Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Share Embed Flag
Download ePaper

Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia

Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia

euskaltzaindia.net
from euskaltzaindia.net More from this publisher
26.08.2013 Views

Euskal Grwnatika. Lehen Urratsak-ill (43) .ouk ere (bai) (44) .ouk ere (goian) Baina ezin dezakegu erantzun beste hau: (45) *-Goian ere Nahiz erantzun hori zuzena izan beste testuinguru batean: (46) - Remen behean bada lekua afaltzeko. Eta goian? . - Goian ere (bai) Arrazoi beragatik, elkarrizketa honetan oso gaizki erabilia da lokailua: (47) - Nobela saria Patxik irabazi duo Eta olerki saria? - *Patxik ere Hor eman daitekeen erantzun bakarra hau baita: (48) - Olerki sacia ere (bai) Lehen esan dugun moduan, lokailuarekin batera doan sintagma perpausaren beste tokietan ere agertzen aba! zaigu: e.a. (49) Gaur Irutlerajoango da Miren ere (50) Irutlerajoango da gaur Miren ere (51) Miren joango da gaur ere Irutlera Adibide guzti hauek oso arruntak direnez, ez digute inolako arazorik planteiatzen perpausen esanahia interpretatzeko orduan. Zer egin, ordea, ondoko bi adibideokin? 40 (52) Miren gaur Iruftera joango ere da (53) Iruftera joango da ere gaur Miren

2. Emendtozkoak Esaldi hauetan ikusten dugu ere lokailua aditzaren ondoan dagoela: aditz nagusia eta aditz laguntzailearen artean, batean, eta aditz nagusia eta aditz laguntzailearen Qndoren, bestean. Esan dezagun, hasteko, erabilera hau orain arte ikusi ditugun besteak baino mugatuagoa izateaz gain, interpretazio kontuetan ere badirela desberdintasun franko euskaldunen artean. Ikus dezagun lehenbiziko kasua, hots, ere lokailua aditz nagusia eta aditz laguntzailearen artean jartzen dugunekoa: (54) Irakurri ere dogu Lehendakariak Madrilerajoateko asmoa duela Perpaus honek bi interpretazio ditu: bat, horrelakoak entzun 000 esaten dituen euskaldun orok emango liokeena eta, bestea, batez ere ekialdeko euskalkietara mugatzen dena: (55) Gaur goizean irratian entzun dugo Lehendakaria Madrilera joango deJa. Eta ez bakarrik entzun, irakurri ere egin dugu egunkarian hiri hartara joateko asmoa doola (56) Guzti hao ere irakurri dogo: Lehendakariak Madrilera joateko asmoa duela Bigarren interpretazio honetan iduri du aditzaren eskuinaldera bota dugula perpausaren zati bat, hain zuzen, ere lokailuak ukitzen zuen zatia, luzeegia delakoan 000. Orduan, lokailua lekuz kanpo bezala geratu zaigu hor, aditz nagusiaren ondotik:. Parafrasia, bigarren kasu honetan, honela egin genezake: (57) Lehendakariak Madrilera joateko asmoa duela ere irakurri dugo Ohartzen aba! garenez, adibide horretan ere perpaus osoarekin doa: (58) [Lehendakariak Madrilerajoateko asmoa duela] ere irakurri dugo Hori dela-eta, euskal perpausean sintagmek agertzeko duten askatasunagatik, batzutan hau bezalako adibideak aurkitzea ez da batere zaila: (59) Madrilera joateko asmoa duela Lehendakariak ere irakurri dugo Jakina, horren interpretazioa honako hau da, hahiz eta lokailua izen sintagma baten (Lehendakariak') ondoren, eta ez aditzaren ondoren, doan: (60) [Madrilera joateko asmoa duela Lehendakariak] ere irakurri dugo 41

<strong>Euskal</strong> Grwnatika. Lehen Urratsak-ill<br />

(43) .ouk ere (bai)<br />

(44) .ouk ere (goian)<br />

Baina ezin dezakegu erantzun beste hau:<br />

(45) *-Goian ere<br />

Nahiz erantzun hori zuzena izan beste testuinguru batean:<br />

(46) - Remen behean bada lekua afaltzeko. Eta goian?<br />

. - Goian ere (bai)<br />

Arrazoi beragatik, elkarrizketa honetan oso gaizki erabilia da lokailua:<br />

(47) - Nobela saria Patxik irabazi duo Eta olerki saria?<br />

- *Patxik ere<br />

Hor eman daitekeen erantzun bakarra hau baita:<br />

(48) - Olerki sacia ere (bai)<br />

Lehen esan dugun moduan, lokailuarekin batera doan sintagma<br />

perpausaren beste tokietan ere agertzen aba! zaigu:<br />

e.a.<br />

(49) Gaur Irutlerajoango da Miren ere<br />

(50) Irutlerajoango da gaur Miren ere<br />

(51) Miren joango da gaur ere Irutlera<br />

Adibide guzti hauek oso arruntak direnez, ez digute inolako arazorik<br />

planteiatzen perpausen esanahia interpretatzeko orduan. Zer egin, ordea,<br />

ondoko bi adibideokin?<br />

40<br />

(52) Miren gaur Iruftera joango ere da<br />

(53) Iruftera joango da ere gaur Miren

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!