Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB) Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindiak Frantzian ere aitormen ofiziala izan dezan aspalditik saiatu izan zara. Nondik nora? Euskaltzainburu izendatu nindutelarik jadanik hasia nintzen. Suprefetarekin mintzatzen nintzen. Frantzian ere behar genuen erakutsi Euskaltzaindia zer den, eta behar genuen sortu adar bat hemen. Azkenean, onartu zuen eta egin zen. Eta, emeki-emeki, guk ere hobeto ezagutarazi dugu hor ginela. Frantziako administrazioak Euskaltzaindia onura publikoko erakundetzat onartzea nola gertatu zen? François Bayrou eta Alain Lammassoure ministro zirelarik arduratu ziren horretaz, konbentzitu zuten Charles Pasqua Barne ministroa, eta Barne ministroak sinatu zuen. 1995ean izan zen. Onura publikoarena Bayrouri eta Lammassoureri esker ukan genuen. Gerora, 2008an, niri omenaldia egin didatelarik, denbora berean sinatu zen hitzarmena Euskararen Erakunde Publikoaren eta Euskaltzaindiaren artean, eta egun horretan prefeta ere hor zen. Bada hor aldaketa ikaragarri bat gertatzen ari dena orain. Baliabideen arloan ere onera aldatu da Euskaltzaindiaren egoera, ezta? Villasanteren eta nire denboran ez gara aberats izan, eta behar zen dirua bilatu eskuin eta ezker. Berrikitan sartua nintzelarik, 1989an, sinatu genuen hitzarmen bat Jaurlaritzarekin, Nafarroako Gobernuarekin eta hiru diputazioekin. Baina, gerora, sinatu da gure aurrekontu arrunta Eusko Jaurlaritzak eta hiru diputazioek euren gain hartzen dutela. Ez da guti. Nire garaian prestatu zen, eta Urrutiak sinatu du. Orain ikusiko da segituko duten ala ez, baina nire ustez beharko dute segitu, zeren eta ez da Euskaltzaindiarekin jostatzen ahal. Hori da Euskaltzaindiaren indarra. Edozein izan dadin buru, guk kontsideratzen dugu buru dela, eta politikan zertan den igual zaigu. Buru da. Eta joaten gara Sanzen ikustera, nola joaten garen Ibarretxeren ikustera, eta Ardantza eta Garaikoetxea ikustera lehenago. Eta orain Euskaltzainburu izandakoak Hezkuntza ministroarekin Euskaltzaindiko Zuzendaritza Mariano Raxoi Espainiako Hezkuntza ministroarekin 1999ko irailaren 16an EUSKALTZAIN BERRIAK “Ez da sekula izan hainbertze euskaltzain unibertsitatetik etorriak, eta horiek daukate jakituria, nahi ala ez” Eusko Legebiltzarrean Legebiltzarreko euskal obren kopia digitalizatuak eskura eman zizkion Eusko Legegiltzarrak Euskaltzaindiari 2002ko apirilaren 18an. 129
ARO BERRIA 130 EUSKALTZAINAK “Egun batez, euskara batzeko lana bukatua izango delarik, beste Euskaltzaindi bat beharko dugu, beste bide bat hartuko du” Atlantikoetako Kontseilu Orokorrarekin batzarra Paben, Nafarroako Parlamentuan, Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorrak deituta egin zuen Euskaltzaindiak Batzar irekia 1993ko uztailaren 30ean. Mahaian bildu ziren: Javier Markotegi, Nafarroako Kultur eta Hezkuntza sailburua, Juan Cruz Alli Nafarroako gobernuburuaren izenean; Jean Haritxelhar, euskaltzainburua; François Bayrou, Kontseilu Orokorreko burua, eta Jose Antonio Ardantza, EAEko lehendakaria. Aretoan bildu ziren, besteak beste: J.A. Pradera, Bizkaiko diputatu nagusia; Eli Galdos, Gipuzkoako diputatu nagusia; Pedro Ramos, Arabako kultur diputatua, Alberto Ansola diputatu nagusiaren izenean; Mari Karmen Garmendia, Eusko Jarlaritzako Hizkuntza Politikarako idazkari nagusia; Jose M. Rodriguez Ochoa, Nafarroako Hizkuntza Politikarako zuzendari nagusia; Pierre Molères, Baionako apezpikua. Euskaltzainburuak azpimarratu zuen lehen aldiz biltzen zirela Euskaltzaindiari esker euskararen lurretako agintari nagusi guztiak. Euskaltzaindia berdin-berdin joanen da Patxi Lopezengana. Politikatik kanpo gaude, eta hori da gure indarra. Denboraren poderioz euskaltzainen ezaugarriak asko aldatu dira, ezta? Ez da sekula izan hainbertze euskaltzain unibertsitatetik etorriak. Horiek daukate jakituria, nahi ala ez. Garai batean bi ginen unibertsitatekoak: Mitxelena eta ni. Eta orain, 29 euskaltzainetatik, hamabostek bederen unibertsitatean lan egiten dute, edo lan eginak. Ez ditut besteak baztertzen batere, horiek ere beren jakituria baitute: ez dira unibertsitatekoak Joan Mari Torrealdai edo Mikel Zalbide, baina zerbait badakite! Edo Bernardo Atxagak eta guztiek. Emeki-emeki gero eta gehiago beharko dira idazleak sartu Euskaltzaindian. Euskaltzaindiak ukan du lan ikaragarria egiteko, euskara batua, eta horretarako beharrezkoa zen jakituria zuen jendea. Horrela egin da. Eta egun batez, lan hori bukatua izango delarik, beste Euskaltzaindi bat beharko dugu. Beste bide bat hartuko du.
