Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB) Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak eta adibideak batzorde ahaldundua Batzorde ahaldundua Burua: Iker sailburua (Andoni Sagarna). Idazkaria: Euskaltzaindiaren idazkaria (Xabier Kintana). Kideak: Egitasmoaren zuzendaria (Ibon Sarasola), hiru euskaltzain oso (Adolfo Arejita, Beñat Oihartzabal, Patxi Salaberri), eta Hiztegi Batuko lantaldearen arduraduna, ahotsaz bai, baina botorik gabe (Jose Antonio Aduriz). “ Lantalde bat Hiztegi Batutik abiatu eta horko sarrera eta azpisarrerei adieren definizioak, kategoria gramatikalak, erabileratik jasotako adibideak, marka dialektalak, espezialitate- eta erregistro-markak erantsiz, Euskaltzaindiaren Hiztegia prestatzen ari da. Hiztegi horren lehen idazketa 2010. urtearen bukaeran amaituko da. 2009ko ekainean hasi zen batzorde bat, Euskaltzaindiaren osoko bilkurak ahaldunduta, lehen idazketa horren jarraipen- eta ikuskatze-lanean, hilero bi bilkura eginez, 2011ko maiatzerako oniritzi orokorra eman eta ondoren osoko bilkurari aurkezteko. Batzorde horren partaideak, ahotsez eta botoz, Iker Sailburua, Idazkaria, Euskaltzaindiaren Hiztegia: adierak eta adibideak egitasmoaren zuzendaria eta osoko bilkurak izendaturiko hiru euskaltzain oso dira, eta Hiztegi Batuko lantaldeko idazkariak ahotsez baino botorik gabe hartzen du parte eta hiztegia lantzen ari den lantaldeko teknikari batek ere bai. Iker saila Hiztegigintza Andoni Sagarna Batzorde ahaldunduaren burua Hiztegi batua Hiztegi Batuaren lehen itzuliko hitz eta aldaeren zerrenda, 2008. urtean Elkar argitaletxeak argitaratua 177
178 BATZORDEAK. EGITASMOAK. LANTALDEAK Xabier Kintana Zientzia eta Teknika Hiztegia Biltzeko egitasmoko zuzendaria Zientzia eta Teknika Hiztegia Biltzeko egitasmoa Euskara batuaren hiztegia zientziazko, teknologiazko eta jakintzako terminoez aberasteko asmoarekin Zientzia eta Teknika Hiztegia Biltzeko egitasmoa eratzea erabaki zuen 2007an Euskaltzaindiak. Lanaren metodologia eta jakintza alorrak zehaztea, oinarri moduan erabiliko den termino zerrenda osatzea eta proiektuaren datu-basea diseinatzea izan dira lantaldearen aurreneko lanak. Xabier Kintana da zuzendaria. Egitasmoa Zuzendaria: Xabier Kintana. Idazkaria: Inaki Irazabalbeitia. Kideak: Andres Alberdi, Xabier Alberdi, Kepa Altonaga eta Antton Gurrutxaga. “ Euskaltzaindiak, oro har, literaturan (liburu, aldizkari, egunkariak...) gehien erabiltzen diren hitzak bildu eta hautatuz egin du orain arte bere Hiztegi Batua. Halere, hitz horiez gainera, gaurko munduan badira edozein pertsona eskolatuk erabili behar dituen nazioarteko teknizismo eta berba zientifikoak ere, horiek agerkarietan gutxiagotan agertu arren (akriliko, epizentro, hominido, infinitesimal, kardiobaskular, kolesterol, magmatiko, perigeo, pleistozeno, telehitzaldi...) baina kulturan zein irakaskuntzan-eta nahitaezkoak. Horiexek dira, bada, geuk bildu nahi genituzkeenak, Hiztegi Batua osatzeko. .............................. Euskara estandarra finkatzeko ortografi eta gramatika-arauez gainera, hor dira Orotariko Euskal Hiztegia, Euskara Batuaren hiztegia, Euskal Herriko eta Munduko toponimia lanak, pertsona-izenak eta deiturak euskaraz finkatzeko hiztegiak, (biek gure gizartean duten eraginagatik), Literatura hiztegia eta laster kaleratuko den Euskal Herriko Hizkeren Atlasa, besteak