Atxikimendu insegurua eta genero rolak pertsonarteko ... - Euskara
Atxikimendu insegurua eta genero rolak pertsonarteko ... - Euskara
Atxikimendu insegurua eta genero rolak pertsonarteko ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hitzaurrea<br />
Zergatik emakume batzuek jarraitzen dute euren bikotekidearekin etengabe<br />
bortxa pairatzen duten arren? Galdera honi erantzun nahi izateak eraman<br />
ninduen doktorego-tesi hau egitera, non helburua <strong>pertsonarteko</strong><br />
mendekotasunarekin lotzen diren elementuak edo ezaugarriak aztertzea zen.<br />
Pertsonarteko mendekotasuna besteekin erlazionatzeko estilo bat litzateke, non<br />
gure bizitzan jokatzeko besteen behar handiagoa edo txikiagoa dugun. Hau<br />
gugan guztiengan dagoen nortasuneko ezaugarria litzateke, baina batzu<strong>eta</strong>n<br />
konnotazio patologikoa izatera ere irits daiteke, <strong>eta</strong> azken kasu hon<strong>eta</strong>n<br />
pertsona zorigaizto <strong>eta</strong> babesgabe sentitzen da besteek etengabe gidatu,<br />
aholkatu edo afektua argi <strong>eta</strong> garbi adierazten ez diotenean.<br />
Bi ikerket<strong>eta</strong>n —1999an <strong>eta</strong> 2000an burutuak— besteekiko mendekotasuna<br />
fenomenoa azaltzen duten aldagai bi daudela ikusi zen: <strong>genero</strong> rola <strong>eta</strong><br />
atxikimendua. Aurreikusten genuen bezala, biologikoki emakumezkoa izate<br />
hutsak ez du egiten pertsona besteekiko mendekoagoa izateko zurgarriago;<br />
aldiz, rol femeninoa izatea, sumisoa <strong>eta</strong> ez oso aktiboa, litzateke pertsonak<br />
mendekoagoak izatera haien harreman<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong>, hortaz, gehiago sufritzera.<br />
Batzu<strong>eta</strong>n gizonezkoak izaten dira rol femeninoa hori darabiltenak, <strong>eta</strong><br />
gehiagotan emakumezkoak egokitzen dira perfil hon<strong>eta</strong>ra, horrela heziak izan<br />
direlako. Bestetik, <strong>eta</strong> atxikimenduaren teoria psikologikoari jarraituz,<br />
gizabanako bakoitzak besteekin erlazionatzeko <strong>eta</strong> harreman horiek bizitzeko<br />
modua garatzen du, aurretik izandako esperientzi<strong>eta</strong>n oinarrituta. Gugan eragin<br />
handia duten pertsona horiekiko erlazioen bidez buru eskema batzuk sortzen<br />
ditugu, <strong>eta</strong> eskema hauek bizitzako edozein interakziotan gertatzen dena<br />
interpr<strong>eta</strong>tzeko oinarria ematen digute. Horrela, pertsona gehienak<br />
harremanaren eskema segurua <strong>eta</strong> moldakorra garatu duten bitartean, badira<br />
euren harremanak gehiegizko hersturarekin bizitzen dituzten beste pertsona<br />
batzuk, besteen —<strong>eta</strong> batik bat bere bikotekidearen— afektuaren<br />
baieztapenaren etengabeko beharra dutelako, edota intimitatea ekiditen duten<br />
pertsonak arbuiatuak izatearen beldur direlako.<br />
Lorturiko datuen arabera, sexuen berdintasunerako hezik<strong>eta</strong>n jarraitzearen<br />
garrantzia aipatu behar da, gizartea egituratzen duten <strong>genero</strong> <strong>rolak</strong> ezabatzeko<br />
edota erlatibizatzeko. Era berean, haurren mundu afektibo-kognitiboen<br />
jarraipena egitea prebentziozko eginbehar gomendagarria da, bereziki<br />
nerabezarora iristen direnean, euren mundu erlazionala aztertzeko <strong>eta</strong> euren<br />
auto-estima nola eraikitzen duten besteekiko harreman<strong>eta</strong>n eraikitzen ari diren<br />
irudi<strong>eta</strong>n oinarrituz.<br />
Hau da <strong>pertsonarteko</strong> mendekotasunaren korrelatoak aztertzen dituen lehen<br />
ikerk<strong>eta</strong> gure lurraldean. Datuak bereziki argigarriak dira gurea bezalako<br />
testuinguru kultural hon<strong>eta</strong>n, euskal gizartean rol banak<strong>eta</strong> AEB<strong>eta</strong>n bezain<br />
zurrunagoa ez baita, gure ikerk<strong>eta</strong>tik eratortzen diren zeharkako datuei<br />
jarraituz.
Change language