Hezitzaileen prestakuntza esperientziala: aisialdiko ... - Euskara

Esperientziaren kokapena 143
4) Baimena eskatzen nien gakoetan sakontzeko. Trebetasun hau aurrekoarekin loturik
doa. Lehen aipatu dut gakoak kontzienteki eta propio bilatzeak bide hutsala izan
zitekeela, hau da, gakoak elkarrizketaren gorabeheren eta ibilbide ez linealaren
ondorioz azalduko zirela. Horrela, elkarrizketan zehar nire ustez gako edo datu
esanguratsu bat azaltzen zenean, sakontzeko ahaleginak egiten nituen, hori bai
baldintza garrantzitsu batekin: elkarrizketatuari eskatzen nion baimena ea gai jakin
horri buruz hitz egin edo sakondu nahi zuen jakiteko. Bere eremu partikularrean sar
nintekeen ala ez baimena eskatzen nion. Baldintza hau zorrozki betetzen saiatu
nintzen elkarrizketa guztietan. Nire ustez, ezin eska niezaiokeen hezitzaileari berak
nahi ez bazuen bere esperientziaren pasarte jakin bat konta zezala. Horretarako
baimena eskatzen nion, ea geltoki horretan geldialdi bat egiteko prest zegoen, edo,
gelditu gabe, berak markatutako bidetik jarraitu nahi zuen. Horretarako honako estilo
hau agertzen saiatu nintzen: “Orain azaldu duzuna oso interesgarria iruditu zait.
Gehiago sakondu nahi al duzu horretan?”, edo “Mmmmm... bai interesgarria hori
guztia. Nahi al duzu horren inguruan gehiago hitz egitea?”. Ikusten banuen
hezitzailearen erantzuna baiezkoa zela gelditu eta sakontzeko ahaleginak egiten
nituen, aldiz, ezezkoa izanez gero –gai jakin horri buruz ezer gehiago esateko ez
zuelako, une horretan gogorik ez zuelako, gauza gehiagorekin oroitzen ez zelako,
bere mugak gaindituko nituela hautematen zuelako...-, elkarrizketarekin aurrera
jarraitzen nuen.
5) Elkarrizketatuak ezartzen zituen mugak errespetatzen saiatu nintzen. Hezitzaileak
ezartzen zituen mugak ezin nituen gainditu. Gai baten inguruan gehiago sakondu
nahi ez zuela esaten bazidan, hortik harantzago ez nintzen joaten. Elkarrizketaren
bidez, suspertzaileak bere egoeraren, esperientziaren eta bizipenen definizio eta
hauteman pertsona egin zezala nahi nuen, hortaz, gai batean deseroso sentitzen
bazen edo interes handirik pizten ez bazion bide hori bertan behar uzten nuen, nahiz
eta ikerketaren ikuspegitik eta nire ikuspegitik garrantzia eduki. Modu horretan,
hezitzaileak berak adierazten zidan zein zen bere bizipenen hautematea eta
interpretazioa, eta berak zedarritzen zuen noraino iritsi. Nik muga horraino baino ez
nintzen joaten, batzuetan oso sakonera joaten ginen eta besteetan ez hainbeste. Nire
aburuz, hori egitea funtsezkoa zen, hala egin ezean arestian aipatu harreman zintzoa
apurtuko litzateke, eta gerta zitekeen hortik aurrera elkarrizketatuak konfiantza
galtzea eta zintzotasunez ez agertzea, eta bizitako esperientziaren inguruko
bizipenak-eta ez azaltzea; hots, elkarrizketari eta nik jar nezakeen presioari ihes
egitea. Jarrera edo trebetasun hau elkarrizketetan zehar oso presente izatea
ahalegindu nintzen.