Hezitzaileen prestakuntza esperientziala: aisialdiko ... - Euskara

Oinarri teorikoak 100
Gure ustez, nahiko modu garbian ikus daiteke eskema honetan De Bonoren ideia.
Kalitate hau eskura edukitzea, edota berau agertzen zaigunean, gauzak ohikoa ez den
bidetik aztertzea ekartzen du. Beraz, bide arruntetik ikuspegi berria eskaintzen duenerako
jauzia sormenerako jauzia deitzen dio, eta bide alternatibo gisa irudika dezakeguna arestian
aipatutako alboko pentsamendua izango litzateke. Albokotasunaren ideia mugimenduaren
ideiarekin lotuta dago, modu horretan pentsamendu normalaren argibideak jarraitu
beharrena, horiek saltatu eta zeharkatzen ditugu alboko pentsamendura iristeko. Ondorengo
lerrotan maisuki agertzen du sormenaren inguruak berak duen ikuspegia:
“Con el “pensamiento lateral”, en cambio, nos desplazamos hacia los lados, para probar
diferentes percepciones, diferentes conceptos, diferentes puntos de entrada. Podemos usar
diversos métodos (...) para salir de la línea habitual de pensamiento. (De Bono, 1992:96).
Horixe da harreman-trebetasun honek eskaintzen diguna. Izan ere, aldaketak eta
eraldaketak egoerak norberak arruntki duen ikuspegitik aldentzen gertatzen direlako sarri
askotan; lehendabiziko begi kolpeaz jasotzen dugunarekin geratzen gara maiz. Alboko
pentsamenduaren bidea jorratuz, berritasunaren tartea eta aukera irekitzen dugu. Gure
hautemateei izaera malgua eta dinamikoa ematen dio ikuspegi honek. Horri guztiari
hautemate-gaitasuna da (Lagemann, 1994). Trebetasun honen bidez errealitatea beste
modu batez ikusten eta aztertzen saiatzen gara. Zentzu berdintsuan hitz egiten du de la
Torrek (1997); bere ustez, sormena agertzen dutenek, hau da, berezkotasunaren estilora
honetara hurbiltzen diren pertsonek, besteek begiratu duten tokira begiratzen dute, baina
besteek ikusi ez dutena ikusten dute. Sakoneko edo agerian ez dauden fenomenoak
ikusteko gai dira, ezkutuko esplikazioen bila baitzen dira.
Trebetasun hau agertzen dugunean, ohikoa, ziurra eta aurreikusgarria denari muzin
egitea da, eta berritasunari bidea ematea suposatzen du Torrancek dioen moduan
(Lagemann, 1994). Kalitate honekin jokatzeak edo kalitate honen ukitua duen ekintza
gauzatzea zerbait berria egitea da; berritasunari bidea ematea, azken batean. Kalitate hau
eskuragarri dugunean, eta sormen-ekintza bat agertzen edo egiten dugunean, berritasuna
ekartzen diogu egoerari edo harremanari, baina berau ez da nolanahikoa. Kalitate honek
eskaintzen duen berritasuna oinarrizko berritasuna (“novedad fundamental”) da (Boden,
1994). Trebetasunak eskaintzen duen honen ideia, jokaera edota ekintza berritzailea
substantiboa da; hots, berritasun horrek indarra dauka. Esan nahi baita, ohiko ez den
edozein egoera, gauza edo gertaera ezin genezakeela har ekintza sortzailetzat; hala izanen
da pertsonak egiten duen harrigarria denean; harrigarria bere zentzurik sakonenean (Boden,
1994). Ñabardura hori garrantzitsua da estilo honen agerbidea bere osotasunean ulertu ahal