Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
140<br />
EUSKALTZAINAK<br />
Izendapenak<br />
Historian zehar egin izan diren<br />
izendapenak agertzen dira laukian,<br />
hamarnaka urtez emanda. Izendapen<br />
politika, kuantitatiboa behintzat,<br />
atzeman daiteke. Euskaltzain osoen<br />
kasuan ez da horren nabaria,<br />
hutsarteak betez egiten baitira<br />
izendapenak arrunki. Salbuespenak<br />
ikusten dira laukian: hasieran<br />
bateratsu izendatu zirenak, gerra<br />
ondoren Krutwigek proposatu<br />
zituenak (18ko kopurua osatuz),<br />
geroago belaunaldi erreleboari<br />
dagokiona (24ko kopurua), <strong>eta</strong><br />
oraintsu arautegi berrituen<br />
ondorengoa.<br />
Ohorezko <strong>eta</strong> urgazleen izendapenak<br />
une jakin<strong>eta</strong>n egin ohi dira, kopuru<br />
aldetik mugarik gabe.<br />
Euskaltzainen izendapenak hamarkadaka<br />
Egin dezagun errepaso arin bat. Noiz aldarrika daitezke hutsarteak? Hau da, noiz<br />
aukera daiteke euskaltzain bat (kopuru handitzeak salbuetsirik)? Euskaltzain oso bat<br />
hiltzen delarik bakarrik ala gehiagotan?<br />
1920ko arautegian bi modutara amaitzen da euskaltzainaren bizitza akademikoa:<br />
heriotzagatik edo lankidetzaren ezinagatik.<br />
1954ko arautegian kausa bat bakarra agertzen da: heriotza.<br />
1971n <strong>eta</strong> 1976an, bi<strong>eta</strong>n, heriotzak bakarrik uzten du kargua libre.<br />
1974ko barne erregel<strong>eta</strong>n berriro agertzen dira hastapeneko bi motiboak, heriotza<br />
<strong>eta</strong> lankidetza ezintasuna. Villasanteren ustez, arautegiaren aurka dago puntu hau.<br />
Eta gaur? Baldintzatua bada ere, utz liteke euskaltzain oso izatea. Ezindurik behar<br />
du, <strong>eta</strong> uzteko gogoa adierazi. Eta, gainera, <strong>Euskaltzaindia</strong>k onartu.<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
58.1. Nahiz bizi guztirako izendatua izan euskaltzaina, bere burua euskaltzain<br />
osoari dagozkion eginkizunak betetzeko ezindurik ikusten badu, bere gogoz utz<br />
dezake euskaltzain oso izatea. <strong>Euskaltzaindia</strong>k hiru hilabeteko epea emango<br />
dio, dituen arrazoiak adierazteko, <strong>eta</strong> gero erabakiko du onartzen duen ala ez.<br />
Onetsia delarik, hurrengo bilkuran iragarriko du euskaltzainburuak hutsartea.<br />
58.2. Euskaltzain oso izatea utzi ondoren euskaltzain ohorezko izendatuko da,<br />
euskaltzain ohien zerrendan.<br />
1918-1927 1928-1937 1938-1947 1948-1957 1958-1967 1968-1977 1978-1987 1988-1997 1998-2009<br />
Osoak: 88 Ohorezkoak: 82 Urgazleak: 315<br />
Guztira: 485