- Page 80 and 81: Euskaltzainburuak sarreran esan zue
- Page 82 and 83: AEKren ardura utzi egiten duela, Eu
- Page 84 and 85: Mamu mamitzen Euskaltzaindiak hizku
- Page 86 and 87: II.a EUSKO KONTSEILU NAGUSIAREN AKO
- Page 88: Hizkuntza kontuetan Euskaltzaindiak
- Page 92 and 93: Osterantzeko ibilbidea Osterantzeko
- Page 94 and 95: tean daude euskalgintzakoak: editor
- Page 96 and 97: erezkoa, eta dinamika horrek batzue
- Page 98 and 99: Hizkuntzaren normatibizazioaren arl
- Page 100 and 101: farroan bai Euskal Autonomia Erkide
- Page 102 and 103: Euskaltzaindiak lege aitorpen osoa
- Page 104 and 105: Zuzendaritzako kideei hitza Euskalt
- Page 106 and 107: Jose Luis Lizundia. Diruzaina “Pr
- Page 108 and 109: Euskalgintzaren iritzia Aro berria
- Page 110: EUSKALTZAINAK
- Page 114 and 115: RESURRECCION MARIA AZKUE Akademiare
- Page 116 and 117: ekin indarberritu egin zen Akademia
- Page 118 and 119: INAZIO MARIA ETXAIDE Frankismo bete
- Page 120 and 121: JOSE MARIA LOJENDIO Agintariekin ha
- Page 122 and 123: MANUEL LEKUONA Hiru urteko hutsarte
- Page 124 and 125: LUIS VILLASANTE Krutwigen eskutik L
- Page 126 and 127: tera. Baina gerra giroa zela eta, f
- Page 128 and 129: kaltzainburuorde delako hori, Frant
- Page 132: EUSKALTZAINAK HISTORIAN
- Page 135 and 136: 134 EUSKALTZAINAK Estatutuen araber
- Page 137 and 138: 136 EUSKALTZAINAK Karguak Karguen k
- Page 139 and 140: 138 EUSKALTZAINAK Euskaltzainen jat
- Page 141 and 142: 140 EUSKALTZAINAK Izendapenak Histo
- Page 143 and 144: 142 EUSKALTZAINAK - 1986an ere hama
- Page 145 and 146: 144 EUSKALTZAINAK Olabideren araudi
- Page 148 and 149: Euskaltzain osoak Hildakoak Azkue A
- Page 150 and 151: Etxegarai Korta, Karmelo Azpeitia J
- Page 152 and 153: Moulier, Jules Oxobi Bidarrai Jaio:
- Page 154 and 155: Ondarra Erdozia, Patxi Bakaiku Jaio
- Page 156 and 157: Euskaltzainen galeria 155
- Page 158 and 159: Sarasola Errazkin, Ibon Donostia Ja
- Page 160 and 161: Torrealdai Nabea, Joan Mari Foru Ja
- Page 162 and 163: Euskaltzain urgazleak Aduriz Zabala
- Page 164 and 165: Larrarte Garmendia, Jose Mari (1987
- Page 166: BATZORDEAK EGITASMOAK LANTALDEAK
- Page 170 and 171: HIZTEGIGINTZA Azkueren hiztegitik O
- Page 172 and 173: zion ardura hori, baita “fitxak b
- Page 174 and 175: lantaldeak prestatzen dituen zerren
- Page 176 and 177: Hiztegi Batua (2. itzulia) batzorde
- Page 178 and 179: Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak
<strong>Euskaltzaindia</strong>k Frantzian ere aitormen ofiziala izan<br />
dezan aspalditik saiatu izan zara. Nondik nora?<br />
Euskaltzainburu izendatu nindutelarik jadanik hasia nintzen.<br />
Supref<strong>eta</strong>r<strong>ekin</strong> mintzatzen nintzen. Frantzian ere<br />
behar genuen erakutsi <strong>Euskaltzaindia</strong> zer den, <strong>eta</strong> behar<br />
