Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Andres Urrutia<br />
Euskaltzainburua<br />
BERRITZEA<br />
94<br />
HISTORIAN<br />
“Behar-beharrezkoa zen jende<br />
berria sartzeko formula bat<br />
asmatzea, <strong>eta</strong> emerituen bitartez<br />
lortu genuen”<br />
Andres Urrutiari elkarrizk<strong>eta</strong><br />
“Aldatze bidean da <strong>Euskaltzaindia</strong>”<br />
Andres Urrutia, 1954ko abenduaren 21ean Bilbon jaioa, notarioa da lanbidez.<br />
Deustuko Unibertsitatean Zuzenbide ikask<strong>eta</strong>k egin zituen, ondoren oposizioak<br />
prestatu zituen <strong>eta</strong>, gainditu ostean, Ondarroako notarioa izan zen, 1981etik 1994<br />
arte. Geroztik, Bilbon ari da notario lanean, Deustuko Unibertsitateko Zuzenbide<br />
Fakultatean irakasle aritzeaz gain. Zuzenbidea <strong>eta</strong> euskara, euskara <strong>eta</strong> zuzenbidea,<br />
bi mundu hori<strong>eta</strong>n mugitu da beti Urrutia, bi mundu horiek uztartzeko ahaleginean.<br />
Eta, bere hitz<strong>eta</strong>n, “hortik etorri da beste guztia”.<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>n baino lehenago, UZEIn aritu zen Urrutia, arlo juridikoko lan lexikografiko<br />
<strong>eta</strong> terminologikoan, besteak beste Administrazio Zirkulazio Hiztegia<br />
(1983), Zuzenbide Hiztegia (1984) <strong>eta</strong> Hirigintza Hiztegia (1994) egin zituzten lan talde<strong>eta</strong>n.<br />
Nabarmentzekoak dira zuzenbidearen alorreko euskara teknikoari buruz<br />
idatzi dituen liburuak ere: Euskara legebidean (1990), bakarka, <strong>eta</strong> Euskara, Zuzenbidearen<br />
hizkera (1995), Gotzon Loberar<strong>ekin</strong> batera. Testu juridikoen itzulpenean<br />
ere Gotzon Loberar<strong>ekin</strong> batera aritu da, Deustuko Unibertsitateak argitaraturiko<br />
euskarazko zuzenbide eskuliburuak koordinatzen: Zuzenbide zibila, Merkataritza<br />
zuzenbidea, Zuzenbidearen historia, Lan-zuzenbidea... Eta Urrutiaren ardurapean<br />
argitaratu dira hainbat legeren euskarazko bertsio eguneratuak, hala nola Espainiako<br />
Konstituzioa (2004), Zigor Kodea (2004), Kode Zibila (2004) <strong>eta</strong> Foru-lege zibilak<br />
(2002).<br />
Zuzenbideari lotuta egin du lanik handiena, baina literatura sormenean <strong>eta</strong> itzulpengintzan<br />
ere aritu da Urrutia. Bi narrazio liburu ditu argitaratuak —Orrialdeak<br />
(1992) <strong>eta</strong> Berbondo (2004)— <strong>eta</strong>, besteak beste, James Joyce, J.R.R. Tolkien, Méndez<br />
Ferrín <strong>eta</strong> Alvaro Cunqueiro idazleen hainbat testu itzuli ditu. Gainera, euskarazko<br />
autore klasiko batzuen edizioak ere prestatu ditu: Juan Bautista Eguskitzaren<br />
Gizarte-auzia. Ugazaba ta langille arteko goraberak (1991) <strong>eta</strong> Eusebio<br />
Erkiagaren lanen bilduma, Berbalauaren kulunkan (2001).<br />
1991n izendatu zuten euskaltzain urgazle, <strong>eta</strong> handik sei urtera, 1997ko martxoaren<br />
21ean, euskaltzain oso. Alfontso Irigoienen lekua hartu zuen <strong>eta</strong> sarrera hitzaldia<br />
Bilbon egin zuen: “Legearen zirrikitu<strong>eta</strong>tik barrena: ahozkotik idatzizkora”.<br />
Jose Antonio Arana Martijak erantzun zion. Akademiaren barnean hainbat ardura<br />
izan ditu geroztik: Jagon sailburu, Sustapen batzordeburu, Corpus batzordeburu,<br />
Egungo Euskararen Bilk<strong>eta</strong> Sistematikoaren azpibatzordeko buru, Lege azpibatzordeko<br />
buru…<br />
2004ko abenduaren 17ko batzarrean hautatu zuten Andres Urrutia Euskaltzaindiko<br />
zazpigarren lehendakaria. Jean Haritxelharren lekukoa hartu zuen horrela, 2005eko<br />
urtarrilean agintaldiari <strong>ekin</strong> zionean. <strong>Euskaltzaindia</strong> biziberritzeko <strong>eta</strong> garai berri<strong>eta</strong>ra<br />
egokitzeko asmoar<strong>ekin</strong> heldu zion ardura berriari, <strong>eta</strong> asmo berar<strong>ekin</strong> <strong>jarrai</strong>tzen<br />
du orain, 2009an bigarren agintaldiari <strong>ekin</strong> dionean.<br />
1997an euskaltzain oso izendatu zintuztenean, nolako <strong>Euskaltzaindia</strong> aurkitu<br />
zenuen zure hasiera hartan?<br />
Adinez nahiko aurreratua <strong>eta</strong> lan erritmo geldo edo lasaian. Argi ikusi nuen, <strong>eta</strong> ni<br />
bezala beste jende askok ere bai, bazela halako decalage bat han egiten zenaren <strong>eta</strong><br />
gizarteak eskatzen zuenaren artean. Erakunde hauek badute euren dinamika, bere-
Change language