Hezitzaileen prestakuntza esperientziala: aisialdiko ... - Euskara

Oinarri teorikoak 18
Horregatik guztiagatik ondoriozta dezakegu pertsonok elkarri eraginez eraikitzen dugula,
hein handi batean, gure bizitza. Bada, horrek hezkuntzarako duen garrantzia azpimarratu
behar dugu; izan ere, heziketa uneak, non zer egin erabaki behar dugun, horretara
bultzatzen gaitu. Hezitzailea hezigaiarekin harremanetan sartzen da, etengabeko
elkarrekintzan ari da bere egitekoa pedagogikoa izan dadin.
Elkarrekintza ulertzeko hainbat argibide
Gizakiak, izaki sozial gisa, egunero hainbat elkarrekintza une izaten ditugu bere ohiko
bizitzan, pertsonen arteko elkarrekintzarik gabe nekez uler dezakegu bizitza. Kalera atera
eta hainbat pertsonekin elkartzen gara, aurrez aurreko harremana izaten dugu, hitzezkoa
edo ez-hitzekoa, baina nolabaiteko harremana izan ohi dugu: zuzenagoa, sakonagoa,
azalekoa... Hainbat erakunde eta gizarte egitura ez lirateke existituko elkarrekintzarik egongo
ez balitz; esaterako, herri bateko udaletxea, non bertako langileak beraien artean eta
herritarrekin elkarreraginean aritzen diren; lantegi bateko beharginek elkarri eragiten diote
modu batera edo bestera; azoka bateko saltzaileak elkarrekintzan aritzen dira erosleekin;
banku bateko leihatilan dagoen langilea bezeroekin elkarreraginean aritzen...
Gutxienez bi pertsonen ekintzak elkarren osagarri direlako gerta daitezke aipatu egoerak.
Hargreavesen (1979: 99,100) arabera, elkarrekintza kontzeptu dinamikoa da, zeinetan bi
pertsonen jokaerek eta jarrerek elkarri orientatzen dioten. Elkarrekintza bi norabidetan
gauzatzen den eragina eta elkarrenganako dependentziaz eraikitzen den prozesua da.
Hainbat autorek agerian utzi dute elkarrekintzaren garrantzia itzela dela hezkuntza
alorrean (Vigotsky, 1979; Fernández Berrocal eta Melero Zabal, 1995; Fuéguel, 2000;
Oihartzabal, 2001; Arrieta, 2001; Lacasa, 2001). Gure aburuz, guztietan bikainena eta
argiena Vigotsky dugu, bera izan baita aitzindaria eta oinarria beste autoreen ibilbidean.
Vigotskyk gizakien bitartekaritzan ikusten du garapen psikologikorako erabateko
garrantzia duen aldagaia, gizakion artean burutzen diren elkarrekiko harremanak
oinarrizkotzat jotzen ditu. Bere teoriak giza elkarrekintzan du erdigunea. Berau bitarteko bat
da, non haurrak bere garapen prozesua ahalbidetzen duen teknologia intelektualak
maneiatzen iaioagoak diren pertsonez inguraturik. Bere aburuz, garapen indibiduala ezin da
ulertu haurraren eremu soziala, instituzionala eta interpertsonala aintzat hartu gabe. Horrela,
goi mailako giza prozesu psikologikoak, animalietan ez bezala, berez dira sozialak,
norbanakoa bizi den testuinguru kulturalak baldintzatzen ditu. Modu horretan, autore
errusiarrarentzat analisirako unitatea gizakien ekintza izan beharko litzateke. Hau da, giza