Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB) Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
laguntzen halakorik egiten, eta 1953an gerra osteko lehen Euskera agertzen denean, konfiskatu egiten dute. Jagon saileko lanei uko egiteko eskatzen ari ote da? Aztertzeko gelditzen da gutun horren atzean zer dagokeen. Krutwigek garbi esan du galeriarako erregimenari interesatu egiten zitzaiola Euskaltzaindia bizirik eta kontrolatuta mantentzea. Ekimen hori Areiltzak bere kasa hartua ote da ala hariak mugitzen, esan ohi den bezala, besteren bat dabil? Areiltza ez dabil bakarrik. Areiltzak berak, bestalde, Gipuzkoako Diputazioko taldearekin (Zirikiain Gaiztarro, Manso de Zuñiga) ere lanean dihardu Real Sociedad Bascongada de Amigos del País berpiztu nahian. Gipuzkoako Diputazioak babesten eta sustatzen ditu elkartearen buletina, Munibe, Egan, besteak beste. Xede bat baino gehiago du ekimen-sorta horrek, segurutik. Gutxienez bi, bat politikoa eta linguistikoa bestea: batetik, erbestearen salakuntza indargabetzea, Francok euskara jazarri egiten zuela “desde la cuna hasta la tumba”; bestetik, erbesteko aldizkarietan sabindarrek zerabilten hizkuntza ereduari alternatiba ematea barruan. Eta atzetik edo gainetik gizon bat ari da lanean, erregimenean boterea duena eta euskaltzalea aldi berean: Antonio Tovar, 1948an euskaltzain urgazle eta 1973an ohorezko izendatua. Donostiako taldearekin badabil, eta hemen ere bai. Juan Irigoieni erantzuten dio, 1941eko ekainean, guztiz bat eta pozarren daudela bera eta Subiñas euskal ikasketak berrantolatzeko Irigoienek aurkeztu dion planarekin. Lehenbailehen hastea gomendatzen du, “antes de que nos quiten el mando en esto los franceses o cualquier otro”. Frantsesak, hemen, Iparraldean babesa bilatu zuten Barandiaran, Fagoaga eta Eusko Ikaskuntza ingurukoak dira. Tovarrek bere Institutuaren babesa eskaintzen du proiektu horretarako. Nebrija izeneko Filologia Institutukoa da bera, eta elkarte hori “Consejo Superior de Investigaciones Científicas” indartsuaren baitan dago. Gerra eta gerra ostea Tovarren esku hartzea Euskararen ikasketak edo ikerketak bultzatzeko laguntza eskaintzen du Tovarrek. Antonio Tovar 55
56 HISTORIAN Federiko Krutwigen proposamena Krutwigek proposatu zituen hainbat aldaketa onartu egin ziren. Federiko Krutwig 21 urterekin egiten dute urgazle, eta berori da 26 urterekin historiako euskaltzain osorik gazteena. 1942 urteaz geroztik Euskaltzaindiko bileretara joan ohi da, eta hainbat txosten irakurtzen ditu bertan. 1949: Krutwigen erreforma Txostenak batzarkideen aurrean irakurri eta eztabaidatzea izan ohi zen urte ilun askotan Euskaltzaindiaren zeregina, kanpo lanik ezin zenean. Club pribatu edo tertuliakideen zirkulua ematen du, aktak irakurrita. 1941eko berrikuntza ez da urrutiago iristen, nonbait. Hori da Krutwig gazteak aurkitu duen Euskaltzaindia. Krutwig gaztea Azkue zaharraren begiko zen, eta horren oniritzia jaso zuen erakundea biziberritzeko plan bat egiteko asmoak. Beste batzuekin ere kontsultatu ohi zuen —Irigarai, Urkixo, Oleaga—, baina zeregin horretan beti eutsi ziona Azkue zen: “La única persona entre todos los Euskaltzaines que siempre me sostuvo en esta tarea, la cual corría al margen de la legalidad fascista, fue Resurrección M. de
- Page 7 and 8: 6 Euskalarien Nazioarteko Jardunald
- Page 9 and 10: 8 Irizpide berriak ................