genuen sortu adar bat hemen. Azkenean, onartu zuen<br />
<strong>eta</strong> egin zen. Eta, emeki-emeki, guk ere hobeto ezagutarazi<br />
dugu hor ginela.<br />
Frantziako administrazioak <strong>Euskaltzaindia</strong> onura publikoko<br />
erakundetzat onartzea nola gertatu zen?<br />
François Bayrou <strong>eta</strong> Alain Lammassoure ministro zirelarik<br />
arduratu ziren horr<strong>eta</strong>z, konbentzitu zuten Charles<br />
Pasqua Barne ministroa, <strong>eta</strong> Barne ministroak sinatu<br />
zuen. 1995ean izan zen. Onura publikoarena Bayrouri<br />
<strong>eta</strong> Lammassoureri esker ukan genuen. Gerora, 2008an,<br />
niri omenaldia egin didatelarik, denbora berean sinatu zen hitzarmena Euskararen<br />
Erakunde Publikoaren <strong>eta</strong> <strong>Euskaltzaindia</strong>ren artean, <strong>eta</strong> egun horr<strong>eta</strong>n pref<strong>eta</strong> ere<br />
hor zen. Bada hor aldak<strong>eta</strong> ikaragarri bat gertatzen ari dena orain.<br />
Baliabideen arloan ere onera aldatu da <strong>Euskaltzaindia</strong>ren egoera, ezta?<br />
Villasanteren <strong>eta</strong> nire denboran ez gara aberats izan, <strong>eta</strong> behar zen dirua bilatu eskuin<br />
<strong>eta</strong> ezker. Berrikitan sartua nintzelarik, 1989an, sinatu genuen hitzarmen bat<br />
Jaurlaritzar<strong>ekin</strong>, Nafarroako Gobernuar<strong>ekin</strong> <strong>eta</strong> hiru diputazio<strong>ekin</strong>. Baina, gerora,<br />
sinatu da gure aurrekontu arrunta Eusko Jaurlaritzak <strong>eta</strong> hiru diputazioek euren<br />
gain hartzen dutela. Ez da guti. Nire garaian prestatu zen, <strong>eta</strong> Urrutiak sinatu du.<br />
Orain ikusiko da segituko duten ala ez, baina nire ustez beharko dute segitu, zeren<br />
<strong>eta</strong> ez da <strong>Euskaltzaindia</strong>r<strong>ekin</strong> jostatzen ahal. Hori da <strong>Euskaltzaindia</strong>ren indarra.<br />
Edozein izan dadin buru, guk kontsideratzen dugu buru dela, <strong>eta</strong> politikan zertan<br />
den igual zaigu. Buru da. Eta joaten gara Sanzen ikustera, nola joaten garen<br />
Ibarretxeren ikustera, <strong>eta</strong> Ardantza <strong>eta</strong> Garaikoetxea ikustera lehenago. Eta orain<br />
Euskaltzainburu izandakoak<br />
Hezkuntza ministroar<strong>ekin</strong><br />
Euskaltzaindiko Zuzendaritza Mariano<br />
Raxoi Espainiako Hezkuntza<br />
ministroar<strong>ekin</strong> 1999ko irailaren 16an<br />
EUSKALTZAIN BERRIAK<br />
“Ez da sekula izan hainbertze<br />
euskaltzain unibertsitatetik<br />
etorriak, <strong>eta</strong> horiek daukate<br />
jakituria, nahi ala ez”<br />
Eusko Legebiltzarrean<br />
Legebiltzarreko euskal obren kopia<br />
digitalizatuak eskura eman zizkion<br />
Eusko Legegiltzarrak <strong>Euskaltzaindia</strong>ri<br />
2002ko apirilaren 18an.<br />
129
Change language