Atxikimendu insegurua eta genero rolak pertsonarteko ... - Euskara
Atxikimendu insegurua eta genero rolak pertsonarteko ... - Euskara
Atxikimendu insegurua eta genero rolak pertsonarteko ... - Euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1. kapitulua. Mendekotasuna 21<br />
1.1.1. SARRERA<br />
1.1. MENDEKOTASUNA<br />
Mendekotasuna bizitzan zehar <strong>eta</strong> kultura desberdin<strong>eta</strong>n esperientzia unibertsala<br />
dela diosku Bornsteinek (1992). Baieztapen honek, hala ere, zehaztu behar da.<br />
Pertsonarteko dinamikaz hitz egitean, mendebaldeko parametroak hartu ohi ditugu<br />
gizarte harremanak definitzeko <strong>eta</strong> hortik kanpoko kulturen nolakotasuna giza<br />
jokabidearen azalpenerako merezi duten lekua baztertzen da.<br />
Mendebaldeko psikologiek tradizionalki garrantzi handiagoa eman diote selfaren<br />
garapenari dimentsio erlazionalari baino, autonomiaren, independentziaren <strong>eta</strong><br />
identitatearen garapena nortasun helduaren ardatz faktore gisa hartuz. Guisingerrek <strong>eta</strong><br />
Blattek (1994) emakumeek, gutxiengo talde askok <strong>eta</strong> Mendebaldekoak ez diren<br />
gizarteek dimentsio erlazionalari garrantzia handiagoa eman diotela esan dute. Izan ere,<br />
indibiduotasunaren garapenaz Mendebaldeak duen ikuspegia ez da konpartitzen beste<br />
kultur<strong>eta</strong>n. Sampsonek (1988) dio ekialdeko kulturek deituriko "indibidualismo<br />
erlazionatua" (ensembled individualism) azaltzen dutela, non selfaren <strong>eta</strong> ez-selfaren<br />
arteko muga oso garbi ez dagoen, <strong>eta</strong> besteak selfaren kontzeptualizazioan sartzen diren.<br />
Hauxe gainontzeko adibide<strong>eta</strong>n argi ikusten da: Kultura Asiatiko tradizional<strong>eta</strong>n, selfa<br />
ezin da definitu bere harreman<strong>eta</strong>tik kanpo (Doi, 1973; Ho, 1993; Kim <strong>eta</strong> Berry, 1993;<br />
Kojima, 1984). Howellek (1981) Malasiako Chewongek gizabanakoen <strong>eta</strong> naturaren<br />
artean ez dutela ezberdintzen esaten du. Eta kultura islamiarra, konfuzianista <strong>eta</strong><br />
hinduista gizabanakoa harremanen <strong>eta</strong> betebeharren gizarte sarean sarturik dago (Choi,<br />
Kim, <strong>eta</strong> Choi, 1993; Harré, 1981; Ho, 1993). Mendebaldekoa da, ondorioz,
Change language