Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Euskaltzaindia : ekin eta jarrai (PDF, 33,9 MB)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jose Maria Lojendio<br />
120<br />
EUSKALTZAINAK<br />
Legelari<br />
Lojendiok lanean <strong>jarrai</strong>tu zuen <strong>Euskaltzaindia</strong>ren barruan, buruzagitza utzi ondoren<br />
ere. Legelaria zen ikasketez <strong>eta</strong> lanbidez —Gipuzkoako Adin Txikikoen Auzitegiko<br />
presidentea zen—, <strong>eta</strong> <strong>Euskaltzaindia</strong>ren lege arazo gehien<strong>eta</strong>n bera aritzen<br />
zen, Antonio Arruer<strong>ekin</strong> batera, hori ere legegizon izaki. Besteak beste, arautegia<br />
gaurkotzeko <strong>eta</strong> berritzeko lan handia egin zuten Lojendiok <strong>eta</strong> Arruek, <strong>eta</strong> Gipuzkoako<br />
Diputazioar<strong>ekin</strong> izandako harremanak beraiek bideratzen zituzten.<br />
Noizbait euskaltzainburu gisa ere agertu behar izan zuen, hala nola Espainiako Hezkuntza<br />
ministroari eskutitz ofiziala bidali zionean Akademiak, bere sinadurar<strong>ekin</strong><br />
joan baitzen gutuna, azken euskaltzainburua bera izan zenez hala egiteko eskatu<br />
ziolako batzarrak. Hezkuntza sisteman euskararen irakaskuntza sartzeko proposamena<br />
egin zion <strong>Euskaltzaindia</strong>k Espainiako Gobernuari, 1966ko azaroaren 15ean<br />
bidalitako gutun haren bidez: euskara irakasgai izan zedila, eskola pilotu batzu<strong>eta</strong>n<br />
hezkuntza elebiduna eman zedila, <strong>eta</strong> irakasle eskolatan irakasleak trebatzeko<br />
hizkuntza, literatura <strong>eta</strong> gramatika sailak sor zitezela, <strong>Euskaltzaindia</strong>ren gidaritzapean.<br />
Eskaria aztertuko zutela erantzun zuten, idatziz, Ministeriotik.<br />
Gipuzkera hutsaren alde<br />
Euskara batuari buruzko eztabaidan Lojendiok izan zuen parte-hartzearen lekuko<br />
da Arantzazun 1968an egindako biltzarrera bidali zuen txostena (“Batasunari batzuk<br />
agurka <strong>eta</strong> beste batzuk aurka. Arantzazuko Batzarrera eldu ziren txostenen berri”,<br />
Euskera, 1968). Gipuzkera proposatu zuen Lojendiok, “idatz-izkeraren batasunerako”.<br />
Hara bere txosteneko pasarte bat: “Batasun billa gabiltza. Aldez aurretik,<br />
ontzat ematen ditut, zuek artutako erabakiak <strong>eta</strong> nere iritzia jakin nai izan ezkero,<br />
orra bera: Idatz-izkeraren batasunerako, Giputz euskalkira jo bear genuke danok.<br />
Gipuzkera idatzi, alegia. Ez gipuzkera osatu batean. Gipuzkera utsez baizik”.<br />
Valladoliden lizentziatu zen Zuzenbidean, <strong>eta</strong> doktoregoa Madrilen <strong>eta</strong> Parisen<br />
osatu zuen. Julio Urkixo Euskal Filologia Mintegiko kidea izan zen, baita Luistar<br />
Euskal Idazle Bazkunaren sortzaile <strong>eta</strong> lehen idazkaria ere. 1930ean sortua, euskal<br />
idazleen arteko lehenengo bilgunea izan zen luistarren babesean sortutako elkartea.<br />
Gerra aurretik artikuluak argitaratu zituen Junior, Gure mutillak, Argia <strong>eta</strong> El Pueblo<br />
Vasco aldizkari<strong>eta</strong>n, Bidasoro, Matia Polloe <strong>eta</strong> Mazkelet goitizen<strong>ekin</strong>. Gerra ondoren,<br />
Egan, Euskera <strong>eta</strong> Arantzazu aldizkari<strong>eta</strong>n argitaratu izan zituen idazlanak.
Change language