Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-ill Hirugarren adiera badu, ordea, edo juntagailuaren baliokidetzat har daitekeena (juntagailu hautakaria litzateke hemen), 000 baita lokailu honen oinarrian dagoen ezpa juntagailuarena ere: (80) Manual debotionezkoa, edo ezperen, oren oro eskuetan erabiltzeko liburotxoa (J. Etcheberri (Ziburokoa), Manual devotionezcoa, 1) (81) Raquel, ezperen Jethro zeritzon aphezaren zazpi alabekjo zuten leku bererat (B. Larreguy, Testamenl caharreco era berrico historioa, 117) Adibideetan ikusten denez, perpaus hasieran 000 aditzaren ondoren ageri da gehienetan. Juntagailuaren segidan ere. 3.4.2. Ezpabere Gaur egun bizirik dirauen bizkaierazko lokailu hau, ezperen-en antzekoa da, lehenbiziko adierari dagokionean batez ere eta baldintza kutsuko hautaketa adierazten du ("hori betetzen 000 gertatzen ez bada", "bestela", 000 halako zerbaiten esangura duelarik): (82) Onek berbok emon biar dira oso osuan? Bai, jauna, gustiyak bat itxi baga; ezpabere, ez18go bautismorik (Nicolas de la Quadra, Doctrina Cristinauba, 1784) (83) Zer egin bear da iftor murmuretan dagoanean? Eragotzi albadagi, ezpabere beste konbersazifto bat atera edo joan arik (B. Olaechea, Doctrina Cristianea 115) (84) Zer egin bear dau deungaro ezkondu18 daguanak? Billatu deferoore jakitwia andiko bat, 18 egin onek esango deutsana. Ezpabere beti biziko da pekatuan (l.A. Moguel, KristauaTen lkasbidea, 259) (85) Zelan ondo bataiatuten da? Ezarten jakala seiftari ora, albalOOi burura, 18 ezpabere gorputzeko zatirik andienera (Cristiñau Doctrinia (LautJjo), 58) (86) Emen eskatuten dogu librau e18 apartau gaizala Jangoiko gure Jaunak demoniftoen tentazionetarik. 000 ezpabere, aetan ez jausteko emon deigula bere grazia (B. Olaechea,Doctrina Cristianea, 94) Baizik-en pareko adieran ageri da ondoko adibidean. Erabilera hori ez da, beharbada, zuzenegia, ezpa hitzak betetzen baitu normalean zeregin hori, ez 90
3. Hautakariak ezpabere lokailuak. Eta, hain zuzen ere, liburu horren ondoko edizio batzutan ezpada hitza ageri da, ezpabere-ren ordez (aurkaritza balioarekin, juntagailua litzateke hemen): (87) Pekatu mortalian komulguetan danak artzaiten dau Jesu Kristo? Bai, Jauna, baia ez bere onerako, ezpabere bere kaltian (Cristiñau Doctrinia (Laudio), 74. Geroagoko edizio batzutan: "ezpada bere kaltian") (88) -Josetxo, ez dozu zetan artu naibagerik, Maxima la Ermokenen berbakaittik. -Ez ama eurakaittik, ezpabere, Eladitxori deutsadan errukiagaittik baflo (l.M. Echeita, JosecJw 192) Esan daiteke, beraz, bestela lokailuak duen lehen adieran erabiltzen dela, batez ere, lokailu hau: A, ezpabere B =A, eta A ez bada, B. Lokailu honek ere perpausaren hasieran kokatzeko joera nabarmena erakusten du, noraezekoa ez izanik ere: (89) Zembat sentiduko eban Jesukristok Judasen dollorkeria au? Esan begie ezpabere bere berba bigunak: Judas neure adiskidia, esan eutsan... (Durango euskaraz [au sermoi,34) Goiko adibideak kontuan harturik, oso arrunta da eta eta edo juntagiluekin batera agertzea 91
- Page 51 and 52: 2. EmendioZkoak (37) Txapela kentze
- Page 53 and 54: 2. Emendtozkoak Esaldi hauetan ikus
- Page 55 and 56: (66) Irakurri dugu ere Lehendakaria
- Page 57 and 58: 2. Emendiozkoak 2.1.7. Izan ere, ba
- Page 59 and 60: 2. Emendiozkoak (92) ta egia au da:
- Page 61 and 62: 2. Emendiozkoak perpaus okerra suer
- Page 63 and 64: 19) * X ere ezta 20) * ere bai X 21
