Hezitzaileen prestakuntza esperientziala: aisialdiko ... - Euskara

Oinarri teorikoak 102
zerbait berria ekartzen duen pertsona hezitzailea bera izango litzateke. Eta adituak
subjektuak edo hezituak. Era horretan, guretzako funtsezkoak diren hiru ezaugarriekin topo
egiten dugu hemen: ni, bestea eta egoera orokorra. Era horretan esplikatzen ari garen
kalitateak dinamizazioaren ikuspegitik arrakasta izateko hiru elementu horietan eragin behar
du, eta era berean, hiru horiek determinatzaileak dira. Hau da, hezitzaileak kalitate honen
ikuspegitik zerbait egiten badu (demagun zerbait berritzailea eta orijinala egin edo
proposatzen duela), egoera jakin baten barruan egiten du, eta ohiko arauak-eta apurtuko ditu
seguruenera, baina modu onargarrian, neurrikoan. Aldi berean, sortzailea bera izango da:
hezitzailea, eta subjektuek ulertu eta onartu behar diote berritasuna. Zirrara berezia eta
atsegina sortzen badu berritasun horrek subjektuengan, orduan izango du arrakasta.
Funtsezkoa iruditzen zait mugaketa hau, sormenaren ezaugarria hobeto ulertzeko. Hiru
elementu horien elkarrekintza determinantea da. Era horretan, trebetasun hau, eta orain arte
jarraitu dugun ildo teorikoari segituz, elkarrekintzaren ondorioa da.
(Csikzentmihalyi,1998b:41):
“... la creatividad no se produce dentro de la cabeza de las personas, sino en la interacción ente
los pensamientos de una persona y un contexto sociocultural. Es un fenómeno sistémico, más
que individual”.
Ildo beretik abiatzen da Gardner (1987), bere irudikoz sormen-ekintza bat burutzen
dugunean, zerbait originala eta berria egitea edo proposatzea da, baldin eta egin duguna
aurkitzen garen testuinguruan edo eremuan baloratuta bada. Sormena beraz, ez da
ezerezean eraikitzen. Gurean, hezitzailea subjektuekin egoera jakin batean dagoenean
agertzen duen gaitasuna edo kalitatea da.
Ikus dugu, bada, oinarrian zer den kalitate honen muina baina, nola jokatzen du
hezitzaile batek harreman-trebetasun hau agertzen duenean:
Trebetasun hau edukitzean, edota berau agertzen zaionean, fenomenoen eta egoeren
gaineko jakin min izugarria agertzen du hezitzaileak, jakin-nahia; gertakarien gaineko jakingura
zorrotza. Hau edo bestea zergatik den horrela. Fenomenoen printzipioak bere
sakontasunean arakatzea gustuko dute horrelako hezitzaileek. Horrelakoetan, hezitzailea ez
da konformatzen ageriko azalpenekin, eta arazo eta fenomenoen sakoneko erroetara jotzen
du esplikazio bila (Lagemann, 1994). Hau da, trebetasun hau eskura dutenek arrunta
ematen duenarekin, eta itxuraz lehengo begi kolpeaz esplika daitekeenarekin ez dira ados
geratzen. Gertakariekin barru-barruko esplikazioa bilatu behar dute; hots, fenomenoen
benetako zergatiaren bila abiatzen dira. Menchén Bellónen irudiko (1998) ezaugarria hau