Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB) Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
II.a EUSKO KONTSEILU NAGUSIAREN AKORDIOA 3/1979 LEGE ORGANIKOA, ABENDUAREN 18koa, EUSKAL HERRI- RAKO AUTONOMIA ESTATUTUARENA (1979) 6. artikulua 4. Euskarari dagozkionetan, Euskaltzaindia izango da erakunde aholkuemale. DÉCRET DU 20 FÉVRIER 1995 PORTANT RE- CONNAISSANCE D'UNE ASSOCIATION COMME ÉTABLISSEMENT D'UTILITÉ PUBLIQUE Ministère de l'intérieur et de l'aménagement du territoire Par décret en date du 20 février 1995: — est reconnue comme établissement d'utilité publique l'association dite "Académie de la langue basque Euskaltzaindia", dont le siège est à Bayonne (Pyrénées Atlantiques), 37, rue Pannecau: — sont approuvés les statuts de cette association. IV.a Normalizazioaren bidean Mila bederatzirehun eta hirurogeita hemezortziko martxoaren seian Eusko Kontseilu Nagusiak egin zuen batzarrean, Hezkuntza eta Kultur kontseilarien proposamenduari jarraiki, akordio hau hartu zen: 1. Lau Probintzietako Diputazioen tradizioa Kontseilu Nagusiak bere gain hartzen duelarik eta Estatuak Euskaltzaindia eta honen helburu eta funtzioak onartzen dituela ikusirik, Gorporazio agurgarri hau Euskal Herri mailan organo ofizialtzat hartzea erabakitzen du euskara landu, zehaztu eta batzeko arazoetarako; bidenabar, Kontseiluak Euskaltzaindiari laguntza eskatzen dio bere zereginak ahal denik ondoena betetzeko. 2. Eusko Kontseilu Nagusiak gaurgero bere eskutan dauden neurri praktikoak hartuko ditu Euskaltzaindiaren lana babesteko eta erakunde honen helburu prestu eta garaiei dagokien ohorea, hedakuntza eta indarra emateko. 3. Aldizkaria bi hizkuntzatan argiratzeko erabakia bete asmoaz, Kontseiluak Euskaltzaindiari eskatuko dio Kontseiluko itzultzaile ofizial gisa kandidatuak aurkez ditzala. Ondoren, kandidatuen artetik bat izendatuko da egiteko hori betetzeko. Itzultzaile ofiziala izendatu ondoren, itzultzaileen Ganbara antolatuko da Itzultzailearen ardurapean, berau buru delarik. 4. Itzulpen lanak betetzeko behar den presupostua egiteko, Ekonomi eta Herri-finantza kontseilariari eskubide osoa ematen zaio. Kontseiluaren izenean dudan karguagatik eta beronek honela agindurik, Dekretu bihurtzen da. Donostia, mila bederatzirehun eta hirurogeita hemezortziko martxoak hamairu. Presidentea, RAMON RUBIAL CAVIA Hezkuntza kontseilari, CARLOS SANTAMARIA ANSA Kultur kontseilari, JOSE ANTONIO MATURANA PLAZA 18/1986 FORU LEGEA, ABENDUAREN 15ekoa, EUSKARARI BURUZKOA 3. artikulua 3. Hizkuntz arauak ezartzeko ondorioetarako, Euskaltzaindia izanen da erakunde aholkuemaile ofiziala, eta berari eskatuko dizkiote botere publikoek aurreko idaztian ezarritakoa betetzeko beharrezko zaizkien txosten eta diktamenak. 85
86 HISTORIAN 75. urteurrena 1994an, Euskaltzaindiaren 75. urteurrenaren ospakizun nagusia Gipuzkoako Foru Aldundian egin zen. turala baina esanguratsua, Jose Maria Martin de Retana editoreak Azkueren Hiztegia ateratzean Euskaltzaindiak ezin izan zuen jabegoa eskatu nortasun juridikorik ezaren erruz. Min handia egin zuen gertakari horrek barruan. 1968 ondoren batasunaren aurkariak noraino joateko prest zeuden jakitea ez zen motibo txikia izango. Hirugarren arrazoi bat ere egon daiteke, Villasantek buru instituzionala zuela, J.L. Lizundiak dioenez. Joan-etorri guztien ondoren, 1976an, Franco hil eta hiru hilabete eta sei egun beranduago lortzen du Erret Akademia izatea. Erregearen titulu eramatea arazo iturri bihurtuko zela pentsa zitekeen. Ez zen hala gertatu, ez Euskaltzaindiaren baitan, ezta ere euskal gizartean. Beste puntu minbera bat ere ukitu zen: Iparraldeko erreferentziak desagertu behar zuen, Erregearen aginte eremua Espainiako Estatua baita. Lurralde erreferentzia zehatzak ezabatuz bideratu zen hori. Gero, aginte autonomikoarekin Euskaltzaindiak lekuan lekuko aitorpenak izan ditu Hegoaldean: 1979ko abenduaren 18an Euskal Autonomia Erkidegorako onartutako Autonomia Estatutuko 6. artikuluko 4. atalean aitortzen da: “Euskarari dagozkionetan, Euskaltzaindia izango da erakunde aholku-emale”. Nafarroako Gobernuaren 1982ko abuztuaren 10eko Foru Hobekuntza legean ez da Euskaltzaindia aipatzen, nahiz eta bertan aitortzen den euskararen ofizialtasuna. 