- Page 65 and 66: 2. Emendiozkoak (131) Esan det ixil
- Page 67 and 68: 2. Emendtozkoak (147) Mugaz bertzal
- Page 69 and 70: 2.4. Halaber (orobat, berebat) 2. E
- Page 71: 2. Emendiozkoak aldatuko bagenitu,
- Page 75 and 76: 2. Emendiozkoak bizibidea; ta ez na
- Page 77 and 78: 2. Emendiozkoak 'beintzat', 'behint
- Page 79 and 80: 2. Emendiozkoak dakigu ziur besteak
- Page 81 and 82: 2. Emendiozkoak Hor ulertzen dugu,
- Page 83 and 84: 2. Emendtozkoak Halako kasuetan, ik
- Page 85 and 86: 2. Emendiozkoak (280) Etxerako zerb
- Page 87: 2. Emendiozkoak (289) -Berantegi he
- Page 90 and 91: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 92 and 93: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-Il
- Page 94 and 95: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 96 and 97: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-Il
- Page 98 and 99: Euskal Grwnatika. Lehen Urratsak-II
- Page 100 and 101: Euskal Gramatika. Lehen Urraisak-II
- Page 104 and 105: 4. AURKARITZAKOAK 4.0. Sarrera 4. A
- Page 106 and 107: 4. Aurkaritzakoak benetako lokailu
- Page 108 and 109: 4. Aurkaritzakoak Harridurazk:o per
- Page 111 and 112: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 113 and 114: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-m
- Page 115 and 116: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-m
- Page 119: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 123 and 124: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 125 and 126: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-il
- Page 127 and 128: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
- Page 129: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-ll
- Page 132 and 133: 4.9. Hala ere, hala eta guztiz ere
- Page 134 and 135: 4. Aurkaritzakoak Bestelakoak ere a
- Page 136 and 137: 4. Aurkaritzakoak artian, juan zan
- Page 138 and 139: 4. Aurkaritzakoak (196) Zenbat bide
- Page 140 and 141: (209) -Au ezta orregatik oitura ona
- Page 142: 4. Aurkaritzakoak Aipatzekoa da, az
- Page 145 and 146: 5. ONDORIOZKOAK 5.0. Sarrera 5. Ond
- Page 147 and 148: 5. Ondoriozkoak (5) Ea beraz ikhas
- Page 150 and 151: Euskal Gramatika. Lehen Urratsak-II
3. Hautakariak<br />
ezpabere lokailuak. Eta, hain zuzen ere, liburu horren ondoko edizio batzutan<br />
ezpada hitza ageri da, ezpabere-ren ordez (aurkaritza balioarekin, juntagailua<br />
litzateke hemen):<br />
(87) Pekatu mortalian komulguetan danak artzaiten dau Jesu Kristo? Bai, Jauna, baia<br />
ez bere onerako, ezpabere bere kaltian (Cristiñau Doctrinia (Laudio), 74.<br />
Geroagoko edizio batzutan: "ezpada bere kaltian")<br />
(88) -Josetxo, ez dozu zetan artu naibagerik, Maxima la Ermokenen berbakaittik. -Ez<br />
ama eurakaittik, ezpabere, Eladitxori deutsadan errukiagaittik baflo (l.M.<br />
Echeita, JosecJw 192)<br />
Esan daiteke, beraz, bestela lokailuak duen <strong>lehen</strong> adieran erabiltzen dela,<br />
batez ere, lokailu hau: A, ezpabere B =A, eta A ez bada, B.<br />
Lokailu honek ere perpausaren hasieran kokatzeko joera nabarmena<br />
erakusten du, noraezekoa ez izanik ere:<br />
(89) Zembat sentiduko eban Jesukristok Judasen dollorkeria au? Esan begie ezpabere<br />
bere berba bigunak: Judas neure adiskidia, esan eutsan... (Durango euskaraz [au<br />
sermoi,34)<br />
Goiko adibideak kontuan harturik, oso arrunta da eta eta edo juntagiluekin<br />
batera agertzea<br />
91
Change language