Orozko Haraneko kondaira mitikoak: bilduma eta azterketa - Euskara
Orozko Haraneko kondaira mitikoak: bilduma eta azterketa - Euskara Orozko Haraneko kondaira mitikoak: bilduma eta azterketa - Euskara
Bilketa lana - 61 “batua” egiten dugula. Laguntzeko gogoa sustatzen dio berriemaileari inkestatzailearen zailtasunak, eta bien arteko desberdintasunak ezabatzen laguntzen du. Hasierako erreparoak laster gainditzen dira, eta berriemaileei ere laket zaie beren haurtzaroan ikasi istoriak edo ohiduren kontatzea. II. B. Orozkoko berriemaileak Berriemaileengana heltzeko laguntza handiena Jose Ramon Garigortak ("Gari" deitzen diote Orozkon eta nik ere hala egingo dut) eman dit: etxeetara eraman eta sarrarazi ninduen, eta askotan elkarrizketan ere parte hartu zuen. Horrez gain, herriari buruz informazioak eman zizkidan eta berriemaileen zerrendan agertuko da. Corpusean informatzaileen izena bakarrik agertuko da gehienetan, eta ez deitura. Arrazoina hauxe da: nire gidariek izenak bakarrik erabiltzen izan dituzte, bertako ohiturei jarraituz. Hemengo fitxetan hitz handiz idatziko ditut izenak, eta parentesi artean deiturak, salbu corpusean agertzen direnak. Zerrendaren ordena kronologikoa izango da, hau da elkarrizketen dataren araberakoa. JUSTO (RESPALDIZA) San Martin auzoko Goraitze baserrikoa, han jaio eta bertan bizi da. Baserritarra. Basozain lana ere egin du. Adinekoa zen solastatu nuenean, 65 urtetik gorakoa. Elkarrizketa bakar bat egin nion bere etxean, 1984ko abenduaren 28an. Beste hainbatek bezala kondaira mitikoak doi bat ahantziak zeuzkala dio, batzuetan pausa egin behar du behin amamari entzundakoa gogoratzeko, eta Axpuruko abadea eta krida-ren amaiera ere ez du eman . Kastrejanako zubia-ren istorian kokatzen den "San Martinen kantua" aldiz inongo zalantzarik gabe esan du, maizetan kantatzen baitu, norbaitek eskatzen dionean. Kontakizun gehienak etxeko amamari entzun dizkio, batzuk aitari. Justo gogotik mintzo da, eta zehaztasun handiak ematen ditu berak bizi izan dituen gertakariak esateko (non gertatu, zer karietara, nor zen han...), hala nola San Martin aldeko leize eta zuloei buruz. Honako istoria hauexek esan ditu eta honako ordenean. - Kastrejanako zubia-ren bukaeran den San Martinen kantua esan du bere-berez, eta gero zubiaren istoria bera. - Laminak eske tituluan den Sologoitiko sorginak. - Sutan pasatzen (Anbotoko Anderea). - Axpuruko abade eta krida, Garik galdeturik esan du. - Txakur pozo.
