Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Iker <strong>eta</strong> Jagon<br />
Gerra aurreko <strong>Euskaltzaindia</strong>k bi norabid<strong>eta</strong>n lan egiten du, bi<strong>eta</strong>n ahalik <strong>eta</strong><br />
gehien, ahalak askotan mugatu <strong>eta</strong> urriak badira ere.<br />
Iker <strong>eta</strong> Jagon ez daude erakundearen arautegian bakarrik. Euskararen ikerk<strong>eta</strong><br />
praktikoa bideratzea da gizartetik hartu duen agindu<strong>eta</strong>ko bat. Eta bestea da euskararen<br />
erabilera begiratzea <strong>eta</strong> bultzatzea. Biak ala biak garrantzitsuak. Eta biak<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k berak bere baitan garatu beharrekoak, ez baitago ez unibertsitaterik<br />
ez <strong>eta</strong> erakunde ofizial euskaltzalerik ere. Azkuek <strong>eta</strong> ingurukoek horren kontzientzia<br />
garbia bide dute. Eta, aldi berean, gabezien <strong>eta</strong> indar eskasiaren kontzientzia<br />
gardena.<br />
Gabezien kontzientziaren bezainbat egoera gainditu nahiaren adierazle dudagabeak<br />
dira bekak. Linguistika ikasteko, atzerrian ikasteko, bekak sortu zituen Euskal -<br />
tzaindiak. Frantziara <strong>eta</strong> Alemaniara joan ziren bekei esker Odon<br />
Apraiz <strong>eta</strong> Polikarpo Iraizotz. Gerhard Bähr-ek ere beste beka bat<br />
jaso zuen. 1920ko beken politika horrek ezin izan zuen aurrera egin<br />
zailtasun ekonomikoengatik.<br />
Lehenbiziko unetik gaurdaino, kondaira osoan, ikertzaile <strong>eta</strong> eragile<br />
da Euskal tzaindia, biak.<br />
Jardun akademikoa<br />
Lanean hasi zen orduko, arautegian oinarrituz, arazo korapilatsu<strong>eta</strong>n<br />
korapilatsuena <strong>eta</strong> minbera den bati heldu zion, aurrez aurre heldu ere:<br />
euskararen batasuna gauzatzeari.<br />
Gauzatzea, ordea, 1968 arte ez zen etorriko.<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>ren eskariz, Campionek <strong>eta</strong> Broussainek txostena prestatu<br />
zuten: “Informe a la Academia de la Lengua Vasca sobre unificación del<br />
euskera”. Arazoaren larriaz jabeturik, soluzioa bilatzeko batzordeak bideratzea<br />
proposatzen du txostenak. Iritziak biltzeko asmoz, biltzarrak<br />
muntatu, inkestak egin <strong>eta</strong> galdek<strong>eta</strong>k antolatu zituen erakunde sortu berriak.<br />
Gaia monografikoki erabiltzeko egun oso bat hartu zuen (1920ko<br />
abenduaren 29an).<br />
Baina, azkenean, joan-etorri askoren ondoren, bide hertsirik ez hartzea<br />
hobetsi zuen, ez gaia <strong>eta</strong> ez giroa ez zeudelako aski helduta. Azkuek Broussaini<br />
idazten dio 1920ko martxoan: “Nik goiztxo deritzayot ‘langue unifiée’ ortaz<br />
Jardunean<br />
Euskara batua<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>ren eskariz Campionek <strong>eta</strong><br />
Broussainek prestatu zuten txostena.<br />
41
Change language