Hezitzaileen prestakuntza esperientziala: aisialdiko ... - Euskara

Oinarri teorikoak 37
Jacobs, 2001). Gizakion psikologiaren inguruan egin mapa horiei sistema tipologikoak
deritzaie (Frager, 1995). Aurkezten ari garen eta esperientziarako aintzat hartu dugun
eredua sistema bat da ere, harreman-trebetasun bakoitza elkarrekin erlazionaturik
dagoelako.
Taxonomia guztien xedea gizakiaren kategorizazio psikologikoa egitea izan da,
gizabanakoaren psikearen taxonomia bat egite aldera. Nolakoa da gizakia? Nolakoa naiz
ni?... eta gisa horretako galderak erantzutea izan da xedea. Neurri handi batean gizakiaren
mundu ikuskera gordetzen da sailkapen horietan, baita ikuskera hori esplikatzeko ahalegina
ere. Ikusten dugunaren gaineko teorizazioak eta birpentsatzeak, munduarekiko eta giza
izaerarekiko zenbait uste eta ikusmolde egitea ahalbidetzen digu. Autore edo kultura
bakoitzak egin teorizazioak, norberak bere baitan hainbat oinarri filosofiko badituela
adierazten digu (Engler, 1996). Azken batean, horrek esan nahi du sustrai filosofikoak ez
dituztela soilik nortasunaren teorietan eta sistema tipologikoetan adituak direnak, gizabanako
orok ere bai. Beraz, hein handi batean, psikologiak filosofiatik edaten du alor honetan;
gizakiaren gaineko teoria psikologiko ezberdinak agertzea oinarri filosofiko ezberdinak
daudelako da, hain zuzen ere.
“Estos supuestos filosóficos básicos influyen en forma profunda en la manera en que percibimos
el mundo y teorizamos acerca de él”. (Engler, 1996:7).
Gizabanakoen ezaugarri-multzo amaigabea kategorietan murrizteko ahalegina
aspaldikoa da, esan bezala. Mendebaldeko psikologia modernoan, aldiz, Carl Jung izan da
tipo psikologikoen gaia gehien sakondu duena, eta ekarpen ugari egin ditu eremu horretan.
Autore honen ekarria sistema tipologikoen gai honetara funtsezkoa izan da, berau historikoki
eta filosofikoki aztertu baitzuen esparrua (Jung, 1994), eta hainbatek bere lanari segida
eman diote, edo behintzat bere arrastotik edan dute. Hona hemen modu argiz berak tipo
psikologikoari buruz egiten duen deskripzioa:
“El tipo es un ejemplo o modelo que reproduce de manera característica el carácter de un género
o generalidad. En el sentido estricto utilizado en este libro el tipo es un modelo característico de
una actitud general presente en muchas formas individuales (...) En la medida en que una de
tales actitudes es habitual y con ello otorga una determinada impronta al carácter del individuo,
hablo de tipo psicológico” (Jung, 1994:563).
Tipo psikologikoa, azken batean, mundura agertzeko modu orokor bat bezala uler
dezakegu. Subjektu bakoitza tipo edo jarrera orokor bat azaltzen du bere harremanetan.