beste. Kataluniako edo Israelgo Hizkuntz Akademiako kideek Euskaltzaindira egin dizkiguten bisitetan, adibidez, geure eskuarteko lanak ikusita, argi esan digute berenak ere oso antzekoak direla. .............................. Askotxo dira. Bidean dugu jada Akademiaren Euskara-euskara hiztegia, eta proiektuan Euskararen Hiztegi etimologiko eta historikoa. Baina ni neu bereziki kezkatzen nautenak hutsune sozial-praktikoak dira. Hor da yeismoaren arazoa (mutiya, hiyabete... palatalizatu gabeko muti-la eta hilabete jatorragoen ordez); edo j-ren ebakera bera (euskarazko tradizionala, ala espainolezkoa, ipar eta ekialdekoek ezin irentsia). Beste arazo bat, eta berez Euskaltzaindiak bakarrik ezin konponduzkoa, kale-idazki desegokiena da (Txakoli eguna, Sardin egune, Durangoko pasiñue, Artxanda jatetxe, Gozotegi Marisa...), horrek jendea nahasi eta okerbideetara beste
- Page 128 and 129: kaltzainburuorde delako hori, Frant
- Page 130 and 131: Euskaltzaindiak Frantzian ere aitor
- Page 132: EUSKALTZAINAK HISTORIAN
- Page 135 and 136: 134 EUSKALTZAINAK Estatutuen araber
- Page 137 and 138: 136 EUSKALTZAINAK Karguak Karguen k
- Page 139 and 140: 138 EUSKALTZAINAK Euskaltzainen jat
- Page 141 and 142: 140 EUSKALTZAINAK Izendapenak Histo
- Page 143 and 144: 142 EUSKALTZAINAK - 1986an ere hama
- Page 145 and 146: 144 EUSKALTZAINAK Olabideren araudi
- Page 148 and 149: Euskaltzain osoak Hildakoak Azkue A
- Page 150 and 151: Etxegarai Korta, Karmelo Azpeitia J
- Page 152 and 153: Moulier, Jules Oxobi Bidarrai Jaio:
- Page 154 and 155: Ondarra Erdozia, Patxi Bakaiku Jaio
- Page 156 and 157: Euskaltzainen galeria 155
- Page 158 and 159: Sarasola Errazkin, Ibon Donostia Ja
- Page 160 and 161: Torrealdai Nabea, Joan Mari Foru Ja
- Page 162 and 163: Euskaltzain urgazleak Aduriz Zabala
- Page 164 and 165: Larrarte Garmendia, Jose Mari (1987
- Page 166: BATZORDEAK EGITASMOAK LANTALDEAK
- Page 170 and 171: HIZTEGIGINTZA Azkueren hiztegitik O
- Page 172 and 173: zion ardura hori, baita “fitxak b
- Page 174 and 175: lantaldeak prestatzen dituen zerren
- Page 176 and 177: Hiztegi Batua (2. itzulia) batzorde
- Page 180 and 181: Euskal Hiztegi Historiko eta Etimol
- Page 182 and 183: GRAMATIKA Lehenengo ahaleginak Eusk
- Page 184 and 185: egindako lana osatu, gaurkotu eta,
- Page 186 and 187: DIALEKTOLOGIA Erizkizundi Irukoitza
- Page 188 and 189: sartzen. Transkripzio idatziak datu
- Page 190 and 191: ONOMASTIKA ‘Lurrizenbatzailetik
- Page 192 and 193: ia Jimeno Jurioren Toponimia de la
- Page 194 and 195: Exonomastika batzordea Euskal Herri
- Page 196 and 197: LITERATURA Sariketen antolatzaile E
- Page 198 and 199: nen proposamena ontzat jo, eta hurr
- Page 200 and 201: HERRI LITERATURARI BURUZKO JARDUNAL
- Page 202: JAGON SAILA
- Page 205 and 206: 204 BATZORDEAK. EGITASMOAK. LANTALD
- Page 207 and 208: 206 BATZORDEAK. EGITASMOAK. LANTALD
- Page 209 and 210: 208 BATZORDEAK. EGITASMOAK. LANTALD
- Page 211 and 212: 210 BATZORDEAK. EGITASMOAK. LANTALD
- Page 213 and 214: 212 BATZORDEAK. EGITASMOAK. LANTALD
- Page 216 and 217: ARGITALPENAK Euskera, agerkari ofiz
- Page 218 and 219: Hiztegiak Bilduma honetan argitarat
- Page 220 and 221: ERLEA Argitalpen batzordea Burua: E
- Page 222 and 223: Egiturazkoak Azkue Biblioteka Errib
- Page 224 and 225: Azkue Biblioteka batzordea Burua: J
- Page 226: dez, Euskaltzaindiaren webgunean ko
