere berebiziko garrantzia du H2 <strong>ikas</strong>teko nahiz eusteko. Ondoren,<br />

motibazioa eransten du. Gerora elebiduntasunerako gaitasuna dator, <strong>eta</strong> azkenik<br />

autokontzeptua. Lambert-entzat elebidun izan edo bihurtzeak autoestiman eragina du.<br />

H2 <strong>ikas</strong>i ahal izateak <strong>eta</strong> H2ko hiztunekin mintzatzeko gai izateak autoestima <strong>eta</strong><br />

autokontzeptua alda lezake. Bestalde, H2ren kulturaren aberastasunez jabetzeko aukerak<br />

ematen ditu. Bere ereduaren bukaeran emaitza dator: elebitasun gehigarria edo<br />

kengarria. H2 <strong>eta</strong> bere kultura presiorik gabe <strong>ikas</strong>i bada elebitasun gehigarria da<br />

ondorioa. H2 <strong>ikas</strong>tearen ondorioa H1 <strong>eta</strong> bere kultura ordezkatzea bada, elebitasuna<br />

kengarriaz ari gara. Lambert-entzat gizarteko <strong>eta</strong> bakarkako eragileak garrantzitsuak<br />

dira elebiduntze prozesuan <strong>eta</strong> beraien artean joan-etorriko indarrak erraz mugitzen dira.<br />

Hala ere, bere ereduak ez du ondo biltzen prozesu honen izaera dinamiko, aldakor <strong>eta</strong><br />

gatazkatsua (Baker, 1997)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!