Ikasle helduen ikas- estiloak eta ikas- estrategiak euskararen ...

2.6.3. H2ren erabileraren ebaluaziorako metodologia
Badira hainbat metodo hiztunek H2z egiten duen erabilera neurtzeko. Siguan-ek (2001)
honako hauek proposatzen ditu:
• Behaketa: hiztunaren jarraipena egiten da egun osoan zehar, behatuz egoera
bakoitzean zein hizkuntza erabiltzen duen (H1 edo H2), norekin eta nola.
Prozedura hau teknikoki oso zaila da, batik bat hiztun askoren erabilerak
aztertu nahi direnean.
• Autobehaketa: norbaitek behatu beharrean, hiztunak egunerokoan idazten
ditu bere hizkuntza-ohiturak. Hiztunak helduak direnean, eskatzea dago
zergatiak eta jarrerak ere idaztea.
• Galdera-sortak: hiztun kopuru handien ohiturak ebaluatu nahi badira,
ezinezkoak dira aurreko bi metodoak. Horrelakoetan galdera ulergarri eta
errazez osatutako galdera-sortak erabiltzen dira. Teknika hau honela erabil
daiteke:
o Subjektu bakar bati edo talde txiki bati bideratua (adibidez, gerora
ikerketa esperimental batean parte hartuko duena): horrelakoetan
galderak ireki samarrak izan ohi dira, erantzunak moldatu ahal
izateko.
o Talde bateko subjektu guztiei edo laginari bideratua: horrelakoetan
galdera itxiak erabili behar dira, kontagarri bihurtzeko.
Edozein izanik metodologia, hizkuntza-erabilera ohiturak neurtzean, besteak beste,
eremuok azter daitezke:
• Subjektuak mintzatzen zein hizkuntzatan ikasi zuen, familiako eta eskolako
hizkuntza, H2ren jabetzea non, nola eta noiz gauzatu zen...
• Senideekin, bikotearekin erabiltzen duen hizkuntza
• Lantoki eta lagunarteko hizkuntza
• Egoera desberdineko hizkuntza: dendak, bulego publikoak...
• Hizkuntza bakoitzaren maiztasuna irakurtzerakoan (egunkariak, liburuak...)
• Hizkuntza bakoitzaren maiztasuna entzuterakoan (irratia, telebista...)
• Idazteko hizkuntza/k (norberaren oharrak, lan-idazkiak...)
• Hausnarketarako hizkuntza
Bestalde, oso aintzat hartu behar da hizkuntza gutxiagotuaren erabilera neurtzeak
badituela berezitasun propio batzuk. Berezitasunok (Txillardegi, 1984; Isasi eta Iriarte,
1998) prozesu estokastikoaren deskribapenera bultzatzen dute. Horren arabera,
hizkuntza gutxiagotuaren erabilera maila hiru osagaien funtzio zuzena litzateke:
1. Elebidunen proportzioa
2. Mintzakide taldearen tamaina edo solaskide kopurua erabilera askea
3. Hizkuntza gutxiagotuarekiko leialtasuna.
99