178<br />
BATZORDEAK. EGITASMOAK. LANTALDEAK<br />
Xabier Kintana<br />
Zientzia <strong>eta</strong> Teknika Hiztegia<br />
Biltzeko egitasmoko zuzendaria<br />
Zientzia <strong>eta</strong> Teknika Hiztegia Biltzeko egitasmoa<br />
Euskara batuaren hiztegia zientziazko, teknologiazko <strong>eta</strong> jakintzako terminoez<br />
aberasteko asmoar<strong>ekin</strong> Zientzia <strong>eta</strong> Teknika Hiztegia Biltzeko egitasmoa eratzea erabaki<br />
zuen 2007an <strong>Euskaltzaindia</strong>k. Lanaren metodologia <strong>eta</strong> jakintza alorrak zehaztea,<br />
oinarri moduan erabiliko den termino zerrenda osatzea <strong>eta</strong> proiektuaren<br />
datu-basea diseinatzea izan dira lantaldearen aurreneko lanak. Xabier Kintana da<br />
zuzendaria.<br />
Egitasmoa<br />
Zuzendaria: Xabier Kintana. Idazkaria: Inaki Irazabalbeitia. Kideak: Andres<br />
Alberdi, Xabier Alberdi, Kepa Altonaga <strong>eta</strong> Antton Gurrutxaga.<br />
“<br />
<strong>Euskaltzaindia</strong>k, oro har, literaturan (liburu, aldizkari, egunkariak...)<br />
gehien erabiltzen diren hitzak bildu <strong>eta</strong> hautatuz egin du orain arte bere<br />
Hiztegi Batua. Halere, hitz horiez gainera, gaurko munduan badira edozein<br />
pertsona eskolatuk erabili behar dituen nazioarteko teknizismo <strong>eta</strong> berba<br />
zientifikoak ere, horiek agerkari<strong>eta</strong>n gutxiagotan agertu arren (akriliko,<br />
epizentro, hominido, infinitesimal, kardiobaskular, kolesterol, magmatiko,<br />
perigeo, pleistozeno, telehitzaldi...) baina kulturan zein irakaskuntzan-<strong>eta</strong><br />
nahitaezkoak. Horiexek dira, bada, geuk bildu nahi genituzkeenak, Hiztegi<br />
Batua osatzeko.<br />
..............................<br />
Euskara estandarra finkatzeko ortografi <strong>eta</strong> gramatika-arauez gainera, hor<br />
dira Orotariko Euskal Hiztegia, Euskara Batuaren hiztegia, Euskal Herriko <strong>eta</strong><br />
Munduko toponimia lanak, pertsona-izenak <strong>eta</strong> deiturak euskaraz finkatzeko<br />
hiztegiak, (biek gure gizartean duten eraginagatik), Literatura hiztegia <strong>eta</strong><br />
laster kaleratuko den Euskal Herriko Hizkeren Atlasa, besteak beste.<br />
Kataluniako edo Israelgo Hizkuntz Akademiako kideek Euskaltzaindira egin<br />
dizkiguten bisit<strong>eta</strong>n, adibidez, geure eskuarteko lanak ikusita, argi esan<br />
digute berenak ere oso antzekoak direla.<br />
..............................<br />
Askotxo dira. Bidean dugu jada Akademiaren Euskara-euskara hiztegia, <strong>eta</strong><br />
proiektuan Euskararen Hiztegi etimologiko <strong>eta</strong> historikoa. Baina ni neu<br />
bereziki kezkatzen nautenak hutsune sozial-praktikoak dira. Hor da<br />
yeismoaren arazoa (mutiya, hiyabete... palatalizatu gabeko muti-la <strong>eta</strong> hilabete<br />
jatorragoen ordez); edo j-ren ebakera bera (euskarazko tradizionala,<br />
ala espainolezkoa, ipar <strong>eta</strong> ekialdekoek ezin irentsia). Beste arazo bat, <strong>eta</strong><br />
berez <strong>Euskaltzaindia</strong>k bakarrik ezin konponduzkoa, kale-idazki desegokiena<br />
da (Txakoli eguna, Sardin egune, Durangoko pasiñue, Artxanda jatetxe,<br />
Gozotegi Marisa...), horrek jendea nahasi <strong>eta</strong> okerbide<strong>eta</strong>ra beste