Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Euskaltzainburuak sarreran esan zuenetik lau xede edo helburu zituzten Jardunaldiok<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>ren ikuspegian: kanpokoekiko dugun zorra aitortu, esker ona<br />
agertu, haien <strong>eta</strong> barrukoen artean lokarriak sendotu, <strong>eta</strong> euskal ikask<strong>eta</strong>k bultzatu.<br />
Are laburrago esanda, bi: eskerrak eman <strong>eta</strong> urrats bat aurrera egin.<br />
Bost gai nagusien ardatzean izan ziren azalpenak: I. Euskal ikasketen egungo egoera<br />
<strong>eta</strong> geroa; II. Euskararen fonologia; III. Euskararen hiztegia; IV. Euskararen morfosintaxia;<br />
V. Euskal dialektologia.<br />
Txosten nagusien egileak, bi kenduta, kanpokoak ziren denak: André Martinet, Antonio<br />
Tovar, Terence H. Wilbur, Jacques Allières <strong>eta</strong> Robert L. Trask. Etxeko biak Jean<br />
Haritxelhar <strong>eta</strong> Koldo Mitxelena izan ziren, hasierako <strong>eta</strong> amaierako txosten<strong>ekin</strong>.<br />
Entzule ugari izan zen, uste baino askoz gehiago, <strong>eta</strong> gizartean ere oihartzun handia<br />
izan zuten hedabide<strong>eta</strong>tik.<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>ren itzalpean<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k abantaila handia izan du urte<strong>eta</strong>n euskalgintzaren baitan: bera izan<br />
da onarpen juridiko <strong>eta</strong> soziala izan duen konfiantzazko instituzio nagusia edo bakarra.<br />
Gaur egun ere badu abantaila ez txikia: berau da Euskal Herri osoa bere baitan<br />
hartzen duen erakunde nagusia.<br />
Diktadura garaian etengabea izan da <strong>Euskaltzaindia</strong>ri babes motako laguntza eskatzea:<br />
zentsura gainditzeko, liburu edo aldizkarien argitalpena gomendatzeko,<br />
dantza taldea abian jartzeko, eskolak emateko, euskara irakasteko...<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k Jagon saila baliatu du zeregin hori<strong>eta</strong>rako. Jagon saila euskararen<br />
gizarte alderdiaz arduratzen da.<br />
60ko hamarkadan hasita, ezaugarri bereziko laguntza eskatu izan zaio: har ditzala<br />
bere altzoan ez ekimenak baizik <strong>eta</strong> egitasmoak <strong>eta</strong> horiek gauzatzeko elkarteak.<br />
Bere kasa finkatu aurretik, sortzeko prozesua bideratzeko laguntza eskatzen zaio<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>ri, hala alfab<strong>eta</strong>tzeak nola idazleen elkarteak edo itzultzaileenak<br />
edo irakasleenak. Behialako eskaerek babes legala behar zuten; oraingoek, horrezaz<br />
gainera, azpiegitura. Indartu bitarteko<br />
laguntza eskatzen dute. Abagune jakin bat<br />
da hori. Herri ekimenak indarra du baina<br />
baliabiderik ez (ez legal, ez ekonomikorik)<br />
<strong>eta</strong> herri erakundeak ez dira euskaltzaleak,<br />
frankismoaren azken hamarkadan, esate baterako.<br />
Erakunde autonomikoak agintean<br />
sartu berritan ere gertatu da horrelakorik.<br />
Ordukoak dira Itzultzaile Eskola edo EIE bat.<br />
Bertsolari Txapelk<strong>eta</strong>rako deia<br />
Bere baitan sortu edo hazi diren elkarte hori<strong>eta</strong>z<br />
jabetzeko gogorik ez du sekula azaldu<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k. Kontrara baizik. Esan <strong>eta</strong><br />
idatzi izan du —ez behin bakarrik— behinbehinekotzat<br />
hartzen duela jokabide hori.<br />
Aukera izan orduko erakutsi du gogoa betetzeko<br />
asmoa, gainera. Erakunde autonomikoak<br />
indarrean sartu zirenean bere babesetik<br />
aske utzi zituen AEK, EGA...<br />
Normalizazioaren bidean<br />
Euskalarien Nazioarteko<br />
Jardunaldiak<br />
Eduardo Chillidak egin zuen<br />
Jardunaldi<strong>eta</strong>ko logoa.<br />
Hitz egin metodoa<br />
Oinarrizko euskara ikasteko metodoa<br />
prestatu zuen Euskaltzaindiko<br />
batzorde batek.<br />
79
Change language