62 - Corpusa - Horrekin lotua Arruetako atxeko leize eta Amurrurturen basoko leize-en berri eman du. - Orozko eta Zeberio, bi herrien arteko harremanak, esakera blasonikoak eta elkarren arteko ezkontzak. Bide batez aintzinean nola egiten ziren ezkontzak. JUANTXO (HIERRO-OLABARRIA) Gorigitxi baserrikoa (Olabarri errekako haranean, Anguru aldean). Berrogeita hamabost urte zukeen elkarrizketa egin nionean, 1985eko apirilaren 11an. Haren etxera joan eta salan daukaten irudia erakutsi zigun: hartan dorre baten bi aldeetan bi gizon makila handi bana eskuetan, dorreko atean sartuta. Irudi horren aurrean esan zigun hartan azaltzen den gertakaria, Jentil bahitzaileak istoria, hurbil den Olabarri Handiko etxekoek protagonizatua. Bistan da, irudia etxean eukiteak eta istoriako protagonistekin duten zerikusiak (deituraren lehen zatiak) gertakarian inplikatzen dute Gorigitxiko familia, eta zerbait propio gisa kontatzen dute istoria. PAULA Gorigitxikoa, Juantxoren emaztea da, San Martin auzoan jaioa eta Gorigitxira ezkondua. Auzo horretan kokatzen diren bi istoria gogotik eta garbiki esan ditu: - Axpuruko abadea eta krida kontatu zuen alabak eskaturik, eta gero lagundu gintuen ondoko etxera Erramonengana, harek hobeto zekielakoan istoria hori. - Lamina zauritua esan zuen gero, hori ere alabak eskaturik. MANOLI (HIERRO-OLABARRIA) Juantxo eta Paularen alaba, Gorigitxikoa, hogeita bosthogeitamar urtekoa. Jentil bahitzaile-ei buruz zehaztasunak eman zituen, Goyo Muñozi entzundakoak. ERRAMON eta ELBIRA senarremazteak Gorigitxikoak, biok adin handikoak eta baserritarrak. 1985eko apirilaren 11an joan ginen haiengana, Hierrolabarria amalabak lagundurik. Kanpoan aurkitu genituen eta bertan solastatu. Erramon ez zen ezertaz gogoratzen, eta emazteak zehaztasun zerbait eman zuen Jentil bahitzaile-en Untzetabeko egoitzaren kokapenaz.
- Page 1 and 2: Jakintza-arloa: Antropologia Orozko
- Page 3 and 4: Hartatik bereiztu ezina, bigarren h
- Page 5: Txomin Peillenek, Joxe Azurmendik,
- Page 8 and 9: Lehen zatia: CORPUSA Kapitulu I: OR
- Page 10 and 11: Aurkibidea - 7 Sorginek eroan - Ang
- Page 12 and 13: Aurkibidea - 9 Santa Marinako abade
- Page 14 and 15: Aurkibidea - 11 Transmisioa - Julia
- Page 16 and 17: XVI. C. Gizakatuak 625 XVI. C. 1. A
- Page 18 and 19: XVIII. B. 1. Anbotoko Dama ekaitzeg
- Page 20 and 21: Aurkibidea - 17 XIX. G. 1. Lehiaket
- Page 22 and 23: XXII. C. 4. a. Begirunea 974 XXII.
- Page 24 and 25: A. Lanaren xedeak eta bideak Sarrer
- Page 26 and 27: Sarrerak eta bideak - 23 bestalde,
- Page 28 and 29: Sarrerak eta bideak - 25 la sociét
- Page 30 and 31: Sarrerak eta bideak - 27 Lan honen
- Page 32 and 33: Sarrerak eta bideak - 29 zentzudun
- Page 34: Lehen atala CORPUSA
- Page 37 and 38: 44 - Corpusa Santa Marinak aurre eg
- Page 39 and 40: 46 - Corpusa Elizak, instituzio gis
- Page 41 and 42: 48 - Corpusa admitir al mutil, por
- Page 43 and 44: 50 - Corpusa ENEKONE: Urigoitiko et
- Page 45 and 46: 52 - Corpusa Moisesek zaratak entzu
- Page 48 and 49: Kapitulu II BILKETA LANA ETA BERRIE
- Page 52 and 53: FERMIN (PIKAZA) Bilketa lana - 63 A
- Page 54 and 55: GOYO MUÑOZ Bilketa lana - 65 Orozk
- Page 56 and 57: - Anbotoko komediak Bilketa lana -
- Page 58 and 59: Bilketa lana - 69 66 urte zituen ha
- Page 60 and 61: 1992ko uztailaren 20an eta 22an, be
- Page 62 and 63: Bilketa lana - 73
- Page 64 and 65: Kapitulu III OROZKOKO HIZKERA TRANS
- Page 66 and 67: Hizkera eta transkripzioa - 83 Afri
- Page 68 and 69: Hizkera eta transkripzioa - 85 -ten
- Page 70 and 71: Hizkera eta transkripzioa - 87 lite
- Page 72 and 73: Hizkera eta transkripzioa - 89 III.
