Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-IlI (55) Baña beste zerbait ere esaten yunate: anima oiek ez dutela gure pentsakizunaren berri. -Beraz, zertako eskatzen diegu olako ta olako gauza. esaterako, esnatu gaitzatela xuxen eta tillel, olako ordutan? (Orixe, Quito-n arrebarekin, 112) (56) Bidezkoago zirudin Jesukristo gurutzean ez iltzea: (...) Beraz, ez zala il esan bearko (Orixe,Quito-n arrebarekin, 104) Axularrengan halakoa da ia beti beraz: (57) Eztugu oren baten segurantzarik: beraz lehen baiflo lehen behar dugu bide onean iarri (p. de Axular, Guero, 42) (58) Miserikordios da Iainkoa (...): beraz eztugu zer lehiaturik obra onen egitera (p. de Axular, Guero, 8) (59) Berak dira bere baithan asko klar eta ozen. Utz ditzadan beraz nik hek, hutsik eztagidan (p. de Axular, Guero, 5.) Horregatik silogismo direlakoetan ondorio edo kontsekuentzia deritzana euskaraz beraz-en bidez adierazi ohi da. 'Bada a un sens assez imprécis: en syllogisme on l'utilise pour traduire 'or', et e'est beraz qui traduit 'done'...' dio Lafittek (Grammaire Rasque, §400). Esate baterako: (60) -Duela 51 orle bukatu zen Espainiako gerratea. -Bada gure andreak 50 urte ditu. -Beraz, gerrate ondoren jaio zen. Orain bada esan ohi du Axularrek maiz, ez bada soilik. Axularren Gero bezala 'diskurtsozko estiloz' onduriko libum edo mintzaldietan arrazoibide luze baten 000 argudio baten amaiera ere beraz-ek seinalatu ohi duo Hona aldatuko dugun pasartean garbi agertzen da hori, bai eta bada lokailu ondoriozkotik zertan bereizten den ere: 142 (61) Hunelakoak ziren zure aita launa eta bai bertze aitzinekoak ere. Bada eztuzu zuk ere zeure arrazaz ukhatu, etzara zeure leiflutik eta ethorkitik hastandu, berezi eta ez aldaratu. Zeren (...) ioan zinen Gorthera, eta (...) ekharri zenduen (...) ordenantza eta manamendua. Beraz etzara zu ere zeure aitzinekoen giristinotasunaren gibelatzaile izatu. Bada ez eta ohorearen iraungitzaile ere. Aitzitik badirudi ezen... (p. de Axular, Guero, 4)
5. Ondoriozkoak Modu berean Oihenartek Argia zeritzan emaztekiagana sentitzen duen jaidura zazpi ahapalditan kantatu ondoren, beste ahapaldi honezaz burutzen du bere jarduna: (62) Beras higanic Eguin iadanic Nois naquidina daquidan Iin, eta noura, Gorde lekura, Eta hi han bat aquidan (Oihenart, Neurtitzak nI, 8. bertsoa) Diogun halere Etxeparek ez darabile1a beraz behinere -agertzen diren biak bera izenordainaren instrumental kasuak dira- eta Leizarragak ere ez askotan. Inoiz izan daiteke beraz batek bere buman duen eta hasieran adierazten ez duen argudioaren ondorio, beraz-ek berak elkarrizketari abiada ematen diolarik eta hainbestez zeren ondorio datekeen geroago arte agertzen ez delako. Adibidez: (63) -Beraz, bapo abemstu zara, e? -Nola 'beraz'? -Bai, loteriak irten dizula esan didate (64) -Beraz, laster ezkontzekoak zarete, e? -Zuk zer dakizu, bada! -Nik zer dakidan? Etxebizitza erosi duzuela (65) -Beraz, zuk harrapatu zenidan dirua. e? -Nork esan
- Page 102 and 103: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 104 and 105: 4. AURKARITZAKOAK 4.0. Sarrera 4. A
- Page 106 and 107: 4. Aurkaritzakoak benetako lokailu
- Page 108 and 109: 4. Aurkaritzakoak Harridurazk:o per
- Page 111 and 112: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 113 and 114: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-m
- Page 115 and 116: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-m
- Page 119: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 123 and 124: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 125 and 126: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 127 and 128: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 129: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-ll