1986ko abenduaren 15eko Foru Legean, aldiz, Euskaltzaindia erakunde aholku-emaile ofizial izendatzen da. Ipar Euskal Herrian Euskaltzaindiak maila juridiko apalagoa du. 1987an Ipar Euskal Herriko Euskaltzaindia 1901eko legearen araberako elkarte gisa deklaratua izan zen. Eta 1995ean urrats bat gehiago egin zen, onura publikoko elkarte izaera baitu harrez gero. Hala ere, estatutu juridikoak tarteko, Euskaltzaindia bitan banatua dago legearen ikuspegitik Europa bateratuan. Erronka polita du aurrean: bi molde juridiko horiek nola batera ekarri? Onarpen soziala Gizartearen aldetik Euskaltzaindiak jaso dezakeen saririk hoberena konfiantzazko botoa da, eskuzabaltasunez emana. Esan nahi baita, hizkuntza kontuetan erakunde gidaritzat hartzea eta jaramon egitea. Garai guztietan izan du horrelakorik, aurka ari zirenen kontrapisu. Euskaltzaindia sortu berritan Gregorio Mujikak erabateko obedientzia agindu zion: Está fundada la Academia de la Lengua Vasca. Le saludo con radiante alborozo y con delectación amorosa. Pero le saludo sobre todo con la promesa de mi adhesión firmísima y mi absoluto acatamiento. Desde ahora me rindo a sus decisiones con la obediencia más cordial y más firme. 1959an ikusi dugu Jakinek ere gidaritzat hartu eta arauak emateko eskatzen diola, goitik behera beteko dituela eta: “Betoz norma zuzentzaileak”. 1919ko Mujikaren konfiantza maila bera erakutsi zuen Txillardegik ere, 1968an, Ermuko Jardunaldietan, gutxi barru Arantzazun emango ziren arauak burutik orpora beteko zituela agindu baitzuen: “Euskaltzaindia’ren erabakizunak aldez aurretik onartzen ditut”.
- Page 35 and 36: 34 HISTORIAN 1919ko azaroaren 21ean
- Page 37 and 38: 36 HISTORIAN Ezkerretik eskuinera:
- Page 40: JARDUNEAN
- Page 43 and 44: 42 HISTORIAN Euskaltzaindiaren arau
- Page 45 and 46: 44 HISTORIAN Eliz agintariekin saia
- Page 48: GERRA ETA GERRA OSTEA
- Page 51 and 52: 50 HISTORIAN Izendapen proposamena
- Page 53 and 54: 52 HISTORIAN Batzar agiria 1941eko
- Page 55 and 56: 54 HISTORIAN Bizkaiko Junta de Cult
- Page 57 and 58: 56 HISTORIAN Federiko Krutwigen pro
- Page 59 and 60: Inazio Maria Etxaide 58 HISTORIAN J
- Page 61 and 62: 60 HISTORIAN 1956an hiru ekitaldi a
- Page 63 and 64: 62 HISTORIAN Luis Villasante Villas
- Page 65 and 66: 64 HISTORIAN Azkueri omenaldia Arri
- Page 67 and 68: 66 HISTORIAN zituen txistualdiak: h
- Page 70 and 71: Euskaltzaindiaren barruko historian
- Page 72 and 73: Ekingo du euskalgi ororen odolez az
- Page 74 and 75: Arantzazurako bidean Baiona eta Erm
- Page 76 and 77: 1 Euskaltzaindia bakarrik ez zebile
- Page 78 and 79: tzeko, aztertzeko, ebaluatzeko. Hor
- Page 80 and 81: Euskaltzainburuak sarreran esan zue
- Page 82 and 83: AEKren ardura utzi egiten duela, Eu
- Page 84 and 85: Mamu mamitzen Euskaltzaindiak hizku
- Page 88: Hizkuntza kontuetan Euskaltzaindiak
- Page 92 and 93: Osterantzeko ibilbidea Osterantzeko
- Page 94 and 95: tean daude euskalgintzakoak: editor
- Page 96 and 97: erezkoa, eta dinamika horrek batzue
- Page 98 and 99: Hizkuntzaren normatibizazioaren arl
- Page 100 and 101: farroan bai Euskal Autonomia Erkide
- Page 102 and 103: Euskaltzaindiak lege aitorpen osoa
- Page 104 and 105: Zuzendaritzako kideei hitza Euskalt
- Page 106 and 107: Jose Luis Lizundia. Diruzaina “Pr
- Page 108 and 109: Euskalgintzaren iritzia Aro berria
- Page 110: EUSKALTZAINAK
- Page 114 and 115: RESURRECCION MARIA AZKUE Akademiare
- Page 116 and 117: ekin indarberritu egin zen Akademia
