Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
EUSKALKIAK<br />
Euskalkien ekarria aztertzen<br />
Jagon saileko Corpus batzordeko atal gisa sortu zen Euskalkien lantaldea 2001. urtean.<br />
Helburutzat hizkuntzaren kalitatea harturik, euskararen corpusa jagotea da<br />
Corpus batzordearen helburua <strong>eta</strong>, ildo horr<strong>eta</strong>n, euskalkiek duten <strong>eta</strong> izan behar<br />
duten tokiaz gogo<strong>eta</strong> <strong>eta</strong> azterk<strong>eta</strong>k egitea da Euskalkien lantaldearen xedea. Paskual<br />
Rekalde izan da lantaldearen arduraduna, hasieratik. 2007. urtetik, Corpus batzordetik<br />
kanpoko izaera bereizia du lantaldeak, Jagon sailaren barruan.<br />
Lehen urte<strong>eta</strong>n egindako azterk<strong>eta</strong> lanaren emaitza nagusia 2004an onartutako<br />
adierazpena da: “Adierazpena euskalkien erabileraz irakaskuntzan, komunikabide<strong>eta</strong>n<br />
<strong>eta</strong> administrazioan”. Funtsean, euskalkiak oro har zer irizpider<strong>ekin</strong> erabili<br />
behar diren adierazi zuen <strong>Euskaltzaindia</strong>k agiri hon<strong>eta</strong>n, <strong>eta</strong> irakaskuntzari, komunikabideei<br />
<strong>eta</strong> administrazioari buruzko <strong>jarrai</strong>bide zehatzak eman zituen. Adierazpen<br />
honen abiapuntu <strong>eta</strong> oinarri izan ziren <strong>Euskaltzaindia</strong>k bere garaian onartutako<br />
beste bi agiri: “Euskara batua, euskalkiak <strong>eta</strong> tokian tokiko hizkerak” (1979)<br />
<strong>eta</strong> “Euskalkien erabilera Administrazioko 1. <strong>eta</strong> 2. hizkuntz eskakizun<strong>eta</strong>n” (1994).<br />
Euskalkien lantaldeak prestatu zuen adierazpen zirriborroa, Euskaltzainditik kanpoko<br />
adituei aurkeztu <strong>eta</strong> beraien oharrez osatu zuen <strong>eta</strong>, azkenean, <strong>Euskaltzaindia</strong>ren<br />
osoko batzarrak onartu zuen, 2004ko martxoaren 26an, Lezamako udaletxean,<br />
Mikel Zarateren omenaldia zela <strong>eta</strong>. <strong>Euskaltzaindia</strong>ren Arauaren maila eman<br />
zioten: 137. araua da.<br />
Geroztik, 2006. urtetik, euskalkiek euskara batuari egin diezaioketen ekarria aztertzen<br />
ari da lantaldea, “Euskalki<strong>eta</strong>tik euskara batura: nola osatu Hiztegi Batua”<br />
lan egitasmoar<strong>ekin</strong>. Bizkaierari dagokion hitz zerrendaren azterk<strong>eta</strong> egin zuen lehen<br />
urtean, <strong>eta</strong> nafarrerari dagokion zerrenda lantzeari <strong>ekin</strong> zion ondoren.<br />
Hiru adierazpen<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k hiru agiri arauemaile onartu ditu euskalkien <strong>eta</strong> euskara batuaren<br />
harremanari buruz.<br />
1979. Euskara batua, euskalkiak <strong>eta</strong> tokian tokiko hizkerak<br />
“<strong>Euskaltzaindia</strong>k uste du, <strong>eta</strong> hori ez da uste hutsa, zehazki froga daitekeen iritzia<br />
baizik, badela oraindik, lehen ere izan den bezalaxe, euskara bakar bat euskalkien<br />
ñabardurak estaltzen <strong>eta</strong> itxuraldatzen ez duena […]”. Horregatik, “a) Idatzian, ortografia<br />
bakarra onartuko da batuan nahiz euskalki<strong>eta</strong>n; izan ere, euskara hizkuntza<br />
bakarra baita, ez hizkuntza asko […]. b) Idatziz nahiz ahoz, hizkuntzaren azpiegituraren<br />
arabera (euskararen oinarri bakarraren arabera) jardun behar da beti […]”.<br />
Jagon saila Euskalkiak<br />
Agiriak<br />
Euskalkien <strong>eta</strong> euskara batuaren<br />
arteko harremanari buruzko<br />
irizpideak hiru agiriren bidez eman<br />
ditu <strong>Euskaltzaindia</strong>k, 1979an hasita.<br />
205