- Page 11 and 12: 10 Hala egin du Euskaltzaindiak lau
- Page 13 and 14: 12 ari den. Eta hor nabari da argaz
- Page 16: AURREKARIAK
- Page 19 and 20: Jose Francisco Aizkibel Agian bere
- Page 21 and 22: 20 HISTORIAN Jose Manterola (1849-1
- Page 23 and 24: 22 HISTORIAN Cosme Txurruka Brunet
- Page 26: SORTZEA
- Page 29 and 30: 28 HISTORIAN Elgezabal eta Landabur
- Page 31 and 32: 30 HISTORIAN EUSKALTZAINDIAREN SORT
- Page 33 and 34: 32 HISTORIAN Hugo Schuchardt, Chris
- Page 35 and 36: 34 HISTORIAN 1919ko azaroaren 21ean
- Page 37 and 38: 36 HISTORIAN Ezkerretik eskuinera:
- Page 40: JARDUNEAN
- Page 43 and 44: 42 HISTORIAN Euskaltzaindiaren arau
- Page 45 and 46: 44 HISTORIAN Eliz agintariekin saia
- Page 48: GERRA ETA GERRA OSTEA
- Page 51 and 52: 50 HISTORIAN Izendapen proposamena
- Page 53 and 54: 52 HISTORIAN Batzar agiria 1941eko
- Page 55: 54 HISTORIAN Bizkaiko Junta de Cult
- Page 59 and 60: Inazio Maria Etxaide 58 HISTORIAN J
- Page 61 and 62: 60 HISTORIAN 1956an hiru ekitaldi a
- Page 63 and 64: 62 HISTORIAN Luis Villasante Villas
- Page 65 and 66: 64 HISTORIAN Azkueri omenaldia Arri
- Page 67 and 68: 66 HISTORIAN zituen txistualdiak: h
- Page 70 and 71: Euskaltzaindiaren barruko historian
- Page 72 and 73: Ekingo du euskalgi ororen odolez az
- Page 74 and 75: Arantzazurako bidean Baiona eta Erm
- Page 76 and 77: 1 Euskaltzaindia bakarrik ez zebile
- Page 78 and 79: tzeko, aztertzeko, ebaluatzeko. Hor
- Page 80 and 81: Euskaltzainburuak sarreran esan zue
- Page 82 and 83: AEKren ardura utzi egiten duela, Eu
- Page 84 and 85: Mamu mamitzen Euskaltzaindiak hizku
- Page 86 and 87: II.a EUSKO KONTSEILU NAGUSIAREN AKO
- Page 88: Hizkuntza kontuetan Euskaltzaindiak
- Page 92 and 93: Osterantzeko ibilbidea Osterantzeko
- Page 94 and 95: tean daude euskalgintzakoak: editor
- Page 96 and 97: erezkoa, eta dinamika horrek batzue
- Page 98 and 99: Hizkuntzaren normatibizazioaren arl
- Page 100 and 101: farroan bai Euskal Autonomia Erkide
- Page 102 and 103: Euskaltzaindiak lege aitorpen osoa
- Page 104 and 105: Zuzendaritzako kideei hitza Euskalt
56<br />
HISTORIAN<br />
Federiko Krutwigen proposamena<br />
Krutwigek proposatu zituen hainbat<br />
aldak<strong>eta</strong> onartu egin ziren.<br />
Federiko Krutwig 21 urter<strong>ekin</strong><br />
egiten dute urgazle,<br />
<strong>eta</strong> berori da 26 urter<strong>ekin</strong><br />
historiako euskaltzain<br />
osorik gazteena. 1942 urteaz<br />
geroztik Euskaltzaindiko<br />
biler<strong>eta</strong>ra joan ohi<br />
da, <strong>eta</strong> hainbat txosten<br />
irakurtzen ditu bertan.<br />
1949: Krutwigen erreforma<br />
Txostenak batzarkideen aurrean<br />
irakurri <strong>eta</strong> eztabaidatzea izan ohi zen urte ilun askotan <strong>Euskaltzaindia</strong>ren zeregina,<br />
kanpo lanik ezin zenean. Club pribatu edo tertuliakideen zirkulua ematen<br />
du, aktak irakurrita. 1941eko berrikuntza ez da urrutiago iristen, nonbait. Hori da<br />
Krutwig gazteak aurkitu duen <strong>Euskaltzaindia</strong>.<br />
Krutwig gaztea Azkue zaharraren begiko zen, <strong>eta</strong> horren oniritzia jaso zuen erakundea<br />
biziberritzeko plan bat egiteko asmoak. Beste batzu<strong>ekin</strong> ere kontsultatu ohi<br />
zuen —Irigarai, Urkixo, Oleaga—, baina zeregin horr<strong>eta</strong>n beti eutsi ziona Azkue<br />
zen: “La única persona entre todos los Euskaltzaines que siempre me sostuvo en<br />
esta tarea, la cual corría al margen de la legalidad fascista, fue Resurrección M. de
Change language