Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Euskal</strong> Gramatika. Lehen Urratsak-<strong>III</strong><br />
Eman arrazoiagatik beharbada, hau da, "baita+ere" eta "ezta+ere" segidek<br />
euskararen oinarrizko lege bat hausten dukeelako 000, idazle anitzek ez du<br />
guztiz gogoko erabilera hau eta bigarren mailan uzten duo Esan dezagun,<br />
zemahi gisaz, Mitxelenak berak ere, usu eskeintzen ez dizkigun arren, ez<br />
dituela batere gaitzesten:<br />
(102) Badakigu, behintzat, geniezazkizuekeen esaten, baldin ederki esana badago.<br />
Baita ere, gainera topikoa bihurtu da (ze arraio bihurtu ote da "topik:o" hori?<br />
eta bi penike bakoitzeko, harako zahar elbarrituek bina esango luketenaren<br />
ordainetan (L. Michelena, Sobre Historia de la Lengua Vasca, 351. orr.)<br />
(103) Etxeberri Ziburukoaren Manual-ak badu zatitxo bat, balearen arrantza dela eta,<br />
nahikoa eta gehiegi nahasia. Baita ere, horrek edo Etxeberriren beste obraren<br />
batek, latineko distik:oetan egina den eskeintza, nik: zeharo ezin actitu dudana (L.<br />
Michelena, Sobre Historia de la Lengua Vasca, 696)<br />
(104) Eta ez nuke nahi inork hau txartzat har lezan, neure buruari harrika eta ez besteri<br />
ari naizenez gero. Ezta ere harako gorago esan dudan hura: euskaldunok,<br />
alegia, geure hizkuntzaz landa besterik ere beharko dugula etorkizunean (L.<br />
Michelena, Sobre Historia de la Lengua Vasca, 348)<br />
(105) Gure oraingo kezkabideak, pentsatzen dudana esan behar baldin badut, hitz<br />
kontukoak dira gehienbat hiztegi kontukoak ere bai, beraz. Ez zaigu falta ez<br />
urritasunik ezta ere, hau hori bezain nabarmen bada ere, gehiegizko<br />
aberastasunik (L. Michelena, Sobre Historia de la Lengua Vasca, 351)<br />
Dena dela, ohart gaitezen adibide guzti hauetan "baita ere" 000 "ezta ere"<br />
segida hauek perpaus hasieran jartzen ditugula bakarrik, eta ez amaieran.<br />
Azkeneko adibidean ere hala irakurri behar dugu: "...ezta ere gehiegizko<br />
aberastasunik". Hortaz, badirudi euskaraz lekuz kanpo daudela ondoko<br />
esaldiok:<br />
(106) - ]one ez da mendira joango gaur<br />
- *Peru ezta ere<br />
(107) - Koldok buruko mina omen du<br />
- *Patxik: baita ere<br />
Hori zergatik ez dugun (zergatik ez genukeen) esan behar zehaztea ez da<br />
gauza erraza. Badakigu ere lokailua, halako itzulietan, lekuz kanpo dagoela,<br />
ez baita legokiokeen osagaiaren ondoren ageri. Hala ere, "baita+ere" perpaus<br />
hasieran jarriz gero ez dago arazorik. Kontua da, ordea, ere-z gainera baita<br />
000 ezta horiek ere perpausaren azkeneraino eramaten baldin baditugu,<br />
48
Change language