Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
6. KAUSAZKOAK<br />
6.0. Sarrera<br />
6. Kausazkoak<br />
Kausazko lokailuak aztertuko ditugu hurrengo orrialdeetan. Harrigarri gerta<br />
lekioke norbaiti nolatan duela berrehun urte, hegoaldean eta literaturan bederen,<br />
oso erabiliak ziren batzu-hala nola, alabaina, bada- egungo egunean, zeinen<br />
gutxik ezagutzen dituen. Beste bat, berriz, zergatik, -bizkaieraz, zegaitik<br />
(ze)- bizi-bizirik dago oraindik hegoaldeko hiztunen artean , baina idazleek<br />
muzin egin diote, zeren-i <strong>lehen</strong>tasuna ez ezik bakartasuna emanik.<br />
Kausa izen orokorraren pean mosofiarekin zer ikusi gutxi duten arrazoi,<br />
motibo, aitzakia, estakuru, esplikazio eta abar direnak sartu ohi dira. Hitz<br />
gutxitan esateko, nola 000 hala zergatik, nolatan, zer dela-eta, eta abarrei<br />
erantzuten dion perpausak sarritan lokailu batez hasten dira. Hauei deituko<br />
diegu kausa-Iokailu.<br />
Zer esanik ez, menderakuntzaren sailean agertuko zaizkigula galdera horri<br />
erantzuteko molderik gehienak. Horiek ez dagozkigu hemen eta orain; horietan<br />
menderagailuak agertuko dira eta gu hemen lokailuez ari gara.<br />
Gero esango dugun bezala bakoitzaz ihardutean zeren (000 zerrenl<br />
euskalki guzietakoa izan zen, guzietan erabilia; besteak, aldiz, hegoaldean<br />
bakarrik; bada eta alabaina ere bai, kausazko balioz.<br />
6.1. Zeren<br />
6.1.1. Forma eta balioa<br />
Jatorriari dagokionez ez da dudarik: Zer galde hitzaren genitiboa da, eta<br />
hala da oraindik Etxeparegan; hona exenplu bat<br />
177