- Page 132 and 133: 4.9. Hala ere, hala eta guztiz ere
- Page 134 and 135: 4. Aurkaritzakoak Bestelakoak ere a
- Page 136 and 137: 4. Aurkaritzakoak artian, juan zan
- Page 138 and 139: 4. Aurkaritzakoak (196) Zenbat bide
- Page 140 and 141: (209) -Au ezta orregatik oitura ona
- Page 142: 4. Aurkaritzakoak Aipatzekoa da, az
- Page 145 and 146: 5. ONDORIOZKOAK 5.0. Sarrera 5. Ond
- Page 147 and 148: 5. Ondoriozkoak (5) Ea beraz ikhas
- Page 150 and 151: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 156 and 157: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 158 and 159: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 160 and 161: Euskal Gramattka. Lehen Urratsak-II
- Page 162 and 163: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 165 and 166: (169) -Ez do borrela egin -Nolabada
- Page 167 and 168: (182) -Nik ez diOl esan -Nola daki
- Page 169 and 170: 5. Ondoriozkoak 5.3.2.6. Harridura
- Page 171 and 172: 5. Ondoriozkoak Elkarrizketa gabe,
- Page 173: 5. Ondortozkoak Argudio berriarl bi
- Page 177 and 178: (268) Txerria deito ez zidan, bada,
- Page 179 and 180: 5. Ondortozkoak (283) Horrenbestere
- Page 183 and 184: 5.6. Honenbestez, Horrenbestez, Hai
- Page 185 and 186: 5.7. Halatan, Hala 5. Ondoriozkoak
- Page 187 and 188: 6. KAUSAZKOAK 6.0. Sarrera 6. Kausa
- Page 190: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-ll
- Page 194: Euskal Grwnatika. Lehen Urratsak-II
- Page 197 and 198: 6. Kausazkoak Beraz, adibide guztio
- Page 200 and 201: Euskal Gramattka. Lehen Urratsak-il
<strong>Euskal</strong> Gramatika. Lehen Urratsak-IlI<br />
(55) Baña beste zerbait ere esaten yunate: anima oiek ez dutela gure pentsakizunaren<br />
berri.<br />
-Beraz, zertako eskatzen diegu olako ta olako gauza. esaterako, esnatu gaitzatela<br />
xuxen eta tillel, olako ordutan? (Orixe, Quito-n arrebarekin, 112)<br />
(56) Bidezkoago zirudin Jesukristo gurutzean ez iltzea: (...) Beraz, ez zala il esan<br />
bearko (Orixe,Quito-n arrebarekin, 104)<br />
Axularrengan halakoa da ia beti beraz:<br />
(57) Eztugu oren baten segurantzarik: beraz <strong>lehen</strong> baiflo <strong>lehen</strong> behar dugu bide onean<br />
iarri (p. de Axular, Guero, 42)<br />
(58) Miserikordios da Iainkoa (...): beraz eztugu zer lehiaturik obra onen egitera (p.<br />
de Axular, Guero, 8)<br />
(59) Berak dira bere baithan asko klar eta ozen. Utz ditzadan beraz nik hek, hutsik<br />
eztagidan (p. de Axular, Guero, 5.)<br />
Horregatik silogismo direlakoetan ondorio edo kontsekuentzia deritzana<br />
euskaraz beraz-en bidez adierazi ohi da. 'Bada a un sens assez imprécis: en<br />
syllogisme on l'utilise pour traduire 'or', et e'est beraz qui traduit 'done'...'<br />
dio Lafittek (Grammaire Rasque, §400). Esate baterako:<br />
(60) -Duela 51 orle bukatu zen Espainiako gerratea.<br />
-Bada gure andreak 50 urte ditu.<br />
-Beraz, gerrate ondoren jaio zen.<br />
Orain bada esan ohi du Axularrek maiz, ez bada soilik.<br />
Axularren Gero bezala 'diskurtsozko estiloz' onduriko libum edo<br />
mintzaldietan arrazoibide luze baten 000 argudio baten amaiera ere beraz-ek<br />
seinalatu ohi duo Hona aldatuko dugun pasartean garbi agertzen da hori, bai eta<br />
bada lokailu ondoriozkotik zertan bereizten den ere:<br />
142<br />
(61) Hunelakoak ziren zure aita launa eta bai bertze aitzinekoak ere.<br />
Bada eztuzu zuk ere zeure arrazaz ukhatu, etzara zeure leiflutik eta ethorkitik<br />
hastandu, berezi eta ez aldaratu. Zeren (...) ioan zinen Gorthera, eta (...) ekharri<br />
zenduen (...) ordenantza eta manamendua. Beraz etzara zu ere zeure aitzinekoen<br />
giristinotasunaren gibelatzaile izatu.<br />
Bada ez eta ohorearen iraungitzaile ere. Aitzitik badirudi ezen... (p. de Axular,<br />
Guero, 4)