Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
5. Ondoriozkoak<br />
5.3.2.6. Harridura adierazten duenean bada lokailuak, orain artekoetan ez<br />
bezala, baiezko perpausari formalki baiezkoa den beste perpaus batez<br />
erantzuten zaio; eta ezezkoari ezezkoaz, baina honek, harridura adierazten<br />
duelarik, esanahia baiezkoa du, 'Nola ez bada!' esango balitz bezala.<br />
Seinalatzekoak dira gainera ezezkoetan bai hartzen duten aspektua, hots<br />
hirugarren partizipioa, bai eta 'partizipioa + ez + adizkia' ordena:<br />
(206) -Kanpai dorreraino igo zen<br />
-Ausartu zen. bada, mukizu hura hori egitera!<br />
(2CJ7) -Qinez etorri zen Donostiara<br />
-Ibili zen, bada, hainbat kilometro bakarrik!<br />
(208) -Ez zigun idatzi<br />
-Idatziko ez zigun bada!<br />
(209) -Egingo nulce ez delajaiki oraindik<br />
-Jaikiko ez zen bada!<br />
(210) -Ez zekien<br />
-Jakingo ez zuen bada<br />
5.3.2.7. Harridura ez ezik, zerbaiten nahitaez gertatu beharra ere adierazten<br />
da bestetan. Hauetan <strong>lehen</strong> perpausa baiezkoa izanik, ezezko perpausak<br />
'partizipioa + ez + adizkia' egitura du (aurreko puntuan ikusi berriaren pareparekoa):<br />
(211) -Batrk eman ahalajaten du<br />
-Harela gizenduko ez da bada<br />
(212) -Bakarrik bizi da<br />
-Aspertuko ez da, badal<br />
(213) -Berrogei kilometro ibiltzen da egunoro<br />
-Horrela nekatuko ez da, badal<br />
Hauetan gainera, 'gizena dagoela', 'aspertuta dagoela'... presuposizioa<br />
dago. Aldez aurretik horrelako usterik ez badago, ez da besterik gabe hotzhotzean<br />
halako erantzunik ematen.<br />
159