Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
AEKren ardura utzi egiten duela, Eusko Jaurlaritzak adinekoen euskalduntzea<br />
bere gain hartu duelako. Hor bukatzen da <strong>Euskaltzaindia</strong>ren<br />
konpromisoa: hutsune bat bete du <strong>eta</strong> normalizazio garai<strong>eta</strong>n ez luke<br />
agintari<strong>ekin</strong> lehian edo konpetentzian sartu nahi.<br />
Euskara titulua<br />
Euskal Irakasle Titulua, gero EGA (Euskararen Gaitasun Agiria) ematen<br />
1972an hasi zen. Irakaskuntza indartu behar zela ikusten zen, <strong>eta</strong> horr<strong>eta</strong>rako<br />
irakasleak prestatu <strong>eta</strong> gaitu behar zirela. Agintarien aldetik<br />
nork egin ez zegoen. Nahiz <strong>eta</strong> gerra aurretik ere tituluak eman izan dituen,<br />
<strong>eta</strong> nahiz <strong>eta</strong> arautegian horr<strong>eta</strong>rako baimena aitortzen den (honela baitio<br />
lehen artikuluaren j hizkiak: “expedir los oportunos títulos y certificados”), ematen<br />
du <strong>Euskaltzaindia</strong>k ez duela bere-berea ikusten zeregin hori, Luis Villasanteri<br />
irakurrita behintzat. Dena den, 1981eko abenduan eskutik utzi arte makina bat titulu<br />
eman izan ditu, milaka asko (zehazki, 2008ko azaroan emandako azken tituluak<br />
7.115 zenbakia zuen). Eta ez bakarrik irakaskuntzarako tituluak, hainbat administrazio<br />
publikotan euskaraz aritzeko gaitasun agiriak ere bai.<br />
Uztea bera ez da izan horren sinplea, euskararen lurraldeen<br />
zatik<strong>eta</strong> administratiboaren erruz. Iparraldean zer<br />
egin? Iparraldean nola jokatu bertako euskaltzainen baitan<br />
uzten da, harik <strong>eta</strong> 2009ko martxoaren 3an Euskararen<br />
Erakunde Publikoak, Paue <strong>eta</strong> Aturriko Unibertsitateak <strong>eta</strong><br />
Bordeleko Michel de Montaigne Unibertsitateak bere gain<br />
hartu duten arte. Nafarroan? Lehen bezala <strong>jarrai</strong> dezala<br />
oraingoz. Eta Euskal Autonomia Erkidegoan? Eusko Jaurlaritzaren<br />
esku<strong>eta</strong>n uzten du, bai, baina zenbait baldintz<strong>ekin</strong>,<br />
“lehen <strong>eta</strong> geroaren artean inolako etenik ez urradurik<br />
gerta ez dadin”.<br />
Itzultzaile Eskola<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k, Juan San Martin Jagon sailburuaren bitartez, 1979aren azken<br />
aldera, Itzultzaile Eskola bat sortzeko aurre txosten bat presta zezala eskatu<br />
zion Xabier Mendiguren Bereziarturi. Honek 1980ko martxoaren 28an<br />
jarri zuen eskaturiko aurre proiektua <strong>Euskaltzaindia</strong>n. Izenburua: “Itzulpenaren<br />
Mundua <strong>eta</strong> Euskal Itzultzaileen Oinarrizko Prestakuntzarako Eskola”. Hiru atal nagusitan<br />
banaturik zegoen: a) Itzulpena munduan; b) Itzulpena gurean; c) Itzultzaile<br />
Eskolaren zuinak.<br />
Itzulpenaren gaia jadanik agertua zen urte bereko abuztuan Foruan egin ziren Barne<br />
Jardunaldi<strong>eta</strong>n. Hantxe hartu zen eskola sortzeko erabakia. Honela kontatzen du<br />
Jose Maria Satrustegiren kronikak:<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>ri aspaldidanik datorkion itzulpenen iskanbila aztertu ondoan<br />
ikusi da, lehenik, ez dela Akademiaren eginkizun<strong>eta</strong>n sartzen itzulpenak egitea.<br />
Itzultzaileen eskola sortu behar luke, edo sortzen lagundu, <strong>eta</strong> erakunde ofizial<br />
bakoitzak bere itzultzaileak izan beharko ditu.<br />
Aurreproiektua aurkeztu <strong>eta</strong> berehala onartu zuen <strong>Euskaltzaindia</strong>k eskola sortzea;<br />
<strong>eta</strong> urte berean, 1980an, ireki zituen ateak, Donostiako Aurrezki Kutxa Munizipalak<br />
behin-behingoz Arbide dorre<strong>eta</strong>n utzitako gel<strong>eta</strong>n.<br />
Normalizazioaren bidean<br />
D mailako ziurtagiria<br />
Ziurtagiriak<br />
81