Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ONOMASTIKA<br />
‘Lurrizenbatzailetik’<br />
Udalen Izendegira<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k sorreran izan zituen<br />
bost batzorde<strong>eta</strong>ko bat toponimiari<br />
buruzkoa zen: Lurrizenbatzailea izena eman<br />
zioten batzordeari, <strong>eta</strong> hiru kide izan zituen: Raimundo<br />
Olabide, Nazario Oleaga <strong>eta</strong> Odon Apraiz<br />
urgazlea.<br />
Beraz, betidanik izan ditu <strong>Euskaltzaindia</strong>k onomastika gaiak lan arloen artean,<br />
batzorde honen eskutik nahiz euskaltzainen batzarraren edo bestelako batzordeen<br />
eskutik. Esate baterako, 1920an “Euskalerriko basauri <strong>eta</strong> basetxe<strong>eta</strong>n<br />
idazkunak” ipintzeko batzordea osatu zuten Ramon Intzagaraik, Pierre<br />
Lhandek <strong>eta</strong> Sebero Altubek. Urte berean, Bizkaiko Foru Aldundiak “uri ta<br />
auzo sar-bide<strong>eta</strong>n ezarri dauzan izen-idazkunak” gainbegiratzeko eskatu zion<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>ri, “uts ala okerren bat ba’lego, bete ala zuzentzeko”. Bizkaiko<br />
Aldundiaren eskaera aintzat hartu zuen <strong>Euskaltzaindia</strong>k <strong>eta</strong>, gainera, Arabako,<br />
Gipuzkoako <strong>eta</strong> Nafarroako Aldundiei nahiz udalei “uri ta<br />
auzo bazterr<strong>eta</strong>n edo sar-bide<strong>eta</strong>n” euskarazko izenak jartzeko eskatu<br />
zieten, “<strong>Euskaltzaindia</strong>k bereturiko idazkeraz”.<br />
1936ko gerrak ekarri zuen etena bitarteko batzarr<strong>eta</strong>ko agiri<strong>eta</strong>n aipamen<br />
gutxi batzuk ageri dira toponimia lanei buruz, <strong>eta</strong> gerra ostean<br />
urte askoan ez da aipamenik ageri, 1960ko hamarkadaren erdialdera<br />
arte. 1965. urtean Editorial Plan<strong>eta</strong>k euskarazko herri izenen<br />
zerrenda eskatu zion Akademiari, <strong>eta</strong> argitaletxearen eskaerari erantzuteko,<br />
bost euskaltzain jarri zituzten lanean: Aingeru Irigarai <strong>eta</strong><br />
Jose Mari Satrustegi Nafarroako herri izen<strong>ekin</strong>, Alfontso Irigoien<br />
Bizkaiko<strong>ekin</strong>, Koldo Mitxelena Gipuzkoako<strong>ekin</strong> <strong>eta</strong> Louis Dassance<br />
Iparralde ko<strong>ekin</strong>.<br />
1971n aurrerapauso handiagoa eman zuten toponimiaren alorrean,<br />
“euskara idatziaren arauak estudiatzeko jarri zen batzordeak” erabaki<br />
baitzuen lantaldearen helburutzat hartzea “herrien <strong>eta</strong> herritarren<br />
izendegia osatzea”. Luis Villasante euskaltzainak azaldu zuen zergatia: “Herri izendegi<br />
ofizial baten premia gorrian gaude, <strong>eta</strong> horren faltaz nahaspila handia ikusten<br />
da gure aldizkari<strong>eta</strong>n”. Mitxelena jarri zuten buru, <strong>eta</strong> Jose Luis Lizundia idazkari.<br />
Zortzi urte egin zuen lanean batzorde honek, 31 lagun “fitxagintzan” aritu<br />
zirelarik, 1978an Udalen Izendegia bukatu <strong>eta</strong> <strong>Euskaltzaindia</strong>ren batzarrak onartutzat<br />
eman zuen arte. 100.000 ale argitaratu zituzten.<br />
Iker saila Onomastika<br />
Onomasticon Vasconiae<br />
Toponimia <strong>eta</strong> onomastika ikerk<strong>eta</strong>k<br />
argitaratzen dira, 1986. urtetik,<br />
Onomasticon Vasconiae bilduman.<br />
189