Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Euskal gramatika lehen urratsak. III - Euskaltzaindia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
(169) -Ez do borrela egin<br />
-Nolabada?<br />
5. Ondoriozkoa.k<br />
Lehenean 'Nola bada'-k apustua ez irabazi izana bidezkotzat jotzen du eta<br />
irabazi izanak, irabazi balu, emango ziokeen harridura agertzen. Ronek ere<br />
elisioa izkutatzen du: 'Nola irabaziko zuen bada!'. Bigarrenean aldiz galdera<br />
soila dugu eta azpian dagoen elisioa bestelakoa da, 'Nola egin du bada?',<br />
bataren eta bestearen partizipioek erakusten duten bezala (ikus (124-133)ko<br />
adibideetan presuposizioaz esana).<br />
Orain arte esandakotik erraz soma daiteke ez dela batere erraza bada-ren<br />
erabilera mota guziak biltzen eta sailkatzen. Rain da ugaria eta ñabarduraz<br />
betea. Dena den zenbait multzotan biltzen saiatuko gara. Rasteko, badirudi sail<br />
handi bat egin daitekeela aurreko perpausaren kontrakoa adierazten duen badarekin.<br />
5.3.2. Aurreko perpausaren kontrako 'bada'<br />
5.3.2.1. 'Kontrako' diogunean, bada-k bere-berea duela dirudien<br />
ñabardura bati gagozkio; alegia, inork esanarekiko mesfidantza, ezadostasuna,<br />
sinesgogortasuna adierazten du ia beti, baita harridura, haserrea, erronka ere<br />
zenbaitetan. Rori horrela delarik, <strong>lehen</strong> perpausak berekin duen baieztapenak<br />
000 ukamenak (ezezkoa denean) sorrerazten du harridura edo mesfidantza.<br />
Baieztatu dena gehiegizkoa dela iruditzen zaionak, kontrako erronka egiten du<br />
(17o-173)ko adibideetan, bada erabiliz:<br />
(170) -Nik badakit hacen berri<br />
-Esan bada!<br />
(17l) -ürdubetean joan naiteke<br />
-Zoazbada!<br />
(172) -Bakarrik egingo dut<br />
-Egizu bada!<br />
(173) -Ez diot beldurrik<br />
-Emaiozu, bada, <strong>lehen</strong> muturrekoa<br />
155
Change language