- Page 118 and 119: INAZIO MARIA ETXAIDE Frankismo bete
- Page 120 and 121: JOSE MARIA LOJENDIO Agintariekin ha
- Page 122 and 123: MANUEL LEKUONA Hiru urteko hutsarte
- Page 124 and 125: LUIS VILLASANTE Krutwigen eskutik L
- Page 126 and 127: tera. Baina gerra giroa zela eta, f
- Page 128 and 129: kaltzainburuorde delako hori, Frant
- Page 130 and 131: Euskaltzaindiak Frantzian ere aitor
- Page 132: EUSKALTZAINAK HISTORIAN
- Page 135 and 136: 134 EUSKALTZAINAK Estatutuen araber
II.a<br />
EUSKO KONTSEILU NAGUSIAREN AKORDIOA<br />
3/1979 LEGE ORGANIKOA, ABENDUAREN 18koa, EUSKAL HERRI-<br />
RAKO AUTONOMIA ESTATUTUARENA (1979)<br />
6. artikulua<br />
4. Euskarari dagozkion<strong>eta</strong>n, <strong>Euskaltzaindia</strong> izango da erakunde aholkuemale.<br />
DÉCRET DU 20 FÉVRIER 1995 PORTANT RE-<br />
CONNAISSANCE D'UNE ASSOCIATION COMME<br />
ÉTABLISSEMENT D'UTILITÉ PUBLIQUE<br />
Ministère de l'intérieur et de l'aménagement du territoire<br />
Par décret en date du 20 février 1995:<br />
— est reconnue comme établissement d'utilité publique<br />
l'association dite "Académie de la langue<br />
basque <strong>Euskaltzaindia</strong>", dont le siège est à Bayonne<br />
(Pyrénées Atlantiques), 37, rue Pannecau:<br />
— sont approuvés les statuts de cette association.<br />
IV.a<br />
Normalizazioaren bidean<br />
Mila bederatzirehun <strong>eta</strong> hirurogeita hemezortziko martxoaren seian Eusko Kontseilu Nagusiak egin zuen batzarrean, Hezkuntza<br />
<strong>eta</strong> Kultur kontseilarien proposamenduari <strong>jarrai</strong>ki, akordio hau hartu zen:<br />
1. Lau Probintzi<strong>eta</strong>ko Diputazioen tradizioa Kontseilu Nagusiak bere gain hartzen duelarik <strong>eta</strong> Estatuak <strong>Euskaltzaindia</strong> <strong>eta</strong> honen<br />
helburu <strong>eta</strong> funtzioak onartzen dituela ikusirik, Gorporazio agurgarri hau Euskal Herri mailan organo ofizialtzat hartzea<br />
erabakitzen du euskara landu, zehaztu <strong>eta</strong> batzeko arazo<strong>eta</strong>rako; bidenabar, Kontseiluak <strong>Euskaltzaindia</strong>ri laguntza eskatzen dio<br />
bere zereginak ahal denik ondoena betetzeko.<br />
2. Eusko Kontseilu Nagusiak gaurgero bere eskutan dauden neurri praktikoak hartuko ditu <strong>Euskaltzaindia</strong>ren lana babesteko<br />
<strong>eta</strong> erakunde honen helburu prestu <strong>eta</strong> garaiei dagokien ohorea, hedakuntza <strong>eta</strong> indarra emateko.<br />
3. Aldizkaria bi hizkuntzatan argiratzeko erabakia bete asmoaz, Kontseiluak <strong>Euskaltzaindia</strong>ri eskatuko dio Kontseiluko itzultzaile<br />
ofizial gisa kandidatuak aurkez ditzala. Ondoren, kandidatuen artetik bat izendatuko da egiteko hori betetzeko. Itzultzaile ofiziala<br />
izendatu ondoren, itzultzaileen Ganbara antolatuko da Itzultzailearen ardurapean, berau buru delarik.<br />
4. Itzulpen lanak betetzeko behar den presupostua egiteko, Ekonomi <strong>eta</strong> Herri-finantza kontseilariari eskubide osoa ematen<br />
zaio.<br />
Kontseiluaren izenean dudan karguagatik <strong>eta</strong> beronek honela agindurik, Dekretu bihurtzen da. Donostia, mila bederatzirehun<br />
<strong>eta</strong> hirurogeita hemezortziko martxoak hamairu.<br />
Presidentea, RAMON RUBIAL CAVIA<br />
Hezkuntza kontseilari, CARLOS SANTAMARIA ANSA<br />
Kultur kontseilari, JOSE ANTONIO MATURANA PLAZA<br />
18/1986 FORU LEGEA, ABENDUAREN<br />
15ekoa, EUSKARARI BURUZKOA<br />
3. artikulua<br />
3. Hizkuntz arauak ezartzeko ondorio<strong>eta</strong>rako,<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong> izanen da erakunde aholkuemaile<br />
ofiziala, <strong>eta</strong> berari eskatuko dizkiote<br />
botere publikoek aurreko idaztian ezarritakoa<br />
betetzeko beharrezko zaizkien txosten<br />
<strong>eta</strong> diktamenak.<br />
85