Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4. Aurkaritzakoak<br />
artian, juan zan aren erremedixo billa baserri demoniora senarran aiskideagana,<br />
eta asarrerik gabe, izan leikian modurik onenian, esan zetsan jakifi gura ebala<br />
zergaitik bere senarra itxulitzen zan andik etxera aifi galdua eta argala (T.<br />
Etxebarria, Ibiltarixanak, 466)<br />
Halere agertzen da inoiz perpausaren amaieran, halarik ere oso gutxitan<br />
eta besteak, berriz, nekez:<br />
(182) Ez dakit merexitua dutan adixkidantza hori, bainan gogotik onartzen dut halere<br />
(Xalbador, Odolaren mintzoa, 55)<br />
(183) Gogoratzen zen gizona emaztegaiak bezperan esan ziola biharamoneko sei<br />
orduen aldean telefonatuko zuela. Ez zuen ahaztu, baina atera zen hala ere (J.<br />
Mirande, Haur besoetakoa, 11)<br />
(184) Askotan etsita gaude eztitula ifiork gere baitan ari ditugun asmakuntza aiek<br />
egonarriz irakurriko. BaI'Ia..ekin alarik ere! (X. de Lizardi, Itz-lauz, 98)<br />
4.9.3. Juntagailu eta lokailuekin batean<br />
Juntagailuekin batera ere erabil daitezke lokailuok, bai eta bai baina-rekin<br />
batera. Halere eta halarik ere dira honetan ere ugarienak, beste biekin<br />
bakanago gertatzen delarik. Eta-ren bidez juntaturiko perpausei aurkaritza<br />
balioa ematen diete lokailuok eta baina-ren bidez juntaturikoetan, berriz, balio<br />
hori indartu eta zehaztu egiten dute.<br />
Badute lokailuok, azkenik, aipatzea merezi duen beste erabilera bat:<br />
mendeko kontzesiboari darraion perpaus nagusian txertatzen dira batzutan<br />
halere eta halarik ere lokailuak, hari indar handiagoa emateko edo:<br />
(185) Erregea Erromarrek garaito bazuten-ere, halere egundaino Erromarren letrak eta<br />
hitzkuntza ezin har-arazi zioten (J. Eteheberri (Sarakoa), Obras vascongadas,<br />
402)<br />
(186) Kreatura ez deos eta dohakabe bat baizen ez naizen arren, halere Jainko handia!<br />
ausartzen naiz zu ene aita deitzerat (A. Barateiart, Guiristinoqui bicitceco eta<br />
hiltceco moldea, 30)<br />
(187) Nahiz adin handia zuen, halarik ere, jarraiki zitzaion lasterka (Andredena<br />
Mariaren ilhabetea, 70)<br />
Ere partikula ez daramaten perpaus kontzesiboen ondoan ere erabiltzen dira<br />
inoiz:<br />
125