- Page 74 and 75: Hizkera eta transkripzioa - 91
- Page 76 and 77: dona: dun dozak: dituk E ebagi: eba
- Page 78 and 79: mokil: mokor, sokil morokil (zuku):
- Page 80 and 81: AGERPENAK ARGAZKIAK Hizkera eta tra
- Page 82 and 83: Hizkera eta transkripzioa - 99 Oroz
- Page 84 and 85: Kapitulu IV AGERPENAK: HILAK ETA GA
- Page 86 and 87: HILBEGIRAK Mariren bertsioa Agerpen
- Page 88 and 89: GALDERA. Nongo abadeak ziren, hemen
- Page 90 and 91: atrilbet, ana, albo... altaralboan;
- Page 92 and 93: KANPOSANTUAREN BELDURRA Mariren ber
- Page 94 and 95: KANPOSANTUTIK ETXERA Mariren bertsi
- Page 96 and 97: (zerraldoa), deskansau itodien orre
- Page 98 and 99: MARI. Sautuakontetaun, bai ... Akeu
62 - Corpusa<br />
- Horrekin lotua Arru<strong>eta</strong>ko atxeko leize <strong>eta</strong> Amurrurturen basoko<br />
leize-en berri eman du.<br />
- <strong>Orozko</strong> <strong>eta</strong> Zeberio, bi herrien arteko harremanak, esakera<br />
blasonikoak <strong>eta</strong> elkarren arteko ezkontzak. Bide batez<br />
aintzinean nola egiten ziren ezkontzak.<br />
JUANTXO (HIERRO-OLABARRIA)<br />
Gorigitxi baserrikoa (Olabarri errekako haranean, Anguru<br />
aldean).<br />
Berrogeita hamabost urte zukeen elkarrizk<strong>eta</strong> egin nionean,<br />
1985eko apirilaren 11an.<br />
Haren etxera joan <strong>eta</strong> salan daukaten irudia erakutsi<br />
zigun: hartan dorre baten bi alde<strong>eta</strong>n bi gizon makila handi<br />
bana esku<strong>eta</strong>n, dorreko atean sartuta.<br />
Irudi horren aurrean esan zigun hartan azaltzen den<br />
gertakaria, Jentil bahitzaileak istoria, hurbil den Olabarri<br />
Handiko etxekoek protagonizatua.<br />
Bistan da, irudia etxean eukiteak <strong>eta</strong> istoriako<br />
protagonistekin duten zerikusiak (deituraren lehen zatiak)<br />
gertakarian inplikatzen dute Gorigitxiko familia, <strong>eta</strong> zerbait<br />
propio gisa kontatzen dute istoria.<br />
PAULA<br />
Gorigitxikoa, Juantxoren emaztea da, San Martin auzoan<br />
jaioa <strong>eta</strong> Gorigitxira ezkondua. Auzo horr<strong>eta</strong>n kokatzen diren bi<br />
istoria gogotik <strong>eta</strong> garbiki esan ditu:<br />
- Axpuruko abadea <strong>eta</strong> krida kontatu zuen alabak eskaturik, <strong>eta</strong><br />
gero lagundu gintuen ondoko etxera Erramonengana, harek hobeto<br />
zekielakoan istoria hori.<br />
- Lamina zauritua esan zuen gero, hori ere alabak eskaturik.<br />
MANOLI (HIERRO-OLABARRIA)<br />
Juantxo <strong>eta</strong> Paularen alaba, Gorigitxikoa, hogeita bosthogeitamar<br />
urtekoa. Jentil bahitzaile-ei buruz zehaztasunak<br />
eman zituen, Goyo Muñozi entzundakoak.<br />
ERRAMON <strong>eta</strong> ELBIRA senarremazteak<br />
Gorigitxikoak, biok adin handikoak <strong>eta</strong> baserritarrak.<br />
1985eko apirilaren 11an joan ginen haiengana, Hierrolabarria<br />
amalabak lagundurik. Kanpoan aurkitu genituen <strong>eta</strong> bertan<br />
solastatu.<br />
Erramon ez zen ezertaz gogoratzen, <strong>eta</strong> emazteak zehaztasun<br />
zerbait eman zuen Jentil bahitzaile-en Untz<strong>eta</strong>beko egoitzaren<br />
kokapenaz.
Change language