Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5. Ondoriozkoak<br />
Elkarrizketa gabe, sermoe 000 hitzaldi batean, entzuleak egin uste dion<br />
galdera hizlariak berak asmatzen du eta egiten bere buruari, eta <strong>lehen</strong>go modu<br />
bertsuan erantzuten; adibidez,<br />
(223) Zergatik gertatzen den hori? Bada, askok ez dakitelako ongi bizitzea rer den ere<br />
(224) Nola jakin dudan hori? Bada, batari eta besteari behin eta birritan galdeginez<br />
(225) Galdetuko duzute agian, ia rergatik atzerrikoen istoria esknbitzen dudan, <strong>Euskal</strong>errikoak<br />
utzila; bada, bi arrazoigatik egin dut.. (p. Goíli, Lurdes-Ico gertaera<br />
goguangarriyalc, 19)<br />
5.3.4. Literatura k1asikoan<br />
Orain arteko ia adibide guziak egunoroko hizketa, e1karrizketa, bizitik<br />
jalk:iak dira. Esan dugu behin eta birritan hor duela bere leku aproposa bada<br />
lokailuak. Hor bakarrik ez ordea, eta aipatu dugun azken adibidea liburu batetik<br />
eta liburuaren berri ematen ari den egileak dioenetik aterea da, ez elkarrizketa<br />
batetik.<br />
Horrek bide ematen digu bada-k goi mailako literatur testuetan duen<br />
erabilera aztertzeko, batez ere 'estilo diskurtsibo' delakoaz eihotakoliburuetan,<br />
hots egileak zerbait kontatzeko 000 frogatzeko solasaldi lauaz, lasaiaz eta<br />
soseguzkoaz ontzen dituenetan. Horietan ere agertzen baita bada, <strong>lehen</strong> eta<br />
orain, hegoaldeko eta iparraldekoetan. Zuberera izan liteke salbuespen bakarra,<br />
beraz-en kasuan bezalaxe, nahiz Oihenartek (Tartasek ez bezala) bizpahirutan<br />
darabiltzan biak. Baina bada <strong>lehen</strong>agokoek ere bai, Etxeparek, Leizarragak eta<br />
Axularrek, esate baterako, gehiago ez aipatzearren.<br />
Beraz baino askozaz sarriago gainera; Axularrek, adibidez, bi bider<br />
gehiagotan. Ez dirudi halere elkarrlzketan adina ñabardura duenik; ezin izan<br />
ere, halako ñabardurak izatea elkarrizketari dagokion bereizgarria baita, aise<br />
aditzen den bezala, eta 'estilo diskurtsibo' delakoari aldiz, berez ror baitzaio<br />
neutroagoa, alegia usainik, kolorerik eta zaporerik gabea, gabeagoa behintzat,<br />
izatea.<br />
Horrenbestez ezin espero dezakegu bada-k era horretako liburuetan<br />
besteetan bezanbat erabilera mota izan ditzan batetik, ez eta hauetakoetatik oso<br />
desberdin izan daitezen bestetik, azken batean ondoriozko lokailua baita hain<br />
batzuetan zein besteetan.<br />
161
Change language